Ο κόσμος το 2014 όπως τον πρόβλεψε ο Ισαάκ Ασίμοφ το 1964

Πενήντα χρόνια πριν ο Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας οι προβλέψεις του έμοιαζαν παράλογες και αδιανόητες...

Κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Έκθεσης στην Νέα Υόρκη το 1964 ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Ισαάκ Ασίμοφ έκανε προβλέψεις για το πώς θα είναι ο κόσμος ύστερα από 50 χρόνια.

Οι προβλέψεις του δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα The New York Times. Διαβάζοντάς τις σήμερα, καταλαβαίνεις ότι ο συγγραφέας πέτυχε να προβλέψει σχεδόν όλες τις τεχνολογικές κατακτήσεις.

Σύμφωνα με τον Ασίμοφ, το ήμισυ της ηλεκτρικής ενέργειας το 2014 θα παράγεται από πυρηνικούς σταθμούς και στις απέραντες ερήμους της Αριζόνα και του Καζακστάν θα λειτουργούν ηλιακοί σταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας.

Η σύνδεση θα είναι δορυφορική και τα διαστημόπλοια μέχρι τότε θα φτάσουν με επιτυχία στον Άρη. (Πώς μπορείς να μην θυμηθείς σχετικά με αυτό το σεληνιακό ρόβερ Curiosity!)

Έγιναν πραγματικότητα οι υποθέσεις του Ασίμοφ, ο οποίος βεβαίωνε ότι τα τηλέφωνα θα γίνουν κινητά και θα είναι δυνατό να μεταφέρονται στις τσέπες και ότι οι οθόνες τους θα δώσουν τη δυνατότητα στον άνθρωπο να διαβάζει βιβλία και να βλέπει τις φωτογραφίες.
Οι τεχνικές συσκευές θα λειτουργούν χωρίς καλώδια - με μπαταρίες μεγάλης διαρκείας ή με επαναφορτιζόμενες μπαταρίες. Οι κινηματογραφικές ταινίες θα προβάλλονται σε τρισδιάστατη μορφή και ο χρόνος μαγειρέματος φαγητού και εκτέλεσης της βαρετής εργασίας του σπιτιού θα μειωθεί σημαντικά – στην κουζίνα θα κυριαρχούν συσκευές οικιακής χρήσης με αυτόματα χρονόμετρα: καπάκια γρήγορου μαγειρέματος, τοστιέρες, φούρνοι, καφετιέρες κλπ.

Σύμφωνα με τον Ασίμοφ, η όψη της πόλης του 2014 θα αλλάξει: τα οικοδομήματα και ένα μεγάλο μέρος της αστικής περιοχής θα εξαφανιστούν κάτω από τη γη – με αυτό τον τρόπο είναι δυνατή η εξοικονόμηση της ενέργειας για τη θέρμανση των κατοικιών το χειμώνα και την ψύχρανσή τους το καλοκαίρι. (Ήδη σήμερα υπάρχουν υπόγειοι χώροι στάθμευσης και ολόκληρα εμπορικά κέντρα!)

Στην επιφάνεια θα εμφανιστούν πάρκα, λαχανόκηποι και θα βόσκουν τα ζώα ακόμη. (Αυτό προς το παρόν φαίνεται απίθανο!) Τα μέσα μεταφοράς, σύμφωνα με τις προβλέψεις του συγγραφέα, θα πάψουν να έρχονται σε επαφή με το δρόμο, αλλά θα πετούν πάνω από τη γη σε ύψος περίπου ενός μέτρου. Τα ποτάμια και θαλάσσια σκάφη θα γλιστρούν πάνω από το νερό και η ταχύτητα κίνησης τους θα αυξηθεί σημαντικά.
Ο Ασίμοφ πρόβλεψε επίσης ότι το 2014, ο πληθυσμός της Γης θα αυξηθεί σε 6,5 δισεκατομμύρια και ότι στις ΗΠΑ θα ζουν 350 εκατομμύρια άνθρωποι (την 1η Ιουνίου του 2013 στις ΗΠΑ είχαν καταγραφεί 316 εκατομμύρια). Η αύξηση του πληθυσμού θα συντελέσει στην αξιοποίηση της Αρκτικής, των ερήμων και στην αναζήτηση νέων τροφίμων. Θα αρχίσει, για παράδειγμα, η χρησιμοποίηση μικροοργανισμών, οι οποίοι, σύμφωνα με τον Ασίμοφ, θα μετατρέπουν τις ζύμες και τα φύκια σε θρεπτικές τροφές.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του συγγραφέα, το κύριο πρόβλημα της ανθρωπότητας το 2014 θα είναι, όσο παράξενα κι αν φαίνεται, η πλήξη! Για αυτό το λόγο η ψυχολογία θα αναπτυχθεί απίστευτα και το επάγγελμα του ψυχοθεραπευτή θα αποκτήσει πολύ μεγάλο κύρος.

Σήμερα, όλα τα παραπάνω μας φαίνονται συνηθισμένα και κοινότοπα πράγματα, ενώ το 1964 ήταν τολμηρές, πρωτότυπες και απολύτως φανταστικές σκέψεις.

Το γεγονός ότι δεν έγιναν σήμερα πραγματικότητα όλες οι ιδέες του Ασίμοφ, σημαίνει μόνο ότι οι εφευρέτες θα πρέπει να κρατήσουν σημειώσεις για τις άλλες τόσο ενδιαφέρουσες προβλέψεις του.

ΠΗΓΗ 

Ουράλια: Η γοητεία μιας απόκοσμης ομορφιάς

Τα Ουράλια είναι τα φυσικά σύνορα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας και είναι τα παλαιότερα βουνά του κόσμου. Ο τόπος αυτός φιλοξενεί αμέτρητα καταφύγια και πίστες του σκι, ενώ αναφέρονται πολλές ιστορίες για UFO και για φυσικά μυστήρια. Τα βουνά είναι επίσης πηγή διάφορων παράξενων ιστοριών, όπως ήταν ο θάνατος των πεζοπόρων της ομάδας Ντιάτλοφ αλλά και εκείνων που ακολούθησαν τα ίχνη τους.

Τα 100 σημαντικότερα βιβλία 60 Ελλήνων συγγραφέων

Εξήντα Έλληνες συγγραφείς συμπλήρωσαν ο καθένας μια λίστα με τα δέκα βιβλία που τους έχουν σημαδέψει μέχρι τώρα στη ζωή τους. Ένα προσωπικό «τοπ 10», όπου το πρώτο βιβλίο της λίστας βαθμολογείται με 10 βαθμούς, το δεύτερο με 9, το τρίτο με 8 βαθμούς κ.λπ. Αφού προστέθηκαν όλες οι βαθμολογίες, βγήκαν τα 100 επικρατέστερα που παρουσιάζουμε εδώ. Όσο πιο πολλές φορές εμφανιζόταν ένα βιβλίο και όσο πιο υψηλή θέση κατείχε στη λίστα τόσο πιο μεγάλη βαθμολογία συγκέντρωνε. Μια χρήσιμη λίστα για τις γιορτές.
Ιδού η λίστα των βιβλίων και συγγραφέων:

1. Ποιήματα Κ.Π. Καβάφης / 972. Η δίκη Φραντς Κάφκα / 873. Έγκλημα και τιμωρία Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι / 854. Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο Μαρσέλ Προυστ / 585. Oδύσσεια Όμηρος / 54 6. Η μεταμόρφωση Φραντς Κάφκα / 52 7. Ιλιάδα Όμηρος / 50 8. Oδυσσέας Τζέιμς Τζόις / 49 9. Oιδίπους τύραννος Σοφοκλής / 43 10. Άμλετ Oυίλιαμ Σαίξπηρ / 42 11. Μόμπι Ντικ Χέρμαν Μέλβιλ / 40 12. Δον Κιχώτης Μιγκέλ ντε Θερβάντες / 40 13. Η καρδιά του σκότους Τζόζεφ Κόνραντ / 40 14. Μεγάλες προσδοκίες Κάρολος Ντίκενς / 39 15. Το κιβώτιο Άρης Αλεξάνδρου / 38 16. O ηλίθιος Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι / 37 17. Μαντάμ Μποβαρί Γκιστάβ Φλομπέρ / 37 18. O φύλακας στη σίκαλη Τζ. Ντ. Σάλιντζερ / 36 19. Oι άθλιοι Βικτόρ Oυγκό / 35 20. Oι δαιμονισμένοι Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι / 32 21. Το μοναστήρι της Πάρμας Σταντάλ / 32 22. Αδερφοί Καραμαζόφ Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι / 30 23. Βάκχες Ευριπίδης / 30 24. Βίβλος / 30 25. το Ιερό Oυίλιαμ Φόκνερ / 27 26. Το κεφάλαιο Καρλ Μαρξ / 26 27. Η ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου Θουκυδίδης / 24 28. Αντιγόνη Σοφοκλής / 23 29. Η φόνισσα Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης / 23 30. 4 κουαρτέτα Τ. Σ. Έλιοτ / 22 31. Διηγήματα Άντον Τσέχοφ / 21 32. Φως τον Αύγουστο Oυίλιαμ Φόκνερ / 20 33. Μια εποχή στην κόλαση Αρθούρος Ρεμπό / 18 34. Πόλεμος και ειρήνη Λέων Τολστόι / 12 35. Λολίτα Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ / 17 36. Συμπόσιον Πλάτων / 17 37. Η ασκητική Νίκος Καζαντζάκης / 17 38. Εroica Κοσμάς Πολίτης / 17 39. Το στρίψιμο της βίδας Χένρι Τζέιμς / 16 40. Δοκιμές Α’& Β’ Γιώργος Σεφέρης / 16 41. O επιτάφιος θρήνος Γιώργος Ιωάννου / 16 42. Εκατό χρόνια μοναξιά Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες / 15 43. Το αμάρτημα της μητρός μου Γεώργιος Βιζυηνός / 15 44. Η ανθρώπινη μοίρα Αντρέ Μαλρό / 15 45. ΦράνκεNσταΪν Μαίρη Σέλεϊ / 14 46. Μάκβεθ Oυίλιαμ Σαίξπηρ / 14 47. Πάπισσα Ιωάννα Εμμανουήλ Ροΐδης / 14 48. Oι περιπέτειες του Χοκ Φιν Μαρκ Τουέιν / 14 49. Θεία κωμωδία Ντάντε Αλιγκέρι / 13 50. Το βιβλίο της άμμου Χόρχε Λουίς Μπόρχες / 13 51. Ακυβέρνητες πολιτείες Στρατής Τσίρκας / 1352. Εισαγωγή στην ψυχανάλυση Σίγκμουντ Φρόιντ / 1253. Άπαντα Εμμανουήλ Ροΐδης / 12 54. Ιστορία Ηρόδοτος / 11 55. Βιργιλίου θάνατος Χέρμαν Μπροχ / 11 56. Απομνημονεύματα Μακρυγιάννης / 11 57. Η γυναίκα της Ζάκυθος Διονύσιος Σολωμός / 11 58. O ξένος Αλμπέρ Καμί / 11 59. Ταξίδι στην άκρη της νύχτας Λουί Φερντινάν Σελίν / 11 60. Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά Νίκος Καζαντζάκης / 11 61. Tractatus logicophilosophicus Λούντβιχ Βιτγκενστάιν / 10 62. Ένα δικό σου δωμάτιο Βιρτζίνια Γουλφ / 10 63. Το ημερολόγιο ενός διαφθορέα Σόρεν Κίρκεργκορ / 10 64. Κριτική του καθαρού λόγου Ιμάνουελ Καντ / 10 65. Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου Πηνελόπη Δέλτα / 10 66. Όλιβερ Τουίστ Κάρολος Ντίκενς / 10 67. Ημερολόγια Φραντς Κάφκα / 10 68. Το ονειρόδραμα Αύγουστος Στρίντμπεργκ / 10 69. Ποιήματα Φρανκ O’ Χάρα / 10 70. Το κουτσό Χούλιο Κορτάσαρ / 10 71. Oρέστεια (τριλογία) Αισχύλος / 10 72. Διηγήματα Έντγκαρ Άλαν Πόε / 10 73. Η περί Θεού αυταπάτη Ρίτσαρντ Ντόκινς / 10 74. Χριστουγεννιάτικα διηγήματα Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης / 10 75. Μασιμίλα Ντόνι Oνορέ ντε Μπαλζάκ / 10 76. Το κόκκινο και το μαύρο Σταντάλ / 9 77. Παραλογές (δημοτικά τραγούδια,έκδοση Λίνου Πολίτη) / 9 78. Μυθοπλασίες Χόρχε Λουίς Μπόρχες / 9 79. Ανεμοδαρμένα ύψη Έμιλι Μπροντέ / 9 80. Oι σημειώσεις του Μάλτε Λάουριτς Μπρίγκε Ράινερ Μαρία Ρίλκε / 9 81. Τα ρόδινα ακρογιάλια Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης / 9 82. Φιλοσοφία της νεωτερικότητας Γιούργκεν Χάμπερμας / 9 83. Αφορισμοί για τη φρόνηση στη ζωή Άρτουρ Σοπενάουερ / 9 84. Για ένα φιλότιμο Γιώργος Ιωάννου / 9 85. O καθρέφτης και το μαχαίρι & Τα σχόλια του τρίτου Μάνος Χατζιδάκις/ 9 86. Κανών περιεκτικός πολλών εξαίρετων πραγμάτων Καισάριος Δαπόντες/ 9 87. Κύρου Ανάβασις Ξενοφώντας / 9 88. Κοράνι / 9 89. Καθεδρικός ναός Ρέιμοντ Κάρβερ / 9 90. Αισθηματική αγωγή Γκιστάβ Φλομπέρ / 9 91. Η σονάτα του σεληνόφωτος Γιάννης Ρίτσος / 9 92. Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου Γεώργιος Βιζυηνός / 9 93. Η ανατομία της μελαγχολίας Ρόμπερτ Μπέρτον / 8 94. Η βουή και το πάθος Oυίλιαμ Φόκνερ/ 8 95. Δόκτορ Τζέκιλ και μίστερ ΧάΪντ Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον / 8 96. Υμνος εις την Ελευθερίαν Διονύσιος Σολωμός / 8 97. Η Τετάρτη των τεφρών / Τα τραγούδια του Άριελ Τ. Σ.Έλιοτ / 8 98. Θεωρία της δικαιοσύνης Τζον Ρολς / 8 99. Διηγήματα Κωνσταντίνος Θεοτόκης / 8 100. Η κυρία ΝταλογουέΪ Βιρτζίνια Γουλφ / 8

