Πώς να γίνεις μεγάλος συγγραφέας Charles Bukowski

Δεν έχεις παρά να γαμήσεις ένα σεβαστό αριθμό γυναικών, ωραίων γυναικών και να γράψεις κάμποσα, υποφερτά ερωτικά ποιήματα. Μη σε νοιάζει για την ηλικία σου και για τα νιόβγαλτα ταλέντα. Πίνε, απλώς περισσότερη μπίρα, μπίρα, πολύ μπίρα και πήγαινε στον ιππόδρομο τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα και παίρνε τα αν μπορείς. Είναι δύσκολο να μάθεις να τα παίρνεις: όλοι οι άσχετοι είναι υποψήφιες χασούρες. Και μην ξεχνάς τον Μπραμς σου και τον Μπαχ σου και την μπίρα σου. Μην πολυκουράζεσαι. Να κοιμάσαι μέχρι αργά το απόγευμα. Απόφευγε τις πιστωτικές κάρτες. Τέλος πάντων, πλήρωνε τοις μετρητοίς. Να θυμάσαι πως δεν υπάρχει μαλακία σ’ αυτόν τον κόσμο που να κάνει πάνω από 50 δολλάρια (το 1977). Αν έχεις τη δυνατότητα ν’ αγαπήσεις, αγάπησε πρώτα τον εαυτό σου, μα έχε πάντα υπ’ όψη σου την πιθανότητα μιας ολοκληρωτικής αποτυχίας -είτε δίκαιη είναι, είτε άδικη η αιτία της- μια πρόωρη εμπειρία θανάτου δεν είναι απαραίτητα κακή, Μείνε μακριά από εκκλησίες και μπαρ και μουσεία και να καιροφυλαχτείς σαν αράχνη - ο χρόνος είναι ο σταυρός του καθενός, συμπεριλαμβανομένων: της αποπομπής, της αποτυχίας, της προδοσίας, όλης της σχετικής σαβούρας. Κρατήσου με μπίρα. Η μπίρα τρέφει με αδιάκοπα το αίμα, η μπίρα είναι σύντροφος πιστός. Πάρε μια μεγάλη γραφομηχανή και καθώς τα βήματα έρχονται και φεύγουν κάτω απ’ το παράθυρό σου, πάλεψε την άγρια, δωσ’ της να καταλάβει. Βάρα στο ψαχνό. Και να θυμάσαι τις παλιοκαραβάνες που το πάλεψαν γερά: τον Χέμινγουεϊ, τον Σελίν, τον Ντοστογιέφσκυ, τον Χάμσουν. Αν νομίζεις πως αυτοί δεν τρελάθηκαν σε μικρά δωματιάκια, όπως τώρα εσύ, δίχως γυναίκα. δίχως φαΐ, δίχως ελπίδα, δεν είσαι ώριμος ακόμη.
Πιες περισσότερη μπίρα, υπάρχει καιρός. Κι αν δεν υπάρχει, καλά είναι κι έτσι.

Το κυρίαρχο σκουλήκι (Έντγκαρ Άλαν Πόε)

Κοιτάξτε! Μια πανηγυρική παράσταση είναι, σ’ αυτά τα τελευταία έρημα χρόνια. Ένα πλήθος αγγέλων φτερωτό, στολισμένο με πέπλα, και στα δάκρυα βουτημένο, κάθεται σ’ένα θέατρο για να δει ένα δράμα από ελπίδες και φόβους καμωμένο, ενώ η ορχήστρα στενάζει κάθε τόσο τη μουσική των κόσμων.

Μίμοι, στο σχήμα του Υψίστου ντυμένοι, σιγομιλάν και σιγομουρμουρίζουν, και δώθε κείθε ξεπετάγονται, νευρόσπαστα σωστά, που πηγαινώρχονται στις διαταγές τεράστιων άμορφων στοιχείων, που αλλάζουνε τα σκηνικά μπρός πίσω, σαλεύοντας με όρνιου φτερά την αόρατη ένα γύρω δυστυχία.

Το ποικιλόμορφο αυτό δράμα, σίγουρα δεν θα βολέψει να λησμονηθεί, μ’αυτό το φάντασμα που αιώνια κυνηγιέται απ’ένα πλήθος, όπου δε βολεί να το τσακώσει μεσ’ έναν κύκλο, όπου αιώνια στρέφοντας ματαγυρνά στην ίδια θέση πάντα, κι όπου περίσσα τρέλα και πιότερη αμαρτία και φρίκη της πλοκής του, ειν’ η ψυχή.

Μα ιδέστε, μεσ’στη χλαλοή των μίμων μια χαμόσυρτη μορφή που εισβάλει, ένα πράμα αιματοκόκκινο, που νηματόστριφο προβάλλει από τα ερημοσκότεινα βάθη της σκηνής. Σα νήμα γυροστρέφει, γυροστρέφει, και σ’αγωνία θνητών οι μίμοι γίνονται βορά του, και κλαίνε λυγμικά τα σεραφείμ, Θωρώντας τις μασέλες του ερπετού, από αίμα ανθρώπινο να ξεχειλάνε.

Κι έσβυσαν,έσβυσαν με μιας όλα τα φώτα, κι εμπρός απ’ ολες τις τρεμουλιαστές μορφές η αυλαία νεκροσάβανο, πέφτει με τη μανία μιας καταιγίδας, ενώ οι άγγελοι χλωμοί κι αποσβησμένοι σηκώνονται, ρίχτουνε τα πέπλα και βεβαιώνουνε πως το έργο αυτό ειν’ η τραγωδία που λέγεται “Ανθρωπος” κι ο ήρωάς του είναι το Κυρίαρχο Σκουλήκι.

Κοιτάξτε! Μια πανηγυρική παράσταση είναι, σ’ αυτά τα τελευταία έρημα χρόνια. Ένα πλήθος αγγέλων φτερωτό, στολισμένο με πέπλα, και στα δάκρυα βουτημένο, κάθεται σ’ένα θέατρο για να δει ένα δράμα από ελπίδες και φόβους καμωμένο, ενώ η ορχήστρα στενάζει κάθε τόσο τη μουσική των κόσμων.

Μίμοι, στο σχήμα του Υψίστου ντυμένοι, σιγομιλάν και σιγομουρμουρίζουν, και δώθε κείθε ξεπετάγονται, νευρόσπαστα σωστά, που πηγαινώρχονται στις διαταγές τεράστιων άμορφων στοιχείων, που αλλάζουνε τα σκηνικά μπρός πίσω, σαλεύοντας με όρνιου φτερά την αόρατη ένα γύρω δυστυχία.

Το ποικιλόμορφο αυτό δράμα, σίγουρα δεν θα βολέψει να λησμονηθεί, μ’αυτό το φάντασμα που αιώνια κυνηγιέται απ’ένα πλήθος, όπου δε βολεί να το τσακώσει μεσ’ έναν κύκλο, όπου αιώνια στρέφοντας ματαγυρνά στην ίδια θέση πάντα, κι όπου περίσσα τρέλα και πιότερη αμαρτία και φρίκη της πλοκής του, ειν’ η ψυχή.

Μα ιδέστε, μεσ’στη χλαλοή των μίμων μια χαμόσυρτη μορφή που εισβάλει, ένα πράμα αιματοκόκκινο, που νηματόστριφο προβάλλει από τα ερημοσκότεινα βάθη της σκηνής. Σα νήμα γυροστρέφει, γυροστρέφει, και σ’αγωνία θνητών οι μίμοι γίνονται βορά του, και κλαίνε λυγμικά τα σεραφείμ, Θωρώντας τις μασέλες του ερπετού, από αίμα ανθρώπινο να ξεχειλάνε.

Κι έσβυσαν,έσβυσαν με μιας όλα τα φώτα, κι εμπρός απ’ ολες τις τρεμουλιαστές μορφές η αυλαία νεκροσάβανο, πέφτει με τη μανία μιας καταιγίδας, ενώ οι άγγελοι χλωμοί κι αποσβησμένοι σηκώνονται, ρίχτουνε τα πέπλα και βεβαιώνουνε πως το έργο αυτό ειν’ η τραγωδία που λέγεται “Ανθρωπος” κι ο ήρωάς του είναι το Κυρίαρχο Σκουλήκι.

ΠΟΙΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥΝ ΤΟΥΣ ΕΛΕΓΚΤΕΣ; (David Icke)