Τι είναι ευτυχία; Από τον Αριστοτέλη στον Νίτσε

 

Ευτυχία είναι όταν αυτά που σκέφτεσαι,αυτά που λες και αυτά που πράττεις βρίσκονται σε αρμονία

Μαχάτμα Γκάντι

Η πολυδιάστατη έννοια της ευτυχίας, η οποία έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών και διαφορετικών επιστημονικών κλάδων όπως και μελέτη χιλιάδων έιδικών, έχουν οδηγήσει στην αδυναμία υιοθέτησης ενός κοινού ορισμού ή έστω ενός κοινού κώδικα επικοινωνίας αναφορικά με αυτό το ζήτημα, γεγονός που δίνει μια γοητεία στο εγχείρημα προσδιορισμού τι είναι ευτυχία.

Η δυσκολία του ορισμού της έννοιας ευτυχία αποτυπώνεται στην προσπάθεια σκιαγράφησής της στο κλασικό «Λεξικό της Φιλοσοφίας» του Andre Lalande (1955), όπου η ετυμολογική έννοια συμπληρώνεται από δύο ακόμη επεξηγήσεις και εν τέλει απαιτεί και μια κριτική επί των όρων, ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να θεωρήσει ότι έχει κάπως κατανοήσει τις εννοιολογικές παραμέτρους του όρου. Η ετυμολογική σημασία αναφέρεται στην ευνοϊκή τύχη, από το ελληνικό πρόθεμα ευ και τύχη, από τη ρίζα τυγχάνω, που παρουσιάζει αντιστοιχία και με τον αγγλοσαξονικό όρο happiness από το happen με την έννοια του γεγονότος που συμβαίνει κατά τύχη καθώς και το γερμανικό gluck από τη γερμανική ρίζα gelingen που σημαίνει επιτυγχάνω.

Με μια ευρύτερα φιλοσοφική θεώρηση, ευτυχία, σύμφωνα πάντα με το Λεξικό του Lalande, είναι «η κατάσταση της πλήρους ικανοποιήσεως που γεμίζει όλη τη συνείδηση». Προτείνεται παράλληλα ο αναλυτικότερος και διεισδυτικότερος ορισμός που δίνει ο Καντ στο έργο του Κριτική του Καθαρού Λόγου, σύμφωνα με τον οποίο η ευτυχία ταυτίζεται με την «ικανοποίηση όλων των κλίσεων μας τόσο σε έκταση, δηλαδή σε πολλαπλότητα, όσο και σε ένταση, δηλαδή σε διάρκεια».

Ο Μάρκος Τερέντιος Βάρρο και αργότερα ο Αυγουστίνος κατέγραψαν 289 απόψεις για το τι σημαίνει ευτυχία, αυτή η έννοια που αποτελεί την έγνοια όλων, ενώ παράλληλα γεννά
απορίες και ερωτήματα ως προς τη φύση, τις ιδιότητες και κυρίως την επίτευξη ή απόκτησή της. Η ευτυχία είναι συναίσθημα, διάθεση ή βίωμα; Είναι στόχος, πορεία ή ουτοπία; Είναι διαρκής ή εξαντλείται σε στιγμές; Και τι καθορίζει την ευτυχία μας ή την έλλειψή της; Ποιες μορφές μπορεί να πάρει και σε ποιο βαθμό και με ποιο τρόπο επηρεάζει την επικοινωνία μας με τους άλλους;

Τι μπορεί να είναι σήμερα ή πώς μπορεί να βιώνεται σήμερα η ετυχία

Ερωτήματα αναφορικά με την ευτυχία έχουν απασχολήσει τη φιλοσοφία, τη θεολογία και την ψυχολογία, όπως είναι μάλλον αυτονόητο και αναμενόμενο, αλλά προσφάτως και μάλλον αναπάντεχα και την οικονομική επιστήμη, η οποία αποφάσισε να εμπλακεί στη μελέτη των παραμέτρων που εξασφαλίζουν την ευτυχία και, κάνοντας ένα βήμα ακόμη πιο πέρα, να την αποτιμήσει και να κοστολογήσει την απώλειά της.

Το 1984 εμφανίζεται για πρώτη φορά στο πεδίο της οικονομικής θεωρίας το σχήμα της «ηδονικής αξίας της ζωής», το οποίο αναφέρεται στην ευχαρίστηση και την απόλαυση που προσφέρει στο άτομο η ζωή του, εξαιρουμένων των οικονομικών απολαβών. Σύντομα προσαρμόστηκε στις πρακτικές της νομικής επιστήμης και τέθηκε στην υπηρεσία των λειτουργών της προς όφελος πελατών τους που είχαν πέσει θύματα «ηδονικών απωλειών».

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς αυτούς ο γάμος, για παράδειγμα, ισοδυναμεί με ένα ποσό της τάξης των 70.000 αγγλικών λιρών ετησίως.

Ένα άλλο παράδειγμα αυτού του όψιμου ενδιαφέροντος για τη διαχείριση της ανθρώπινης ευτυχίας αποτελεί το Ινστιτούτο της Ευτυχίας (The Happiness Institute), το οποίο εδρεύει στην Αυστραλία και χρησιμοποιεί τις αρχές και τις μεθόδους της Θετικής Ψυχολογίας (Positive Psychology) για να βοηθήσει τους πελάτες του «να απολαύσουν και πάλι τη ζωή, να νιώθουν καλά και να είναι αισιόδοξοι, να βελτιώσουν τις σχέσεις τους, να αναπτύξουν το αίσθημα ελέγχου και να ζήσουν μια υγιή και ισορροπημένη ζωή». Οι ειδικοί επιστήμονες του Ινστιτούτου είναι πρόθυμοι να μοιραστούν μαζί μας – με το αζημίωτο πάντα – το μυστικό της ευτυχίας και διαδικτυακώς.

Η εγκυρότητα της διαπίστωσης του Φρόυντ στα 1930 ότι από τη συμπεριφορά των ανθρώπων συνάγεται πως σκοπός της ζωής τους είναι η επιδίωξη και η διατήρηση της ευτυχίας δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί. Το πρόγραμμα της ‘αρχής της ηδονής’ ορίζει και επιβάλλει τόσο την αποφυγή του πόνου όσο και την αποκόμιση ευχαρίστησης.

Εντούτοις, «δεν υπάρχει καμιά συμβουλή που να κάνει για όλους· ο καθένας πρέπει να δοκιμάσει μόνος του με ποιον ιδιαίτερο τρόπο μπορεί να γίνει ευτυχισμένος» (Φρόυντ),  καθώς εκτός από την ιδιοσυγκρασία διαφέρουν και οι συνθήκες μέσα στις οποίες οι άνθρωποι αναπτύσσονται και λειτουργούν. Έχοντας παραχωρήσει για χάρη της ασφάλειάς  του ένα μέρος της δυνατότητάς του για ευτυχία μέσω της ικανοποίησης των ορμών του, ο πολιτισμένος άνθρωπος καλείται να εκμεταλλευτεί την εναπομείνασα
ικανότητά του για να πετύχει τον υπέρτατο στόχο.

Ο υπέρτατος αυτός στόχος, η ευτυχία, αποτελεί μια έννοια καθημερινή, αλλά δυσνόητη. Δεν επιτρέπει έναν μονοδιάστατο ορισμό, δεν προσφέρεται για πειραματικές διαπιστώσεις. Εντούτοις, είναι ενδιαφέρον να διερευνηθεί κατά πόσο υπάρχουν συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι παράγοντες που οδηγούν σε αυτήν και κατά πόσο πρόκειται για μια κατάσταση που υπόκειται σε τεκμηρίωση και ποσοτικοποίηση. Θεωρώντας ως αυθεντική πηγή για τις διαπιστώσεις αυτές τον αβίαστο λόγο των ίδιων των υποκειμένων, θα επιχειρήσουμε μια διαδρομή μέσα από αναπαραστάσεις, βιώματα και σημασίες της ευτυχίας για να προσεγγίσουμε τη βαθύτατα προσωπική εμπειρία της, όπως αποτυπώνεται στον κοινωνικό εαυτό των υποκειμένων. Ελπίδα και επιδίωξή μας είναι να μας δοθεί η δυνατότητα να αγγίξουμε έστω φευγαλέα μια πτυχή της ανθρώπινης κατάστασης που δύσκολα μπορεί κανείς να μοιραστεί με τον Άλλο.

Από τους Αλχημιστές στον Αριστοτέλη

Δεν υπάρχει στη ζωή πιο μεγάλη απόλαυση ούτε πιο μεγάλη ευτυχία

από το να μην έχεις συνείδηση ότι ζεις

Giacomo Leopardi, Η Θεωρία της Ηδονής,

Η ευτυχισμένη ζωή, ως έννοια αλλά και ως βίωμα, δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητους τους εργάτες του πνεύματος όλων των εποχών και όλων των ρευμάτων. Ακόμη και οι πιο «σκοτεινοί» των φιλοσόφων, σε κατάσταση οι ίδιοι μελαγχολίας έως και κατάθλιψης, πάντοτε θέτουν το ερώτημα για την ευτυχία τού ανθρώπου και αναζητούν την οδό που οδηγεί σε αυτήν. Έφτασαν, μάλιστα, κατά την εποχή της Αναγέννησης να αναζητούν τη φιλοσοφική λίθο, η οποία θα σήμαινε την εξασφάλιση της διαρκούς και αδιάκοπης ευτυχίας μέσω της αιώνιας νεότητας και των απεριόριστων υλικών αγαθών.

Οι αλχημιστές της Αναγέννησης, επομένως, ονειρεύτηκαν να προσφέρουν στον άνθρωπο τις, κατά την άποψή τους, βασικές προϋποθέσεις της καλής ζωής: ευρωστία και πλούτο. Παρέλειψαν, όμως, να συμπεριλάβουν σε αυτές τη θεωρητική όψη της ευδαιμονίας ως διαρκούς και αυτάρκους ενέργειας, όπως την προσδιόρισε ο Αριστοτέλης. Για τον μεγάλο φιλόσοφο της ελληνικής αρχαιότητας «η πιο ωραία και ευχάριστη ζωή» οφείλει να εναρμονίζεται με τον νου, το κύριο χαρακτηριστικό του ανθρώπου (Αριστοτέλης). Η ευδαιμονία είναι μια ενέργεια που διαρκεί καθ’ όλη τη ζωή του ανθρώπου και κατατάσσεται μεταξύ των καθαυτών επιθυμητών ενεργειών, αφού δεν στερείται τίποτα και ο άνθρωπος δεν την επιδιώκει έχοντας κατά νου έναν απώτερο σκοπό αλλά την ίδια
την απόκτησή της, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο από τα εξωτερικά καλά.

Για τον Αριστοτέλη η ευδαιμονία συνδέεται με την ύπαρξη ελεύθερου χρόνου, ο οποίος διακρίνεται με σαφήνεια από τον εργάσιμο, καθώς, όπως τονίζει, «εργαζόμαστε για να σχολάσουμε, όπως κάνουμε πόλεμο για να εξασφαλίσουμε ειρήνη» (Αριστοτέλης, ό.π., σελ. 181). Σε αυτό τον χρόνο της περισυλλογής και της ανάπτυξης δραστηριοτήτων που ανταποκρίνονται στις επιθυμίες του κάθε ατόμου συγκαταλέγεται και η επικοινωνία με ευχάριστους φίλους, καθώς μόνο τέτοιου είδους φίλους έχει νόημα να συναναστρέφεται ο ευτυχισμένος άνθρωπος. Όποιος στοχεύει στην ύψιστη ευδαιμονία, τη μακαριότητα, θα πρέπει να προσαρμόσει τη συμπεριφορά του σύμφωνα με τη θεϊκή θέληση και να γνωρίζει ότι θα οδηγηθεί σε αυτήν μόνο μέσω της ανθρώπινης ενέργειας της συναφέστερης προς την ενέργεια του θεού.

Συνεχίζοντας την ανάλυσή του για την ευδαιμονία, ο Αριστοτέλης την ορίζει ως κάποιο είδος θεωρίας, με συνέπεια να μπορεί να καταστεί αυτή αντικείμενο απόλαυσης του θεωρητικού ανθρώπου, χωρίς όμως να παραλείπει μια αναφορά στην αναγκαιότητα των εξωτερικών αγαθών για μια ομαλή διαβίωση. Οι άνθρωποι επιδιώκουν να αποκτήσουν αυτό που τους λείπει, θεωρώντας ότι έτσι θα ολοκληρωθεί η ευτυχία τους, επενδύοντας αυτή την προσμονή με τις ελπίδες τους. Άλλωστε, οι άνθρωποι είναι τα μόνα όντα που ασχολούνται, διερωτώνται, συλλογίζονται για την ευτυχία τους, καθιστώντας αυτό το στοιχείο καταστατικό της συστατικό (Lear).

Η Επικούρεια αταραξία και η ποιότητα ζωής κατά Σενέκα

Την ίδια περίπου εποχή, ο Επίκουρος προτείνει τη δική του εκδοχή για το περιεχόμενο και την απόκτηση της ευτυχίας, ταυτίζοντάς την με την εξασφάλιση της σωματικής υγείας, παράλληλα με εκείνη της ψυχικής ηρεμίας (Επίκουρος). Για τον Επίκουρο ο ορισμός είναι αποφατικός: ευτυχία είναι το να μην πονάμε στο σώμα και το να μην ταρασσόμαστε στην ψυχή, μια θεωρία που θα επιβιώσει μέχρι τις μέρες μας, μετρώντας πολυπληθείς οπαδούς.

Αυτός ο διπλός στόχος της ευτυχίας επιτυγχάνεται με οδηγό τη φρόνηση, η οποία είναι εκείνη που μας αποκαλύπτει «τις αιτίες για τις οποίες μας αρέσει ή δεν μας αρέσει κάτι και που διώχνει όλες αυτές τις αντιλήψεις από τις οποίες ταλαιπωρείται η ψυχή μας» (Επίκουρος). Το χαρακτηριστικότερο, όμως, στοιχείο της θεωρίας του Επίκουρου είναι εκείνο της αναγνώρισης και της εξύψωσης της ηδονής ως βάσης «κάθε προτίμησης και κάθε αποφυγής», ως κριτηρίου και μέτρου για να εκτιμήσουμε την ευτυχισμένη ζωή.

Το υπέρτατο αγαθό που είναι η ευτυχία, την οποία, σύμφωνα πάλι με τον Επίκουρο, όταν την έχουμε, έχουμε το παν κι όταν δεν την έχουμε κάνουμε το παν για να την αποκτήσουμε, απασχόλησε και τον Σενέκα, ο οποίος ενδιαφερόταν πολύ για την ποιότητα του καθημερινού βίου. Μπορεί η δική του ζωή να τον διέψευσε, εντούτοις πρέσβευε ότι οι μόνοι πραγματικά ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι όσοι αφιερώνονται στο πνεύμα και μόνο τότε ζουν πραγματικά, καθώς με τη μελέτη προσθέτουν στον χρόνο της ζωής τους και εκείνον που έχει προϋπάρξει, ερχόμενοι σε επαφή με τη σοφία των προγενέστερων τους (Σενέκας).

Ο Επίκτητος πάλι, συμπυκνώνει την άποψή του για την ευτυχία σε μια μόνη φράση, υπό τη μορφή συμβουλής: «Μη ζητάς να γίνονται τα πράγματα όπως τα θέλεις εσύ, αλλά να τα δέχεσαι όπως έρχονται και τότε θα είσαι ευτυχισμένος» (Επίκτητος).

Οι μικροί καθημερινοί στόχοι του Giacomo Leopardi

Με τον Επίκτητο πιθανώς να μην συμφωνούσε ο Ιταλός  Giacomo Leopardi (1798-1837 )  – στοχαστής, φιλόσοφος και ποιητής που το έργο του διακρίνεται από βαθιά απαισιοδοξία. Ο Giacomo Leopardi θεωρούσε ότι ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει την ευτυχία ζώντας μια ειρηνική στιγμή, ελπίζοντας, όμως, ταυτόχρονα στην έλευση καλύτερων ημερών. Ο ίδιος εξομολογείται:

Τη θεία αυτή κατάσταση την αισθάνθηκα κατά διαστήματα επί πολλούς μήνες στην ηλικία μεταξύ 16 και 17 ετών, όταν ακριβώς ήμουν απερίσπαστα απασχολημένος με τις σπουδές μου, χωρίς καμιάν άλλην έγνοια, έχοντας την ήρεμη και σταθερή ελπίδα για ένα μέλλον γεμάτο ευχαρίστηση. Όμως αυτό το αίσθημα δεν θα το ξαναδοκιμάσω ποτέ πια, διότι μια παρόμοια ελπίδα, που μόνο αυτή μπορεί να μας ικανοποιήσει στο παρόν, δεν θα μπορούσε να γεννηθεί παρά μόνο σε ένα νέον άνθρωπο της ηλικίας εκείνης ή, τουλάχιστον, τόσο λίγο έμπειρο. (…) Όταν όμως έχουμε γνωρίσει, και χάσει, την ευτυχία, οι ελπίδες δεν μπορούν πια να μας ικανοποιήσουν και η δυστυχία έχει κιόλας εγκατασταθεί στον άνθρωπο.

Για τον Leopardi η ευτυχία πηγάζει από τη ζωηρή φαντασία που δεν αφήνεται να περιοριστεί από τη γνώση ορίων, αλλά τροφοδοτείται από ένα είδος άγνοιας ή παραγνώρισης της πραγματικότητας. Πιστεύει ότι τόσο η ευτυχία όσο και η
δυστυχία υπόκεινται στην κρίση του καθενός και, εντέλει, «ο άνθρωπος είναι τόσο δυστυχισμένος όσο ακριβώς φαντάζεται πως είναι… και το ίδιο ισχύει και για το πόσο ευτυχισμένος είναι». Οι ασχολίες, ακόμη και αν δεν προκαλούν ισχυρές συγκινήσεις, μαζί με την επίτευξη των μικρών καθημερινών μας στόχων είναι τα συστατικά της ευτυχίας, που μας επιτρέπουν να ξεπεράσουμε τη ματαιότητα της ανθρώπινης κατάστασης.