David Icke ΤΟ ΜΑΤΡΙΞ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ

Περί Ερπετοειδή - Ντέιβιντ Άικ

H Παγκόσμια Συνωμοσία - Ντέιβιντ Άικ

Σκάσε !! Δεν θες να μάθεις γι' αυτό .. - Ντέιβιντ Άικ

Φρόιντ, Σιωνισμός και Σεξουαλική Επανάσταση - Ντέιβιντ Ντιούκ

Αξιωματικός ε.α. – ΣΑΣ ΦΤΥΝΩ ΣΤΑ ΜΟΥΤΡΑ , ΑΛΗΤΕΣ

Irvin Yalom: συνεντευξη

• 

Στην ταινία «Ο κήπος του Γιάλομ: η φιλοσοφία μιας ζωής», που θα βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 11 Δεκεμβρίου, ο κορυφαίος ψυχοθεραπευτής αυτοαναλύεται και αυτοβιογραφείται. Κεντρικοί ήρωες, με τη σειρά, ο μετανάστης παντοπώλης πατέρας του, η «δύσκολη» μητέρα του, η επί 60 χρόνια γυναίκα του Μέριλιν Koenic (επίσης συγγραφέας και ακαδημαϊκός), τα τέσσερα παιδιά του, τα εγγόνια του και οι σχέσεις ανάμεσα σε όλους αυτούς. Σαν να προσπαθεί να «διδάξει» - αυτήν τη φορά μέσα από το παράδειγμα της δικής του ζωής. Γιος Ρωσοεβραίων στην Αμερική του ’30, ο Irvin Yalom μεγάλωσε σε μια γειτονιά μαύρων στην Ουάσιγκτον. Επειδή εκείνη η περιοχή της πόλης δεν ήταν ασφαλής για υπαίθριο παιχνίδι, πήγαινε συχνά με το ποδήλατό του στη δημόσια βιβλιοθήκη, όπου βυθιζόταν στην ανάγνωση. Ως εκπαιδευόμενος στο Johns Hopkins γρήγορα απέρριψε την ψυχανάλυση και τη βιολογική ψυχολογία ως ανεπαρκείς θεωρίες και ξεκίνησε τη φιλοσοφική αναζήτησή του και την έρευνά του στον τομέα της υπαρξιακής ψυχοθεραπείας. Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Stanford στην Καλιφόρνια από τη δεκαετία του ’60 και συγγραφέας πολλών μπεστ σέλερ βιβλίων.
Μετά από τόση υπαρξιακή αναζήτηση έχετε καταλάβει ποιο είναι το νόημα της ζωής; 
Η ζωή δεν... έρχεται με νόημα. Πρέπει να εφεύρουμε εμείς το νόημα και μετά να... ξεχάσουμε ότι το έχουμε εφεύρει.
Ποιο νόημα έχετε δώσει στη δική σας ζωή; 
Είμαι γιατρός, δάσκαλος και γονέας. Προσπαθώ να είμαι δημιουργικός ως συγγραφέας ώστε να βοηθάω και άλλους, περισσότερους ανθρώπους. 
Η αγωνία για «αιώνια» αναγνώριση αποτελεί κίνητρο σε ό,τι κάνετε; 
Είναι ωραίο για μένα να γνωρίζω ότι η ζωή μου υπήρξε χρήσιμη. Αλλά πόσους από εμάς θα μας θυμούνται πραγματικά οι επόμενες γενιές, μετά τα παιδιά και τα εγγόνια μας;
Τι λέτε σε κάποιον που δεν μπορεί να «εφεύρει» κανένα νόημα για την ύπαρξή του; 
Οταν κάποιος μου λέει ότι δεν έχει κανένα νόημα να ζει, προσπαθώ να εξερευνήσω τις σχέσεις του: Ποιους συναντά στην καθημερινότητά του; Τι τον εμποδίζει στην επικοινωνία; Για μένα, ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους ύπαρξης είναι η ουσιαστική διασύνδεση με άλλους ανθρώπους και η αγάπη.
Η αγάπη ή ο έρωτας; 
Η αγάπη για άλλους ανθρώπους, για τα παιδιά μας, για τους φίλους μας. Αναφέρομαι σε μια πιο σταθερή αγάπη και όχι στην κατάσταση της ερωτικής τρέλας.
Ο έρωτας είναι υπερεκτιμημένος στις μέρες μας; 
Σίγουρα η ιδέα τού να ερωτεύεσαι παρουσιάζεται ως ένα υπέροχο συναίσθημα στη λογοτεχνία και στις ταινίες. Μόνο που συνήθως δεν διαρκεί. Εκείνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μετατρέψουμε τον έρωτα σε μια πιο «αξιοπρεπή» αγάπη: να αγαπάμε τον άλλο όπως είναι και όχι όπως τον ονειρευόμαστε.
Γιατί να μην ερωτευόμαστε ξανά και ξανά άλλους ανθρώπους, ώστε να παραμένουμε συνέχεια ερωτευμένοι;
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια δυστυχισμένη ζωή.
Εσείς ερωτευτήκατε τη γυναίκα σας;
Οταν ήμασταν έφηβοι, ζήσαμε μια ολοκληρωμένη ρομαντική εμπειρία. Ομως, ευτυχώς, η αγάπη μας συμπεριλάμβανε και άλλα στοιχεία και έτσι -μετά από τους πρώτους μήνες έντονης συγκίνησης- εξακολουθήσαμε να ενδιαφερόμαστε ο ένας για τον άλλο.
Τα κοινά ενδιαφέροντα είναι το μυστικό του γάμου σας;
Σεβόμαστε ο ένας τον άλλο, έχουμε μια μεγάλη οικογένεια, πολλά εγγόνια, μοιραζόμαστε την ίδια αγάπη για τα βιβλία. Πρόκειται για μια καλή μακροχρόνια σχέση. Για την ακρίβεια, δεν γνωρίζω καμία καλύτερη.
Οπότε προτιμήσατε τη «βαρεμάρα» μιας καλής σχέσης από το πάθος;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει μεταξύ μας το τυφλό πάθος όπου θέλουμε οπωσδήποτε να βγάλουμε τα ρούχα μας, αλλά υπάρχει πολύ πάθος! Χαίρομαι να είμαι με τη γυναίκα μου.
Το σεξ είναι σημαντικό σε ένα γάμο, σύμφωνα με την επιστημονική σας άποψη; Η κακή σεξουαλική ζωή προξενεί μεγάλη θλίψη στους ανθρώπους. Περνάμε πολλές ώρες στην ψυχοθεραπεία προσπαθώντας να καταλάβουμε γιατί το σεξ δεν λειτουργεί και θα μπορούσα να αναφέρω μια ολόκληρη λίστα από λόγους. Η σεξουαλικότητα είναι σημαντικό μέρος του δεσμού ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα.
Πώς εξηγείτε ότι οι γάμοι όλων των παιδιών σας κατέληξαν σε διαζύγια;
Το θέμα είναι και λίγο πολιτιστικό. Οταν εγώ παντρεύτηκα, δεν είχα καν ακούσει τη λέξη «διαζύγιο». Ολοι οι καλοί μου φίλοι από το γυμνάσιο παραμένουν παντρεμένοι.
Η εβραϊκή σας καταγωγή έπαιξε ρόλο στη ζωή σας;
Δεν παίρνω τη θρησκεία πολύ στα σοβαρά. Η θρησκεία μπορεί να βοηθήσει πολλούς ανθρώπους, αλλά μπορεί και να βλάψει πολλούς ανθρώπους.
Προτιμάτε έναν ευσπλαχνικό ιερέα ή έναν ψυχρό ψυχοθεραπευτή;
Εάν ο ιερέας είναι ευσπλαχνικός και σοφός, σίγουρα θα τον προτιμούσα.
Καλύτερα να παιδεύεσαι με τα μεγάλα φιλοσοφικά ερωτήματα ή να ζεις ευτυχισμένος μέσα στην άγνοιά σου;
Σίγουρα συμφωνώ με τον Σωκράτη στο ότι, για να ζήσει κανείς μια ολοκληρωμένη ζωή, πρέπει πρώτα να καταλάβει τον εαυτό του. Ομως δεν χρειάζεται να μελετάς υπαρξιακή φιλοσοφία για να είσαι χαρούμενος!
Τα χάπια βοηθούν;
Τα χάπια δεν είναι λύση εκτός από συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως η κατάθλιψη που οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες. Δυστυχώς, όμως, υπάρχει αυτή η τάση προς τη φαρμακευτική θεραπεία. Λίγοι ψυχίατροι διδάσκονται πλέον πώς να είναι ψυχοθεραπευτές.
Γιατί;
Για τα λεφτά. Οι ασφαλιστικές εταιρείες απαιτούν από τους γιατρούς να κουράρουν τους ασθενείς τους όσο το δυνατόν γρηγορότερα και οικονομικότερα.
Εσείς εξακολουθείτε να αυτοαναλύεστε;
Βρίσκομαι συχνά με μια παρέα φίλων ψυχιάτρων. Εμείς οι ίδιοι είμαστε το καλύτερο εργαλείο που διαθέτουμε για να δουλεύουμε με τους ασθενείς μας. 
Νιώθετε καλύτερα τώρα ή όταν ήσαστε νέος;
Μου λείπει που δεν μπορώ πια να παίζω τένις... αλλά νιώθω πολύ πιο άνετα και ευχαριστημένος από τον εαυτό μου. Οταν ο ήλιος δύει, αρχίζεις να βλέπεις άλλα πράγματα στον ουρανό. Σήμερα απολαμβάνω τα αστέρια.
Εχετε κατορθώσει να βοηθήσετε τον εαυτό σας να μη φοβάται το θάνατο;
Φυσικά λυπάμαι που θα αφήσω αυτή την καλή ζωή σύντομα, αλλά δεν διακατέχομαι από τρόμο. Εχω ζήσει μια γεμάτη ζωή και αισθάνομαι πολύ τυχερός.
Η οικονομική κρίση επηρεάζει υπαρξιακά τους ανθρώπους;
Δημιουργεί περισσότερη δυστυχία. Είναι σημαντικό να μην ξεπέφτουμε οικονομικά, να μας αρέσει η δουλειά μας, να έχουμε υγεία... Μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω ότι η κατάθλιψη και το άγχος δεν έχουν οικονομικό υπόβαθρο.
Εχετε επισκεφτεί την Ελλάδα;
Εχω έρθει τρεις φορές και έχω μερικούς καλούς Ελληνες φίλους. Είναι παράξενο: οι Ελληνες είναι το καλύτερό μου ακροατήριο. Τα βιβλία μου πουλάνε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο αναλογικά με τον πληθυσμό.
Πώς το εξηγείτε αυτό;
Ισως επειδή γράφω για φιλοσοφικά θέματα πάνω στα οποία έχετε μεγάλη παράδοση.
Τι απαντάτε σε όσους θεωρούν τα βιβλία σας υπερβολικά εκλαϊκευμένα;
Είμαι επιστήμονας και καθηγητής σε ένα μεγάλο αμερικανικό πανεπιστήμιο.
kathimerini