Η απόσταση του χρόνου, θεωρεί ο Leopardi, καθιστά γλυκές τις αναμνήσεις των ευτυχισμένων στιγμών, ισχυρότερα και από την ίδια τη στιγμή της απόλαυσής τους, με την ελπίδα της μελλοντικής επανάληψής τους. Καταλήγει, όμως, στο συμπέρασμα ότι ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου, η ευτυχία, δεν υπάρχει, αφού την αναζητά χωρίς ουσιαστικά να γνωρίζει τη φύση της, σε τι δηλαδή συνίσταται.

Ο Νίτσε και η ευτυχία

Ο Νίτσε, στο έργο του Η Χαρούμενη Γνώση (1886) εκτός από τις αναλύσεις του για τη γνώση, την τέχνη, την ηθική και την αλήθεια, αναφέρεται, επίσης, στην έννοια της ευτυχίας ακολουθώντας τη Στωική παράδοση, που θέλει την ευχαρίστηση και την απαρέσκεια άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους με έναν τρόπο που για να γευτεί κανείς την ευχαρίστηση θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος να υπομείνει αντίστοιχες ποσότητες δυσαρέσκειας. Πιστεύει ο Νίτσε ότι η ευτυχία είναι εν πολλοίς μια ανθρώπινη κατασκευή, καθώς εξαρτάται από την κρίση των ανθρώπων για τα κίνητρα των πράξεων και των σκέψεων, κρίση που πολύ απέχει από τα πραγματικά κίνητρα.

Υπογραμμίζει, επίσης, τη σημασία της υστεροφημίας και της γνώμης των άλλων στη διαμόρφωση της ευτυχίας μας. Θεωρεί ότι ανεξάρτητα με ό,τι γνωρίζουμε εμείς στο πεδίο των πράξεων ή των σκέψεών μας, όταν κάποια στιγμή αποκαλύπτεται ότι οι άλλοι έχουν διαμορφώσει μια διαφορετική άποψη για εμάς η ευτυχία μας κινδυνεύει με κατάρρευση. Σε αντίθεση με τη θλίψη και την κακοκεφιά που έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν μια ολόκληρη κοινωνική οργάνωση, κρίνει πως η ευτυχία «δεν είναι καθόλου μεταδοτική αρρώστια». Εντούτοις, δεν παραλείπει να τονίσει τη σημασία του μοιράσματος της χαράς με τους άλλους, γιατί μόνο έτσι μπορεί κανείς να γίνει «μεγάλος».

Η ποιητική περιγραφή του ευτυχισμένου ανθρώπου που έχει να μας προσφέρει είναι η εξής:

Ο κίνδυνος του πιο ευτυχισμένου – να ‘χεις εκλεπτυσμένες αισθήσεις και λεπτό γούστο· να ‘σαι συνηθισμένος σ’ ό,τι πιο εκλεκτό και εξαίσιο έχει το πνεύμα, σα να ‘ταν αυτό απλώς η πιο σωστή και κατάλληλη τροφή· να χαίρεσαι μια δυνατή, θαρραλέα, παράτολμη ψυχή· να περνάς μέσα από τη ζωή με ήρεμα μάτια και σταθερό βήμα, έτοιμος πάντα για
τις πιο ακραίες καταστάσεις όπως σε μια γιορτή και γεμάτος από τον πόθο για κόσμους και θάλασσες, ανθρώπους και θεούς που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα· να ακούς κάθε ευδιάθετη μουσική σαν να ‘ταν σημάδι ότι παράτολμοι άνθρωποι, στρατιώτες, ποντοπόροι χαρίζουν στον εαυτό τους εκεί μια βραχύχρονη ανάπαυση και ευχαρίστηση και ξαφνικά, μέσα στη βαθύτατη απόλαυση της στιγμής, νικιούνται από τα κλάματα κι απ’ όλη τη βυσσινιά μελαγχολία του ευτυχισμένου: ποιος δεν θα ‘θελε να ‘ναι όλα αυτά κατοχή του, κατάστασή του!

Της Νίκης Παπασταύρου

sciencearchives.wordpress.com

Μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος 500 χρόνια;

Ερευνητές πενταπλασιάζουν τον χρόνο ζωής σκουληκιών με γενετική παρέμβαση

Τα κεράκια των γενεθλίων μας ίσως κάποτε να μην χωράνε στην τούρτα, αν τα ευρήματα νέας μελέτης σε σκουλήκια περάσουν και στους ανθρώπους

 

Ουάσινγκτον 

Ονειρεύεστε να ζήσετε ως τα 500 ή, έστω, ως τα 400; Ισως αυτό να είναι κάποτε δυνατό σύμφωνα με τα τελευταία ευρήματα της επιστήμης. Αμερικανοί ερευνητές πέτυχαν να πενταπλασιάσουν τον χρόνο ζωής σκουληκιών με μια συνδυαστική γενετική παρέμβαση. Η ανακάλυψη απέχει βεβαίως πολύ από την εφαρμογή της σε ανθρώπους όμως η ελπίδα, όπως τονίζουν οι επιστήμονες, είναι πλέον ορατή – τουλάχιστον σε πρώτη φάση για την ανάπτυξη αντιγηραντικών θεραπειών.
Πενταπλάσια ζωή
Οι ερευνητές με επικεφαλής τον δρα Πενκάζ Καπάχι του Ινστιτούτου Ερευνών για τη Γήρανση Buck στην Καλιφόρνια, επέλεξαν για τη γενετική παρέμβασή τους τούς σκώληκες Caenorhabditis elegans – οργανισμός ο οποίος αποτελεί βασικό μοντέλο για τους επιστήμονες οι οποίοι τον μελετούν ενδελεχώς. Προκαλώντας σε C. elegans στο εργαστήριο συνδυαστικά μεταλλάξεις σε δυο γενετικά μονοπάτια τα οποία σχετίζονται με τη γήρανση, είδαν ότι τα σκουλήκια έζησαν πολύ παραπάνω από το αναμενόμενο, συγκεκριμένα τέσσερις ως πέντε φορές περισσότερο κατά μέσο όρο.
«Παρατηρήσαμε μια συνεργική πενταπλάσια αύξηση του προσδόκιμου ζωής – οι δυο μεταλλάξεις πυροδότησαν έναν θετικό κύκλο ανάδρασης σε συγκεκριμένους ιστούς, ο οποίος παρέτεινε τον χρόνο ζωής» τόνισε ο δρ Καπάχι. «Βασικά αυτά τα σκουλήκια έζησαν για διάστημα αντίστοιχο με 400 ως 500 χρόνια στους ανθρώπους».
Ο συνδυασμός της αντιγήρανσης
Όπως περιγράφουν στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Cell Reports», οι επιστήμονες μπλόκαραν στους C. elegans βασικά μόρια που σχετίζονται με τη σήμανση της ινσουλίνης (IIS) και το μονοπάτι σήμανσης που αφορά τη ραπαμυκίνη (Target of Rapamycin – TOR). Ως τώρα ήταν γνωστό ότι μεμονωμένες μεταλλάξεις στο μονοπάτι TOR μπορούσαν να αυξήσουν τον χρόνο ζωής των C. elegans κατά 30% ενώ μεταλλάξεις στη σήμανση της ινσουλίνης διπλασίαζαν τον χρόνο ζωής τους.
Η νέα μελέτη έδειξε ότι η συνδυαστική παρέμβαση μπορεί να δώσει και συνδυαστικά αποτελέσματα. Επίσης ίσως εξηγεί γιατί ως τώρα έχει αποδειχθεί τόσο δύσκολος ο εντοπισμός γονιδίων που σχετίζονται με τη μακροβιότητα στους ανθρώπους. Οι επιστήμονες πάντως τονίζουν ότι θα απαιτηθούν χρόνια ερευνών ώσπου να δούμε κάτι τέτοιο να εφαρμόζεται στον άνθρωπο – στο επόμενο στάδιο σκοπεύουν να προχωρήσουν τις μελέτες τους σε ποντίκια ενώ ευελπιστούν ότι σύντομα η ανακάλυψή τους ίσως οδηγήσει σε νέες αντιγηραντικές θεραπείες.

”Πιστεύεις στο θεό;

«”Πιστεύεις στο θεό;
Glaubst du an Gott?“

Αυτή είναι η ξακουστή Ερώτηση της Μαργαρίτας*.

Το βάρος και την αξία της, που την έκαμαν οδηγητική για τη μέθοδο έρευνας του προβλήματος του θεού από τη σκοπιά της επιστήμης, η ερώτηση τα οφείλει στην απόκριση κυρίως που έδωκε ο Φάουστ.
Με άλλα λόγια είναι, όχι η ερώτηση της Μαργαρίτας αλλά η απόκριση του Φάουστ που γεννά το βαθύπλουτο του προβλήματος.
Παρόμοια, όπως είναι, όχι ο έρωτας του Δία για τη Λήδα στον Ευρώτα που γέννησε την αθάνατη Ιλιάδα, αλλά η Ελένη. Η απάντηση, δηλαδή, που έδωκε η Λήδα στον έρωτα του Δία.

Ποιος τολμάει να ειπεί πιστεύω στο θεό;
Ποιος τολμάει να ειπεί δεν πιστεύω στο θεό;**

Έτσι αποκρίθηκε ο Φάουστ στην ερώτηση της Μαργαρίτας.
Η θέση αυτή ανθρώπινα συνιστά τη μόνη δυνατή απόκριση που μπορεί να δοθεί στο ερώτημα. Είναι η απόκριση, σύμφωνα με τη Λογική επιστήμη, που καταργώντας την αρχή της αντίφασης δέχεται το τρίτο, καθώς αλληλοαναιρεί το πρώτο και το δεύτερο. Όπως έδειξε και στη Φυσική εντελώς πρόσφατα η αρχή της Απροσδιοριστίας. Στο tertium non datur ο Φάουστ θα απαντήσει: tertium datur, “τρίτον χωρεί”. Κάπου ανάμεσα Τρίτη και Τετάρτη πρέπει να παράπεσε η αληθινή σου μέρα, που είπε ο Ελύτης προτού γεράσει. Και τα χάσει.

Εάν είμαι άνθρωπος, κατά την έννοια ότι έχω συνείδηση των ορίων μου και επίγνωση του πόσο βαθύ είναι το πρόβλημα του όντος, δεν είναι δυνατό να δώσω άλλη απόκριση στην ερώτηση της Μαργαρίτας.

Όταν στην ερώτηση αποκριθώ, ναί! πιστεύω στο θεό, γίνομαι αυτοστιγμεί μωρός. Γιατί δέχομαι στενόκαρδα και στενόμυαλα, κάτι που δεν το ξέρω, σαν αληθινό. Καταντώ δογματικός. Και η επιστήμη θα με πετάξει αυτόματα έξω από τα όρια της με την παρατήρηση: διότι λες ανοησίες.

Όταν στην ερώτηση αποκριθώ, όχι! δεν πιστεύω στο θεό, γίνομαι αυτοστιγμεί μωρός. Γιατί δέχομαι στενόκαρδα και στενόμυαλα, κάτι που δεν το ξέρω, σαν αληθινό. Καταντώ δογματικός. Και η επιστήμη θα με πετάξει αυτόματα έξω από τα όρια της με την παρατήρηση: διότι λες ανοησίες.