Μήπως ζούμε τελικά από σύμπτωση;

• 

Αν δεν υπάρξουν καινούργια ευρήματα από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) την επόμενη τριετία, τότε θα ενισχυθεί η πιθανότητα να ισχύει η θεωρία των πολλαπλών συμπάντων και της ανθρωπικής αρχής. Με βάση τη συγκεκριμένη θεωρία, το σύμπαν μας αποτελεί μία από τις δισεκατομμύρια διαφορετικές παραλλαγές από σύμπαντα, ενώ ορισμένα από τα «μυστήριά» του εξηγούνται από το γεγονός ότι οι παράμετροι των νόμων που το διέπουν απλώς έτυχε να είναι συμβατές με τη δημιουργία ζωής – αφού αλλιώς δεν θα υπήρχαμε για να το παρατηρούμε.

Περιγράφει τη θεωρητική φυσική ως τον κλάδο που προσπαθεί να απαντήσει στις απορίες που είχαμε όλοι όταν ήμασταν παιδιά, αλλά τις οποίες ξεχάσαμε οι περισσότεροι όταν μεγαλώσαμε – όπως πώς δημιουργήθηκε ο «κόσμος» που μας περιβάλλει, από πού ερχόμαστε και γιατί υπάρχουμε. Καθηγητής στο φημισμένο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ από το 1980 και διακεκριμένος θεωρητικός φυσικός, ο Σάββας Δημόπουλος έχει διατυπώσει με συναδέλφους του δύο από τις επικρατέστερες θεωρίες, οι οποίες θα μπορούσαν να συμπληρώσουν την εικόνα που έχουν ήδη οι επιστήμονες για τα δομικά στοιχεία και τους νόμους του σύμπαντος, δηλαδή το καθιερωμένο πρότυπο. Γι’ αυτά τα θεωρητικά μοντέλα μάλιστα, το «υπερσυμμετρικό καθιερωμένο πρότυπο» και τις «μεγάλες επιπλέον διαστάσεις», απέσπασε το 2006 το βραβείο Sakurai. Σήμερα, ωστόσο, λέει πως δεν μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση λειτουργίας του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN, χωρίς να υπάρξει η παραμικρή ένδειξη για κάποια νέα φυσική θεωρία. «Αν και συνεχίζουμε να αισιοδοξούμε πως θα βρεθεί κάτι στη δεύτερη φάση των πειραμάτων, τα οποία θα αρχίσουν σε λίγους μήνες και θα γίνουν σε ακόμη μεγαλύτερες ενέργειες, η αλήθεια είναι πως οι ελπίδες μας έχουν περιορισθεί», αναφέρει χαρακτηριστικά στην «Κ».
Σύμφωνα όμως με τον 62χρονο επιστήμονα, ακόμη κι αν διαψευσθούν αυτές οι ελπίδες, για τη φυσική ξεκινάει έτσι κι αλλιώς μια συναρπαστική και επαναστατική εποχή. «Ο λόγος είναι πως, αν δεν υπάρξουν καινούργια ευρήματα από τον LHC την επόμενη τριετία, τότε θα ενισχυθεί η πιθανότητα να ισχύει η θεωρία των πολλαπλών συμπάντων και της ανθρωπικής αρχής», προσθέτει. Με βάση τη συγκεκριμένη θεωρία, το σύμπαν μας αποτελεί μία από τις δισεκατομμύρια διαφορετικές παραλλαγές από σύμπαντα, ενώ ορισμένα από τα «μυστήριά» του εξηγούνται από το γεγονός ότι οι παράμετροι των νόμων που το διέπουν απλώς έτυχε να είναι συμβατές με τη δημιουργία ζωής – αφού αλλιώς δεν θα υπήρχαμε για να το παρατηρούμε.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία απέναντι στο Big Bang