Τι απομένει να αποκριθώ; Αυτό ακριβώς είναι το λεπτό σημείο, που γεννά την ανεξάντλητη γονιμότητα του προβλήματος.
Το πνεύμα και το νεύμα του Γκαίτε είναι το εξής. Ό,τι σου μένει και ό,τι σου δίνεται είναι εκείνο το σημείο, το άπειρα ελάχιστο ανάμεσα στο όχι και το ναι, να το ευρύνεις, να το πλατύνεις, να το βαθύνεις, να το εκτείνεις. Να το μεταχειριστείς μ' έναν τέτοιο τρόπο απόπειρας, και δοκιμασίας, και βασανισμού, και αγωνίας, ώστε από το απειροελάχιστο σημείο να δημιουργήσεις διάσταση, και έκταση, και διάρκεια, χώρο και χρόνο.
Να πλάσεις, δηλαδή, από το ανάμεσα στο ναι και στο όχι ζωή, αλήθεια, και ύπαρξη.

Είναι χρεία το σημείο το ελάχιστο της αδυνατότητας και της ουτοπίας ανάμεσα στο ναι και στο όχι να το κοιτάξουμε έτσι, ώστε να απορροφήσει σε όλη τη ζωή τη ζωή μας. Τη βιοτική μας μέριμνα, δηλαδή, την πνευματική ορμή, την υπαρκτική ετοιμότητα, την ηθική πράξη.

Σ' ένα επίπεδο σημάνσεων μυθικών, το πνεύμα και το νεύμα του Γκαίτε θα το μεταγλώττιζα ως εξής:
Είσαι μέσα στις Συμπληγάδες πέτρες της αναζήτησης σου, που ανοιγοκλείνουν ακατάπαυστα. Κάμε να μη σε συντρίψουν. Μαζί με τους Αργοναύτες.
Ανεβάζεις το βράχο της απορίας σου από τη βάση του όρους στην κορυφή, και γκρεμίζεται ακατάπαυστα. Κάμε να μην παραιτηθείς. Μαζί με το Σίσυφο.
Δεμένος πιστάγκωνα σκύβεις στη λίμνη να πιείς, και κάτωθέ σου το νερό υποχωρεί ακατάπαυστα. Κάμε να μην πεθάνεις από τη δίψα σου. Μαζί με τον Τάνταλο.

Και σ' ένα πλαίσιο καταλογισμού ευθυνών αναφορικά με την ατομική μας προαίρεση, στην ερώτηση της Μαργαρίτας η απόκριση του Φάουστ θα είχε να μας ειπεί:

Όποιος πιστεύει στο θεό, έχει μέσα του ένα νεκρό θεό. Όποιος δεν πιστεύει στο θεό, έχει μέσα του ένα νεκρό άνθρωπο.
Όποιος πιστεύει αλλά και δεν πιστεύει στο θεό, έχει μέσα του ζωντανό το νόμο της φύσης. Απλά, καταληπτά, και στα μέτρα του ανθρώπου ζει το θαύμα του κόσμου.

Το κρίνω απλό και αυτονόητο, πως εκείνος ο θεός, στην αναζήτηση του οποίου μας προάγει η Ερώτηση της Μαργαρίτας, δεν έχει καμία σχέση με τους θεούς φαντάσματα, που κατά καιρούς έπλασαν οι ποικίλες ιστορικές θρησκείες. Οι πολυώνυμοι, δηλαδή, όπως ο Δίας στους έλληνες και ο διάβολος στους ινδούς, εκείνοι Μωυσής, και Μωάμεθ, και Βούδας και Κομφούκιος, και Μαρδούκ και Κυβέλη και Μίθρας, και Βάαλ και Αστάρτη και Λούθηρος. Οι βραχμάνες, οι ραββίνοι, οι μουφτήδες, οι μουλάδες, ο πατριάρχης κι ο πάπας. Ο Πετράκης κι ο Παυλάρας, μ' ένα λόγο. Εκείνοι οι γυρολόγοι με τη λατέρνα.

Το άρωμα του ζητούμενου θεού, που αναδίνεται από το λουλούδι της Μαργαρίτας, απευθύνεται στο δίκαιο άνθρωπο. Στο φρόνιμο, δηλαδή, το λογικό και τον πάσχοντα.

Εάν η υπαρκτική μας εφόπλιση, η λογική δηλαδή το βίωμα η φαντασία η διαίσθηση το συναίσθημα και τα πάθη μας, δεν υπερβαίνει τη χωρητικότητα των φυσικών μας ορίων• εάν γνωρίζει και καταφέρνει να μας συγκρατεί στα μέτρα της φυσικής μας κατασκευής• εάν δε διαχέεται στο χάος της υπερβολής, σ' εκείνη την τύφλα που οι έλληνες τραγικοί την είπανε Ύβρι, τότε δεν υπάρχει άλλος δρόμος, παρά να παραδεχτεί την απόκριση που έδωκε ο Φάουστ στη Μαργαρίτα:

Ζήτα το άγνωστο. Χτύπα να σου ανοίξει να περάσεις ο τοίχος που δεν έχει πόρτα. Κάμε να μεταλλάξεις την απορία σου σε δημιουργία, και το ανθρωπινό σου σε λύτρωση.

Γιατί ο θεός για τα μέτρα του ανθρώπου είναι και δεν είναι να υπάρχει, που λέει ο Φάουστ. Έχει και δεν έχει όνομα***, που είπε ο Ηράκλειτος. Βρίσκεται άγνωστος, και τέτοιος θα παραμένει, όπως μας παρακινεί η επιγραφή στη βάση του βωμού στην Αγορά της αρχαίας Αθήνας: τῷ Ἀγνώστῳ.

Για το δίκαιο άνθρωπο ο θεός, το υπέρτατο ον, θα μένει ανάμεσα στο ναι και στο όχι. Θα δηλώνει το σημείο της αιώνιας αναζήτησης, και της αιώνιας απορίας. Θα είναι το ον, τό ἀεὶ ζητούμενον καί ἀεὶ ἀπορούμενον****, που γράφει ο Αριστοτέλης στα “Μετά τά Φυσικά” του.

Αυτόν το δίκαιο, που στέκεται στο χαλεπό μεταίχμιο του ναι και του όχι, οι άλλοι άνθρωποι του καιρού του και του τόπου του, άνθρωποι μικρόνοες και μίζεροι, χαμοζωήδες και θελωζήσηδες στη γλώσσα του Λασκαράτου*****, θα τον δικάζουνε για άθεο. Όπως δικάσανε το δίκαιο Σωκράτη, και το δίκαιο Αριστοτέλη, και το δίκαιο Τζορντάνο Μπρούνο.

Δύο γενεές μετά το Γκαίτε, που χάραξε στην πέτρα του μόνιμου την Ερώτηση της Μαργαρίτας, ένας άλλος ευρωπαίος ποιητής, ίδιο μπόι και ίδιο σθένος, θα επαναλάβει στερεότυπα την ερώτηση, τραβώντας τον ιδικό του κακοτράχαλο δρόμο.
Ο σλάβος Ντοστογιέβσκι στην ερώτηση της Μαργαρίτας θα δώσει την ίδια απόκριση που έδωσε και ο Γκαίτε:

Εάν ο Σταυρόγκιν πιστεύει, δεν πιστεύει ότι πιστεύει•
εάν ο Σταυρόγκιν δεν πιστεύει, δεν πιστεύει ότι δεν πιστεύει.******

Ο Σταυρόγκιν, λοιπόν, ο πρίγκιπας Νικολάι Σταυρόγκιν. Ο Σταυρόγκιν με το καθαρό ήθος. Ο Σταυρόγκιν, που νέος τριάντα χρονώ αρπάζει με το χέρι το ηλεκτροφόρο καλώδιο της αυτοκτονίας του, πιστεύει, ή δεν πιστεύει;
Μιλάμε για το Σταυρόγκιν, την ώρα που κοιτάει στα μάτια έναν άλλο δαίμονα. Τον αριστογείτονα Κυρίλωφ, το μηχανικό.

Αλλά δεν ενεούργησαν ούτε ο Γκαίτε, ούτε ο Ντοστογιέβσκι. Και οι δύο στο ερώτημα των ερωτημάτων διάβηκαν πύλες ανοιχτές.
Είκοσι αιώνες παλαιότερα και τους δύο τους είχε προφτάξει ένας μεγάλος έλληνας. Την Ερώτηση της Μαργαρίτας την απάγγειλε πρώτος σε ιαμβικά μέτρα ο Ευριπίδης ο αθηναίος στην τραγωδία του Ελένη:

Τί είναι θεός, και τί μη θεός, και τί ανάμεσα τους;
Ποιος άνθρωπος τό 'ψαξε, και βρήκε μακρυνότερο τέλος;*******

Ο θεός του Ευριπίδη είναι το "πιστεύω" του Φάουστ και του Σταυρόγκιν. Ο μη θεός του Ευριπίδη είναι το "δεν πιστεύω" του Φάουστ και του Σταυρόγκιν. Και το ανάμεσα στο θεός και μη θεός του Ευριπίδη είναι το ανάμεσα στο ναι και στο όχι του Φάουστ και του Σταυρόγκιν. Είναι ο άνθρωπος της γης που, καθώς βρίσκεται ανάμεσα σε ζωή και σε θάνατο, αγωνίζεται να κατανοήσει το νόημα της ύπαρξής του μέσα στο σύμπαν.»

Δημήτρης Λιαντίνης - "Γκέμμα".

AΡΕΤΗ Η "δολοφονημένη" Αξία

Α Ρ Ε Τ Η

ΑΕΙ ΡΕΟΥΣΑ,

ΑΕΙΡΉΤΗ,

ΑΙΡΕΤΗ(Εκ εκτή)

(Κρατύλος 415d)

Σήμερον η λέξις ΑΡΕΤΗ εξωστρακίσθη εντέχνως από το λεξιλόγιον των Ελλήνων με την δέουσαν επιμέλειαν. Η  λ ή θ η  σκοπίμως έρριψε τον πέπλον της εις την μέγιστην ταύτην έννοιαν  των Ελλήνων, προκειμένου μαζί με την σημασίαν της να εξοβελισθή και μέγα μέρος της φιλοσοφίας των προγόνων μας.
Το θέμα της "αρετής" είναι τεραστίων διαστάσεων και καταλαμβάνει μέγα μέρος της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας.
Το μέγεθος της σημασίας της προσεγγίζεται είς ύψιστον βαθμόν από τον Πλάτωνα εις την "Πολιτείαν" ή "Περί δικαίου Πολιτικός" και οι επιμέρους ιδιότητες της αναλύονται εις πολλούς διαλόγους, ώστε ο ερευνητής να μή ευρίσκεται εις την  π λ ά ν η ν ενός αναποδείκτου δόγματος περί "ηθικής", "πίστεως" και "αγάπης", αλλά ενώπιον συγκεκριμένων ιδιοτήτων, τας οποίας οφείλει να ελέγχη και να μελετά διαρκώς με αρχήν τα ¨ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ" των Πυθαγορείων του Ιεροκλέους.

Ο κορμός της φιλοσοφικής σκέψεως, από τον Πυθαγόρα εώς τους Νεοπλατωνικούς συθέμελος εδράζεται επί της εννοίας της ΑΡΕΤΗΣ.
Με την εμφάνισην της Αρετής στο νοητικό μας "προσκήνιο" και την προσήλωσιν εις τας λεπτομερείας της αναλύσεως της από τους Πυθαγόρα, Πλάτωνα, Αριστοτέλη και τους Στωικούς, η ουσία του ήθους των Ελλήνων δεν θα ήτο δυνατόν να βληθεί!
Ως εκ τούτου οι δυνάμεις του σκοταδισμού και της πλάνης την κατεβύθισαν εντέχνως εις το έρεβος της σιωπής.

Ο διάλογος του Πλάτωνος "Κρατύλος" δίδει μιαν πρώτην όψιν της σημασίας της Αρετής, η οποία είναι μόνον η αρχή της μεγάλης πορείας δια την κατανόησιν και ιεράρχησην των ιδιοτήτων τας οποίας οφείλει να τελειοποιεί ο Έλλην, ιδία δια να επιτελεσθεί η κάθαρσιςαμφοτέρων των φορέων του, τόσον του σωματικού όσον και του ψυχικού.

"ΑΡΕΤΗ ΔΕ ΑΔΕΣΠΟΤΟΝ, ΗΝ ΤΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΤΙΜΑΖΩΝ ΠΛΕΟΝ ΚΑΙ ΕΛΛΑΤΟΝ ΑΥΤΗΣ ΕΚΑΣΤΟΣ ΗΞΕΙ"

(Η Αρετή είναι κτήμα αδέσποτον, ανάλογα προς την εκτίμησιν ή την περιφρόνησιν που θα της δείξει ο καθένας σας, θα πάρει και μεγαλύτερο, ή μικρότερο μερίδιο.)

                                                                                 Πλάτωνος "Πολιτεία" 617Ε.


Ο ορισμός τον οποίον δια της αναλύσεως δίδει ο Σωκράτης επισημαίνει την αεί ρέουσαν κατάστασιν της Αρετής, την οποίαν...
...οφείλουμεν συνεχώς να παρακολουθώμεν, όχι επειδή η Αρετή είναι αναξιόπιστος και ασύλληπτος, αλλά διότι η ψυχική θέσις του θνητού, όταν ευρίσκεται εις εγρήγορσιν και επιθυμεί να την κατακτήσει ευρίσκεται εις συνεχήν ροήν και κινδυνεύει να παρασυρθεί από περιοριστικάς, δογματικάς και εξ αποκαλύψεως "μοναδικάς αληθείας" και να μην παραμείνει σταθερά εις την αναζήτησιν η οποία είναι η
κ ί ν η σ ι ς  των τεσσάρων ρεουσών της Αρετής των οποίων αυτή η κίνησις  θα οδηγεί την αναζήτησιν όλον και πλησιέστερον εις την ψιλάφησιν της Αληθείας.

.

Προϋπόθεσις αρρήκτων δεσμών Αθανάτων/θνητών είναι η θεωρητική γνώσις και η πρακτική εφαρμογή των, εν χορώ, συντονισμένων τεσσάρων ιδιοτήτων της Αρετής:

ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ, 

ΑΝΔΡΕΙΑ,

ΦΡΟΝΗΣΙΣ, 

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ = ΣΩ(ΤΗΡΙΑ) ΦΡΟ(ΝΗΣΕΩΣ), εγκράτεια ηδονών και λυπών 
(Κρατύλος 412a)


ΑΝΔΡΕΙΑ = ΑΝ(Δ)+ΡΕΙΑ = Μάχη κατά της αντιθέτου ροής και παρά το δίκαιον. 
 (413e)


ΦΡΟΝΗΣΙΣ = Κατα νόησις φοράς της ροής είναι όνησις =ωφέλεια κινήσεως εκ της ροής (ΟΝΗΣΙΣ/ΝΟΗΣΙΣ) = ΣΩ(τηρία) ΦΡΟ(νήσεως) η φρόνησις. 
(411 d)


ΔΙΚΑΙΟΝ = ΔΙ(Κ)ΑΪΟΝ  Το διασχίζων με ταχύτητα το κάθε εμπόδιον!

(412d)


Ποία η ροή εις τας εννοίας αλήθεια και Αγαθόν;

ΑΛΗΘΕΙΑ = Θεία + άλη (Άλη=ορμή, κίνησις, περιπλάνησις, περιφορά), ή (π.χ. Αλήτης = ο περιπλανώμενος)
(421b)


AΓΑΘΟΝ = Άγαστον + Θοόν το αξιοθαύμαστον (άγαστον) της ταχύτητος (θοόν)...όχι κάθε ταχύτητας άλλα μόνον μέρους της.

(412c, 422a)


Ποία η η ερμηνεία της Καθάρσεως ως προς τας ανωτέρω ερμηνείας της Ροής;


ΚΑΘΑΡΣΙΣ = Άρσις κατά των εμποδίων της ροής (-ρίας) και Θάρσος, το Θαρσείν, θάρ(ση)σις κατά την επιδίωξην ιδανικού δημιουργούν κ ρ ά σ ι ν  α θ ά ν α τ ο ν.

ΚΑΘΑΡΣΙΣ =  ΑΘ + ΚΡΑΣΙΣ  
(μετά αναγραμματισμού) 


Εις τον "Κρατύλον" ο Πλάτων ερμηνεύει τας τέσσαρας ιδιότητες της Αρετής χωρίς να τας συσχετίζει μεταξύ των, αποδίδων όμως εις όλας το κοινόν χαρακτηριστικόν της ΡΟΗΣ.
Ο Πλάτων είς τους διαλόγους του αφιερώνει μεγάλα αποσπάσματα ή και ολοκλήρους διαλόγους εις την ανάπτυξιν των ιδιοτήτων αυτών.
Οι διάλογοι εις τους οποίους αναπτύσσει τα επι μέρους ιδιότητας, όχι όμως απομεμονωμένας και ασυνδέτους, καιτας οποίας συνεχώς επαναφέρει εις την συζήτησιν, είναι οι εξής:

α. Εις τον διάλογον "Χαρμίδης" πραγματεύεται την ΣΩΦΡΟΣΥΝΗΝ

β. Εις τον διάλογον "Λάχης" την ΑΝΔΡΕΙΑΝ

γ. Εις τον "Φαίδων" την ΦΡΟΝΗΣΙΝ, με την πλέον ενδιαφέρουσα ανάλυσιν, αλλά και είς πολλούς διαλόγους...

δ. Εις τον διάλογον "Πολιτεία" ή "Περί Δικαίου ή Πολιτικός" την ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΝ , όπου στα δέκα βιβλία του διαλόγου αναπτύσσει διεξοδικώς την σημασίαν της δικαιοσύνης, η οποία στέφεται υπό των δώδεκα Βιβλίων των "Νόμων", η "Περί Νομοθεσίας Πολιτικός", τελευταίον γνήσιον έργον του φιλοσόφου. Οι "Νόμοι" καλύπτουν το ένα πέμπτον του όλου σώματος του πλατωνικού έργου.
Ο Πλάτων προ του θανάτου του αφιέρωσε την ωριμότητα της σκέψεως του εις το θέμα της Δικαιοσύνης, η οποία έν-θρονος προΐσταται, συντονίζουσα όλας ομού τας ιδιότητας της Αρετής.


Βιβλιογραφία: 
"ΑΡΡΗΤΟΙ ΛΟΓΟΙ Θεοί, σύμβολα, αρχέτυπα των Ελλήνων "
Αλτάνη

awakengr

Νόαμ Τσόμσκι: Στην Γερμανία θέλουν σκλάβα την Ελλάδα

«Κάποιοι άνθρωποι στη Γερμανία φαίνεται πως στόχο έχουν να θέσουν την Ελλάδα υπο καθεστώς ιδιότυπης σκλαβιάς» τονίζει, μεταξύ άλλων, ο φιλόσοφος, συγγραφέας και πολιτικός αναλυτής Νόαμ Τσόμσκι, σε εκτενή συνέντευξή του στην Αυγή της Κυριακής.
Ο Νόαμ Τσόμσκι υποστηρίζει πως «ούτε ο νεοφιλελευθερισμός ούτε οι προγενέστερες εκδόσεις του, όπως ο φιλελευθερισμός, είναι μύθοι. Στα σίγουρα δεν είναι μύθοι για τα θύματά τους», ενώ προτείνει το εξής: «Ενα κοινό μέτωπο ανάμεσα στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία μπορεί να είναι η μόνη ρεαλιστική επιλογή γι' αυτές τις χώρες. Η ευρωπαϊκή βοήθεια θα πρέπει να παρέχεται χωρίς τη λήψη μέτρων που καταστρέφουν τον κοινωνικό ιστό της Ελλάδας και των άλλων κρατών-μελών της Ευρωζώνης που πλήττονται από την κρίση».
«Ο πλούτος -συμπληρώνει- πέρα από κάθε φαντασία συσσωρεύεται μεταξύ των ισχυρών, ο κόσμος της εργασίας έχει αποδυναμωθεί από τη συντριβή των συνδικάτων και την αυξανόμενη εργασιακή ανασφάλεια».

Σκλάβοι εκ πεποιθήσεως

Επανάσταση σημαίνει αναμφίβολα βαθιά επιθυμία για αλλαγή – ενώ ο J.J. Rousseau είχε πει πολύ σωστά ότι, δεν μπορεί κανείς να ανατρέψει ένα καθεστώς, με δημοκρατικές μεθόδους, αφού αυτές δεν τηρούνται ποτέ από τις ολοκληρωτικές κυβερνήσεις.

Απλούστερα, όταν ένας δολοφόνος ή ληστής σε σημαδεύει με ένα οπλισμένο πιστόλι, είναι πολύ δύσκολο να κερδίσεις τη μάχη δημοκρατικά – εμπιστευόμενος την καλή του θέληση και ευχόμενος να μη σε σκοτώσει.

Επανάσταση δεν σημαίνει βέβαια ότι απαιτείται η χρήση μη ειρηνικών τρόπων – το ακριβώς αντίθετο μάλιστα, ειδικά στην εποχή μας, όπου οι Πολίτες έχουν στη διάθεση τους πολλές εναλλακτικές λύσεις και άπειρες δυνατότητες για να εκφράσουν έμπρακτα τις αντιθέσεις τους, σε όλα όσο συμβαίνουν εις βάρος τους.

Οι σημερινοί Έλληνες όμως δεν επαναστατούν, όπως οι πρόγονοι τους στο παρελθόν, όταν απειλούταν να λεηλατηθούν, να εξαθλιωθούν ή/και να υποδουλωθούν. Έχουμε δε την εντύπωση ότι, εάν τους ζητούσε κανείς να πολεμήσουν στα σύνορα έναν «συμβατικό» εχθρό, όπως το 1940, θα απαιτούσαν την ενυπόγραφη βεβαίωση ότι, δεν θα πέθαιναν στη μάχη – διαφορετικά θα προτιμούσαν να παρακολουθήσουν την εισβολή άνετα από την τηλεόραση, ακούγοντας κάποιον δημοσιογράφο να βρίζει και να «καταριέται» την κυβέρνηση, την αντιπολίτευση και τους εχθρούς της πατρίδας τους, εφευρίσκοντας «ψεκασμούς» και θεωρίες συνωμοσίας.