• 

Χορευτικό δρώμενο εντός του CERN, η Γενεύη, από τον χορογράφο Ζιλ Ζομπέν.

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

Παραμερίζοντας τις χοντρές λωρίδες πλαστικού, που σε προδιαθέτουν για την είσοδό σου σε έναν εργαστηριακό χώρο, μπαίνεις μέσα στο τούνελ που οδηγεί στη συναρπαστική διαδραστική έκθεση του CERN. Με οθόνες αφής και βίντεο οι επισκέπτες μαθαίνουν για την ιστορία του σύμπαντος και το σωματίδιο Higgs, βλέπουν σε μινιατούρα τον επιταχυντή αδρονίων και «παίζουν» μέχρι και ποδόσφαιρο με τα σωματίδια στις διαδραστικές πλατφόρμες της έκθεσης.
Το μεγαλύτερο εργαστήριο σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο ήρθε στη Θεσσαλονίκη για να κάνει γνωστά τα νέα ερευνητικά δεδομένα, που δίνουν ορισμένες απαντήσεις για το «πώς» δημιουργήθηκε το σύμπαν, δημιουργώντας την ίδια στιγμή περισσότερα ερωτήματα. Ηρθε όμως και για να «συνομιλήσει» με ακόμη μία επιστήμη νοηματοδότησης του κόσμου, τη θεολογία. «Το CERN είναι ένα παγκόσμιο εργαστήριο που προσφέρει χώρο για διάλογο και ανταλλαγή απόψεων. Θίγουμε θεμελιώδη ερωτήματα για την αρχή του κόσμου, τα οποία είναι κοντά στα όσα εξετάζουν η φιλοσοφία και η θεολογία», σημειώνει ο δρ Μανώλης Τσεσμελής, διευθυντής Διεθνών Σχέσεων του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών και καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Η πρώτη φορά
Πρόκειται για την τρίτη «συνομιλία» που διοργανώνει το CERN με την επιστήμη της θεολογίας (οι προηγούμενες ήταν στη Νιόν της Σουηδίας το 2012 και στην Ντιβόν της Γαλλίας τον περασμένο Ιούνιο) και η πρώτη αποκλειστικά με την ορθόδοξη πίστη. «Η επιστήμη δεν θα μας πει ποτέ το “ποιος” και το “γιατί”. Θα μας λέει το “πώς” και το “πότε”. Είναι σημαντικό να βρούμε μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας για να απαντήσουμε στα μεγάλα προβλήματα του κόσμου. Αν δεν υπάρξει διάλογος, θα υπάρξει φονταμενταλισμός», τονίζει ο κ. Τσεσμελής και ξεκαθαρίζει από την αρχή του συνεδρίου το στερεότυπο περί «σωματιδίου του Θεού», αναφερόμενος στο μποζόνιο Higgs, το οποίο όπως είπε, αποτελεί εφεύρημα του εκδότη του γνωστού βιβλίου του νομπελίστα φυσικού Λέον Λέντερμαν. «Ο ίδιος ήθελε να ονομάσει το βιβλίο The Goddamn Particle», υπογραμμίζει.
Ανατροπές

Οι «νευρομύθοι» στην εκπαίδευση

• 

Το 43% των Ελλήνων εκπαιδευτικών πιστεύει πως ο άνθρωπος χρησιμοποιεί μόλις το 10% του εγκεφάλου του, ένας βαθμός αποδοχής που κατέταξε την Ελλάδα στην τελευταία θέση ανάμεσα σε πέντε χώρες, όπου έγινε η σχετική έρευνα για τους πιο διαδεδομένους «νευρομύθους».