Επομένως, πρόκειται για «σκλάβους εκ πεποιθήσεως», οι οποίοι δεν έχουν καμία επιθυμία για αλλαγή, αποδέχονται αναντίρρητα το όποιο καθεστώς, αποποιούνται τις προσωπικές ευθύνες, κοιτούν «ο καθένας τη δουλειά του», ενώ εγκρίνουν σιωπηλά τα μέτρα που επιβάλλονται.

Γιατί τότε παραπονιούνται για όλα όσα τους συμβαίνουν; Γιατί αλήθεια τοποθετούνται (λεκτικά βέβαια) εναντίον άλλων κρατών, όταν οι ξένοι «ηγεμόνες» προσπαθούν απλά να κερδίσουν από την τάση των σημερινών Ελλήνων για σκλαβιά και για εκμετάλλευση;

Αναμφίβολα, η παρούσα κυβέρνηση αποτελεί μία νομοτελειακή διαδοχή στην αλυσίδα όλων των προηγουμένων, οι οποίες οδηγούσαν ανέκαθεν την Ελλάδα σε οδυνηρά αδιέξοδα – ενώ η επόμενη, όποια και αν είναι αυτή, είμαστε σίγουροι πως θα συνεχίσει την «παράδοση», αφού κανένας Πολίτης δεν διαμαρτύρεται και δεν επαναστατεί.

Συμπεραίνεται λοιπόν ότι, δεν είναι τόσο η μειοψηφία των «κακών» ή ανίκανων Ελλήνων αυτή που οδηγεί μία πανέμορφη, πάμπλουτη και μοναδική χώρα στον πλανήτη, στη φτώχεια και στη σκλαβιά – αλλά η πλειοψηφία των καλών και ικανότατων συμπατριωτών μας, η οποία αδρανεί απελπιστικά, κοιμάται τον ύπνο του δικαίου και αδιαφορεί για τα πάντα.

Η απίστευτη ατομικότητα και η ολοκληρωτική έλλειψη συλλογικότητας, η οποία εμφυτεύθηκε στους σημερινούς Έλληνες από τις «ξενόφερτες» πολιτικές τους ηγεσίες, παράλληλα με την έντεχνη αποκοπή τους από την ιστορία, από το «θεϊκό» πολιτισμό και από τους προγόνους τους, είναι οι αιτίες που θα τους οδηγήσουν τελικά στα σκουπίδια της ιστορίας – ίσως επειδή έχουν μάθει πλέον να ζουν σε μία πλαστή, εικονική, ψεύτικη πραγματικότητα, οικοδομημένη στα θεμέλια ατελείωτων συμβιβασμών, με περιορισμένους ορίζοντες και χωρίς κανένα όραμα.

ΠΗΓΗ:
Βασίλης Βιλιάρδος για το Analyst.gr

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης: Το βαθύ πέος της διαπλοκής

«Ο πιο ασφαλής δρόμος προς τα μεγάλα κέρδη περνούσε μέσα από τον εκφυλισμό του πνευματικού επιπέδου...», γράφει στο «Εκδότες χωρίς εκδότες» (εκδ. Πόλις) ο Αντρέ Σίφριν, που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγες μέρες, αναλύοντας με παραδείγματα και ονόματα την κατάσταση που διαμορφώθηκε στην Αμερική όταν οι μεγάλες επενδυτικές εταιρίες και οι «βαρόνοι» των ΜΜΕ, έβαλαν χέρι στο βιβλίο. 

Επενδυτές σαν τον Murdoch και τον Newhouse, ιδιοκτήτες -ταυτόχρονα- εφημερίδων, περιοδικών, ραδιοφώνων, τηλεοράσεων, εταιριών παραγωγής βιντεοταινιών, κινηματογραφικών στούντιο, δισκογραφικών εταιριών, βιβλιοπωλείων και εκδοτικών οίκων, οι οποίοι, μέσα από τον έλεγχο της γνώσης, της ενημέρωσης, της ψυχαγωγίας και κάθε σχετικής συζήτησης στο δημόσιο χώρο, όχι μόνο στηρίζουν τις πιο αντιλαϊκές πολιτικές και τους πιο αντιδραστικούς πολιτικούς, από την Θάτσερ και τον Μπλερ ως τον Κλίντον και τον Γκίνγκριτς, αλλά διαμορφώνουν και την κουλτούρα των πολιτών προκειμένου να αποδέχονται ως «φυσικό» και «μοναδικό» το καθεστώς διαφθοράς και να εκλέγουν ως εκπροσώπους τους αυτούς που απεργάζονται την εκμετάλλευση και ισοπέδωση τους, την καταστροφή του πολιτισμού και του περιβάλλοντος, τη φτωχοποίηση της κοινωνίας και τη διεύρυνση του χάσματος των ανισοτήτων!

Γύρω τους, ένας ολόκληρος κόσμος από δημοσιογράφους, συγγραφείς και πανεπιστημιακούς, φέρνει σε πέρας αυτή την «αποστολή», με προφανείς ιδιοτελείς σκοπούς. Στον αντίποδα, ο Σίφριν, εκδότης-μεταξύ άλλων- του Νόαμ Τσόμσκι, της Χάνα Αρεντ και του Χάουαρντ Ζιν, αναφέρει συγγραφείς που αρνήθηκαν να δώσουν τα βιβλία τους στους εκδοτικούς κολοσσούς, χάνοντας πολλά εκατομμύρια από προκαταβολές και δικαιώματα, και, επίσης, απέφυγαν να τα παρουσιάσουν στις μεγάλες αλυσίδες προτιμώντας τα μικρότερα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία που συμπιέζονται αφόρητα από τα τραστ.

Στην Ελλάδα, η υπερσυγκέντρωση εκδηλώθηκε στα ΜΜΕ με τον πιο παράνομο, κραυγαλέο και χυδαίο τρόπο. Δέκα «οικογένειες» υφάρπαξαν χάρη στους διεφθαρμένους πολιτικούς με τους οποίους διαπλέκονται, τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συχνότητες, οι οποίες ανήκουν εξ αδιαιρέτου στον ελληνικό λαό. Οι ίδιες «οικογένειες» ελέγχουν τις περισσότερες εφημερίδες και περιοδικά πανελλαδικής κυκλοφορίας. Στις ίδιες «οικογένειες» παρέχει τις υπηρεσίες του «ένας ολόκληρος κόσμος από δημοσιογράφους, συγγραφείς και πανεπιστημιακούς», με ανταλλάγματα πάσης φύσεως: αμοιβές συνεργασίας, προώθηση βιβλίων, κοινωνική αναγνώριση και επαγγελματική ανέλιξη, μερίδιο εξουσίας και άλλες δελεαστικές προσφορές.

Οι εφημερίδες τους εκβιάζουν τους πολιτικούς και τροφοδοτούν την τηλεόραση με την οποία από κοινού απειλούν και τρομοκρατούν τους πολίτες, τα περιοδικά τους επίσης τροφοδοτούν τα κανάλια και, από κοινού, διαμορφώνουν τη μαζική κουλτούρα και ούτω καθεξής, με στόχο τη χειραγώγηση της κοινωνίας και την ανεμπόδιστη λεηλασία της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας. Καμία κοινωνία δεν θα ανεχόταν οποιαδήποτε ληστρική επιδρομή χωρίς να έχει προηγουμένως παραπλανηθεί και αποχαυνωθεί τεχνηέντως.

Πάνω από 550 εκατομμύρια χρωστούν οι δέκα «οικογένειες» στις τράπεζες για τα ΜΜΕ τους, με δάνεια που παίρνουν χωρίς εμπράγματες εγγυήσεις. Πάνω από 800 εκατ. είναι τα συνολικά τους χρέη σε ιδιώτες, στο δημόσιο, τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας, τα ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.

• Γιατί βγαίνει μια εφημερίδα σαν το Έθνος με καθημερινή κυκλοφορία 13 χιλιάδων φύλλων, λίγο πιο κάτω από τις πωλήσεις της Espresso; 
• Γιατί και πώς συνεχίζει ο Πήγασος με τραπεζικά δάνεια 170 εκατ. και συνολικά χρέη 213 εκατ. ευρώ; 
• Γιατί και πώς συνεχίζει να εκπέμπει ο Τηλέτυπος-Mega με χρέη στις τράπεζες 129 εκατ. και 194 εκατ. ευρώ προς κάθε κατεύθυνση; 
• Γιατί και πώς επιβιώνει ο ΔΟΛ με 135 εκατ. ευρώ τραπεζικό δανεισμό και συνολικές υποχρεώσεις 193 εκατ.;
• Πώς ο όμιλος της Καθημερινής συνεχίζει με 92,8 εκατ. ευρώ χρέη σε τράπεζες και 144 εκατ. συνολικές υποχρεώσεις;
• Πώς και με ποίων εντολές οι τράπεζες δανείζουν σε επιχειρήσεις που δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση να επιστρέψουν τα δανεικά; 
• Γιατί, άραγε, οι δημοσιογράφοι τους ξεσκίζονται στην καθεστωτική προπαγάνδα; 
• Και ποιοι είναι αυτοί οι πανεπιστημιακοί που τους αβαντάρουν και τους τροφοδοτούν με επιχειρήματα; 
• Κι από πού προέκυψαν οι συγγραφείς που έχουν αναλάβει τον εξωραϊσμό τους;

Τα ξέραμε αυτά, αλλά δεν το ψάξαμε αρκετά και δεν το ψάξαμε εγκαίρως. Δεν τους ξεμπροστιάσαμε, τόσα χρόνια, για να μην σπάσουμε αυγά ή γιατί υποτιμήσαμε τους εργολάβους που ελέγχουν τα ΜΜΕ και τα φερέφωνα τους που διορίστηκαν στα πανεπιστήμια και αλωνίζουν στις καθεστωτικές εφημερίδες και τηλεοράσεις.

Η απόπειρα να ελεγχθεί και το βιβλίο από τους ολιγάρχες των ΜΜΕ και των δημοσίων έργων και προμηθειών, έγινε και συνεχίζεται. Θύματα της απόπειρας, τα «Ελληνικά Γράμματα» και οι 90 εργαζόμενοι τους, μετά από ένα σύντομο, αλλά θανατηφόρο εναγκαλισμό τους από τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, θύματα, επίσης, όλοι οι ανεξάρτητοι εκδοτικοί οίκοι και τα βιβλιοπωλεία που πλήττονται από τα εκατομμύρια αντίτυπα των βιβλίων που διαθέτουν σε χαμηλότατες τιμές οι κυριακάτικες εφημερίδες για να διατηρήσουν υψηλές κυκλοφορίες.
Τώρα, όμως, το βιβλίο κινδυνεύει πάρα πολύ από την τεχνητή οικονομική κρίση διαρκείας που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα. Λιγόστεψε ο κόσμος που έμπαινε στα βιβλιοπωλεία, λιγόστεψαν οι πωλήσεις, λιγόστεψαν και οι εκδόσεις.