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

«Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί μόλις το 10% του εγκεφάλου του». «Κάθε παιδί μαθαίνει  καλύτερα όταν του παρέχονται οι πληροφορίες σύμφωνα με το προτιμώμενο στιλ μάθησης (οπτικό, ακουστικό, κιναισθητικό) ». «Η κατανάλωση αναψυκτικών με ζάχαρη και σνακ μειώνει την προσοχή των μαθητών».
Αυτοί είναι μερικοί από τους «νευρομύθους» που έχουν σημαντική απήχηση σε εκπαιδευτικούς αρκετών χωρών, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Όπως έχει ορισθεί από τον ΟΟΣΑ, «“νευρομύθος” είναι μια εσφαλμένη αντίληψη που δημιουργείται από παρανόηση, από λανθασμένη ανάγνωση ή λανθασμένη αναφορά σε επιστημονικά δεδομένα από τις έρευνες του εγκεφάλου». Εσφαλμένες αντιλήψεις που, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, επηρεάζουν τις εκπαιδευτικές πρακτικές των δασκάλων και των καθηγητών που τις ασπάζονται.
Πρόσφατο άρθρο του Paul Howard Jones από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, ο οποίος θεωρείται πρωτοπόρος σε θέματα εκπαίδευσης και νευροεπιστήμης, συγκρίνει τον βαθμό αποδοχής επτά διαδεδομένων «νευρομύθων» –ανάμεσα στους οποίους και οι παραπάνω– από εκπαιδευτικούς στην Ελλάδα, τη Βρετανία, την Τουρκία, την Κίνα και την Ολλανδία. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στα μέσα Οκτωβρίου στο περιοδικό Nature Reviews Neuroscience και βασίστηκε σε μελέτες που έγιναν επιμέρους σε κάθε χώρα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την Καρολίνα Β. Δεληγιαννίδη, συνεργάτιδα  του πανεπιστημίου του Μπρίστολ. «Τα στοιχεία προέκυψαν από ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα δασκάλων και καθηγητών από διαφορετικές περιοχές της χώρας. Είναι η πρώτη έρευνα που μελετάει εμπειρικά τι πιστεύουν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί για τον εγκέφαλο και τι απήχηση έχουν οι νευρομύθοι στην εκπαιδευτική κοινότητα», λέει η ίδια στην «Κ».
Από το άρθρο, προκύπτει πως το 43% των Ελλήνων εκπαιδευτικών πιστεύει πως ο άνθρωπος χρησιμοποιεί μόλις το 10% του εγκεφάλου του, ένας βαθμός αποδοχής που κατέταξε πάντως την Ελλάδα στην τελευταία θέση ανάμεσα στις πέντε χώρες. Επιπλέον, το 74% δήλωσε πως πιστεύει ότι οι γνωσιακές διαφορές των παιδιών μπορούν να εξηγηθούν από την κυριαρχία του δεξιού ή του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, το 46% ότι συμφωνεί πως τα ζαχαρούχα ποτά μειώνουν την προσοχή, ενώ το 11% πως η ημερήσια κατανάλωση λιγότερων από 6-8 ποτηριών νερού την ημέρα μπορεί να συρρικνώσει τον εγκέφαλο. 
Αναφορικά με τους τρεις παραπάνω «νευρομύθους», οι θετικές απαντήσεις έφεραν την Ελλάδα στην προτελευταία θέση. Αντίθετα, στη χώρα μας καταγράφηκε το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό (33%) αποδοχής της άποψης ότι δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν με την εκπαίδευση τα γνωσιακά προβλήματα που σχετίζονται με αναπτυξιακές διαφορές στη λειτουργία του εγκεφάλου.