Ο Θέμος Αναστασιάδης που πιάστηκε να βγάζει κρυφά λεφτά στο εξωτερικό και ο Πέτρος Κωστόπουλος που φέσωσε τη «μισή Αθήνα», υιοθετήθηκαν και προστατεύθηκαν, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, σαν μετρ της γκλαμουριάς και της αποχαύνωσης, από τους βαρόνους.
Ο ρόλος τους ήταν πολύ σημαντικός στα χρόνια της μαζικής αποβλάκωσης, που η απαλλοτρίωση και αλλοίωση των συνειδήσεων ήταν βασική προϋπόθεση για να προετοιμαστεί το κατάλληλο έδαφος για την λεηλασία της Ελλάδας, τον εξανδραποδισμό της κοινωνίας, τη μαζική φτωχοποίηση, την υποβάθμιση της δημοκρατίας και την κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας.

Τα «πέη», οι «κώλοι», τα «βυζιά», οι «βίζιτες», οι «μπράβοι», τα «γκάτζετ» και οι «ουσίες» δεν άφηναν χώρο για «πολιτική συμμετοχή», «αισθητική αναζήτηση», «κριτική σκέψη», «ποιοτικές απαιτήσεις» και «διανοητικό προβληματισμό» στους καταναλωτές του λάιφ στάιλ.
Ο νέος τύπος πολίτη έπρεπε να αποκτήσει τα μειωμένα ανακλαστικά του πρόβατου που προορίζεται για σφαγή.
Το βλέπουμε στις συμπεριφορές των ανθρώπων που μεγάλωσαν με Κλικ, Νίτρο, Κοσμοπόλιταν, Max, Athens Voice κ.α., και με τις αντίστοιχες τηλεοπτικές εκπομπές, Πάνια, Λαμπίρη, Μελέτη, Μενεγάκη, Στεφανίδου κ.λπ..

Αυτοί, οι μικρομεσαίοι θιασώτες του λάιφ στάιλ, που διαμορφώθηκαν μ' αυτές τις «προδιαγραφές», μαζί με τους φοβισμένους συνταξιούχους, αποτελούν ακόμα, παρ' όλα τα πλήγματα που δέχονται από τις μνημονιακές εφαρμογές, υποστηρίγματα, παθητικά ή ενεργητικά, του διεφθαρμένου καθεστώτος. Μπορεί το λάιφ στάιλ να ξέφτισε και να χρεοκόπησε, αλλά οι παρενέργειες του δεν εξανεμίζονται το ίδιο εύκολα.

Πηγή: Στέλιος Ελληνιάδης - "Δρόμος της Αριστεράς" , Βαθύ Κόκκινο

ΠΗΓΗ

Ο χειμώνας και η διανόηση. Του Δήμου Χλωπτσιούδη

Μπήκαμε ήδη σε ένα χειμώνα με δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά χωρίς ηλεκτρικό και άλλες εκατοντάδες χιλιάδες με ρεύμα μεν, αλλά δίχως πετρέλαιο που προσπαθούν να ζεσταθούν με σόμπες παλιάς τεχνολογίας καίγοντας ό,τι βρουν, με αυτοσχέδια μαγκάλια και μη συντηρημένα τζάκια και καμινάδες, για να μην παγώσουν. Είναι το άλλο πρόσωπο των νοικοκυριών που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, των ανέργων, των υποχρηματοδούμενων ή απλήρωτων εργαζομένων. Ο χειμώνας που μόλις ξεκίνησε ήδη μετρά θύματα. Του Δήμου Χλωπτσιούδη

Το ζήτημα είναι ολοφάνερα πολιτικό. Τα επιδόματα ψίχουλα δεν καλύπτουν τίποτα, δεδομένου ότι δεκάδες άλλες υποχρεώσεις μένουν απλήρωτες. Είναι πλέον ζήτημα ζωής και θανάτου για την κοινωνία η αποχώρηση του δήμιου της. Αποτελεί όμως και επιτακτική μας υποχρέωση να διεκδικήσουμε -από μία αριστερή κυβέρνηση- να στηθεί από την αρχή ένα ικανό δίχτυ κοινωνικής και αλληλέγγυας προστασίας που δεν θα αφήνει κανέναν άνθρωπο χωρίς ρεύμα, χωρίς ζέστη, χωρίς τροφή.

Η κοινωνική ευαισθησία της Κυβέρνησης σταματά μπροστά στις αθροίσεις του κόστους επιβίωσης των ανθρώπων και διάσωσης των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων. Εξάλλου, η απάνθρωπη πολιτική δε γνωρίζει συναισθήματα για τον άπορο, τον άστεγο, των πτωχευμένο μεσοαστό που τους βαφτίζει ανίκανους ή τεμπέληδες. Γνωρίζει όμως καλά την υποκρισία και τα δηκτικά σχόλια περί λαϊκισμού σε όποιον αγανακτεί με την αδικία των μέτρων και τη μονόπλευρη λιτότητα.

Και οι έγκριτοι δημοσιογράφοι, φυσικά, αντί να κρίνουν την κυβέρνηση και να την καθοδηγήσουν προς την υιοθέτηση μιας πολιτικής κοινωνικής προστασίας, πουλάνε φτηνό συναισθηματισμό και βρίσκουν μόνιμο αίτιο στην οικονομική αδυναμία. Μία αδυναμία όμως από την οποία επωφελούνται τα πλείστα ολιγομελή στρώματα της ελληνικής κοινωνίας και της ευρωπαϊκής "οικογένειας". Βέβαια, η ελληνική δημοσιογραφική διανόηση ποτέ δεν κατάφερε να δει πέρα από το δάχτυλό της, εκφράζοντας την ιδεολογική ένδεια της εγχώριας οικονομικής και πολιτικής ελίτ. Πιστή ακόλουθος ξένων ρευμάτων και του πιθηκισμού αλλοδαπών μοντέλων και μέτρων, δεν κατάφερε ποτέ να εφεύρει ένα σχέδιο ανάπτυξης με κοινωνική αναφορά. Ποτέ δεν έθεσαν ουσιώδεις προβληματισμούς που να εκτροχιάσουν το δημόσιο διάλογο από τα συνήθη τιτιβάσματα της κομματικής επικοινωνίας.

Την ώρα που συστημικοί διανοούμενοι στη Γαλλία θέτουν ζήτημα εξόδου της υπερδύναμης από την ευρωζώνη, οι Έλληνες πολιτικοί νομίζουν ότι μιλάμε για αριστερούς. Άλλωστε, οι δικοί μας συστημικοί διανοούμενοι δεν είχαν ποτέ στόχο να θέτουν προβληματισμούς για τα συμφέροντα του συστήματος, αλλά μόνο να δώσουν επιχειρήματα στην πολιτική ελίτ για να συγκρουστούν στο κοινοβούλιο στο μικροπολιτικό πεδίο αντιπαράθεσης.

Η καθεστηκυία ελίτ εδώ και δεκαετίες σερνόταν πίσω από τις αποφάσεις άλλων και δενόταν με τα συμφέροντα των μεγάλων οικονομικών δυνάμεων, ελπίζοντας στα δικά τους ψίχουλα. Η προβληματική τους πάντα συνδεόταν το μέγεθος και τον αριθμό των δημόσιων επενδύσεων από τις οποίες αντλούσαν κέρδη ως γνήσια παρασιτική/κρατικοδίαιτη επιχειρηματική ομάδα. Ομοίως και οι ιδεολογικοί της ταγοί που σέρνονταν πίσω από κόμματα για να εξαργυρώσουν το όποιο αριστερό τους παρελθόν και να απολαύσουν λίγη δημοσιότητα ως σύγχρονη διανόηση. Πάντα όμως μακριά από τον κόσμο, από την πλέμπα που ήθελαν να διδάξουν, απέναντι από τα κινήματα που δεν χειραγωγούνταν.

Η πολιτισμική ένδεια της χώρας φαίνεται πρωτίστως αστικό χώρο. Με ιδέες ελιτισμού και προβολή πλασματικών αναγκών, δέθηκαν στο εκσυγχρονιστικό όραμα του καταναλωτισμού και της belle epoque στο μεταίχμιο της χιλιετίας και σνόμπαραν οποιοδήποτε κοινωνικό κίνημα κι αίτημα ως γραφικό. Και σήμερα δεμένοι στο ίδιο ιδεολογικό άρμα που τους έφερε στην κοινωνική επιφάνεια, στηλιτεύουν το λαϊκισμό όσων αγωνιούν για το μέλλον τους, εκείνων που κραυγάζουν για τη δολοφονική πολιτική της κυβέρνησης και τα θύματά της. Στιγματίζουν όσους παλεύουν για μια καλύτερη ζωή, μακριά από τα συμφέροντα που εκείνοι εξυπηρετούν.

Ίσως τελικά για αυτό να έχουμε ανάγκη από μία διανόηση που θα ξεπηδήσει μέσα από τα κοινωνικά και τοπικά κινήματα. Μία λαϊκή διανόηση που δεν επιθυμεί την απομόνωση και την αίγλη της καθοδήγησης, αλλά την ουσιαστική συμμετοχή και την παραγωγή ιδεών και κρίσεων. Μία διανόηση που να βιώνει τα καθημερινά μικρά και μεγάλα δράματα των πολιτών -ως υποκειμένων- είτε άμεσα (μισθ9ολογικές περικοπές και μείωση αγοραστικής δύναμης) είτε μέσα από κινηματικές δράσεις και την κοινωνική αλληλεγγύη (κοινωνικά παντοπωλεία, ιατρεία, φροντιστήρια, προστασία πελατών της ΔΕΗ κλπ).

ΠΗΓΗ

15 πανέμορφα χωριά πάνω σε λόφους

Πόλεις και χωριά στις πλαγιές ή στην κορυφή των λόφων είναι από τους πιο γραφικούς οικισμούς, που συνήθως χρονολογούνται από το Μεσαίωνα, ενώ ο πιο συνηθισμένος λόγος για την επιλογή μιας τέτοιας γεωγραφικής θέσης δεν είναι άλλος από την προστασία από τους εισβολείς. Παραμυθένια τοπία, μεσαιωνικά κτήρια, στενά δρομάκια και η πιο όμορφη θέα στις γύρω κοιλάδες είναι μερικοί μόνο από τους λόγους για τους οποίους αυτοί οι προορισμοί αξίζουν της προσοχής μας…
1. Eze, Γαλλία

2. Castelluccio, Ιταλία

3. Calcata, Ιταλία

4. Motovun, Κροατία

5. Calitri, Ιταλία

6. Marvão, Πορτογαλία

7. Tizourgane Kasbah, Μαρόκο

8. Peillon, Γαλλία

9. Trevi, Ιταλία