«Από την άλλη πλευρά, είναι εντυπωσιακό πως ορισμένοι “νευρομύθοι” είναι τόσο διαδεδομένοι παγκοσμίως, με πιο γνωστή και ίσως με μεγαλύτερη επιρροή την αντίληψη ότι οι μαθητές μαθαίνουν καλύτερα όταν διδάσκονται σύμφωνα με το προτιμώμενο στιλ μάθησης, όπως το οπτικό, ακουστικό και κιναισθητικό», συμπληρώνει η κ. Δεληγιαννίδη. Μια πεποίθηση που το άρθρο δείχνει πως κυριολεκτικά «σαρώνει» παντού, καθώς το μικρότερο ποσοστό αποδοχής της ήταν 93% στη Βρετανία, ενώ στη χώρα μας άγγιξε το 96% και στην Κίνα 97%.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, για τη μεγάλη αποδοχή πεποιθήσεων για τον εγκέφαλο που δεν έχουν επιστημονική θεμελίωση, ένας καθοριστικός παράγοντας είναι η ανεπαρκής «επικοινωνία» μεταξύ των εκπαιδευτικών, των νευροεπιστημόνων αλλά και των φορέων χάραξης πολιτικής. «Επίσης, η επικράτηση αυτή τονίζει ότι η γνώση από τις νευροεπιστήμες δεν εντάσσεται ικανοποιητικά στις σπουδές των εκπαιδευτικών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα κριτικής προσέγγισης των μη επιστημονικά αποδεδειγμένων πληροφοριών σχετικά με τη λειτουργία του εγκεφάλου», προσθέτει η συνεργάτιδα του πανεπιστημίου του Μπρίστολ.
Σε πρακτικό επίπεδο, η συνέπεια είναι πως, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, έχουν εμφανισθεί εμπορικά εκπαιδευτικά προγράμματα που προωθούνται ως «brain based», χωρίς όμως την ύπαρξη ισχυρών επιστημονικών ευρημάτων που να δικαιολογεί αυτό τον χαρακτηρισμό. «Παράλληλα, δεν υπάρχουν ικανοποιητικά επιστημονικά ευρήματα που να υποστηρίζουν τα οφέλη της διδασκαλίας με βάση το προτιμητέο στιλ μάθησης. Αντίθετα, υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν πως η μάθηση ενισχύεται όταν οι πληροφορίες παρουσιάζονται με διαφορετικούς τρόπους» σημειώνει η κ. Δεληγιαννίδη.
Το αισιόδοξο στοιχείο είναι πως «οι εκπαιδευτικοί δείχνουν ενδιαφέρον για τα επιστημονικά ευρήματα γύρω από τη λειτουργία του εγκεφάλου και θέλουν να βελτιώνουν τις πρακτικές τους. Έτσι, η ενημερωμένη και σύγχρονη κατάρτιση σε θέματα νευροεπιστήμης και εκπαίδευσης, τόσο κατά τη διάρκεια των σπουδών των δασκάλων ή καθηγητών, όσο και κατά τη διάρκεια που διδάσκουν στα σχολεία, θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση των νευρομύθων», καταλήγει.
Η επιλογή των μεθόδων διδασκαλίας και ο ρόλος της νευροεπιστήμης
Γνωστός με το όνομα «Νευροεπιστήμη και Εκπαίδευση», «Εκπαιδευτική Νευροεπιστήμη», «Εγκέφαλος, Νους και Εκπαίδευση» ή διεθνώς «NeuroEducation», ο κλάδος που μελετά τη λειτουργία του εγκεφάλου, και τις πιθανές εφαρμογές της γνώσης αυτής στην εκπαίδευση, μόλις που κάνει τα πρώτα του βήματα. Εξίσου σε αρχικά στάδια βρίσκεται και η μελέτη των αντιλήψεων που έχουν οι εκπαιδευτικοί για τη λειτουργία του εγκεφάλου και πώς αυτές επηρεάζουν τις μεθόδους διδασκαλίας που επιλέγουν.
Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, παρατηρήθηκε πως όσοι εκπαιδευτικοί αποδίδουν υψηλή επιρροή των γονιδίων στα ακαδημαϊκά επιτεύγματα ενός παιδιού πιστεύουν επίσης πως υπάρχει ένα βιολογικό όριο για το τι μπορεί αυτό να καταφέρει. Στην περίπτωση αυτή, διαφαίνεται πως ο δάσκαλος ή ο καθηγητής αισθάνεται ότι είναι περιορισμένες οι δυνατότητες που έχει για να βοηθήσει τους μαθητές του.
« Ωστόσο, τα σύγχρονα ευρήματα έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος χαρακτηρίζεται από πλαστικότητα, κάτι που σημαίνει ότι η λειτουργία του, η συνδεσιμότητα του και η δομή του μπορούν να αλλάξουν. Η εκπαιδευτική διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε αυτήν την αλλαγή», τονίζει η συνεργάτιδα του πανεπιστημίου του Μπρίστολ.
Η «επικοινωνία» νευροεπιστήμης και εκπαίδευσης μπορεί να «ξορκίσει» τους «νευρομύθους», να αποτρέψει τη δημιουργία νέων και μελλοντικά να συμβάλει στην προώθηση πιο αποτελεσματικών πρακτικών στην τάξη.