Πολλοί
θα έχετε αναρωτηθεί πως γίνεται και λειτουργεί τόσο άψογο ο μηχανισμός
διάλυσης εργατικών σωματείων, συλλόγων, απεργιών, καταλήψεων και εν
γένει όλων εκείνων των αντιδράσεων της εργατικής τάξης απέναντι στον
πόλεμο που δέχεται. Κι όμως στους καιρούς της κρίσης και ακόμα παλιότερα
η αστική τάξη προετοιμαζόταν, πειραματιζόταν και αντιμετώπιζε με
επιστημονικό τρόπο την αναζήτηση μια φόρμουλας διάλυσης κάθε εργατικής
αντίστασης. Σήμερα 25 Μάη είναι ημέρα ορόσημο για αυτή την προσπάθεια,
το γιατί θα το μάθετε παρακάτω.
Θα ξεκινήσουμε με ένα άνθρωπο τον Pearl Bergoff, ένα
φτωχοδιάβολο, γιο ενός πλανόδιου έμπορα ψαριών και εκτιμητή γης από το
Michigan των ΗΠΑ. Ο πατέρας του τον παράτησε με 50 δολάρια στην τσέπη
όταν ήταν 13 χρονών έτσι πήγε στην Νέα Υόρκη για να ενταχθεί στην
βιομηχανία της απεργοσπασία που ανθούσε. Όλα αυτά στα πρώτα χρόνια του
20ου αιώνα. Αρχικά έκανε τον ρουφιάνο για την Metropolitan Street
Railway παρακολουθώντας τους εργάτες για το πως διαχειρίζονταν τα
εισιτήρια. Το 1906 “δούλευε” ως απεργοσπάστης για τον James Farley (άλλο
“μπουμπούκι” κι αυτός, αξίζει να διαβάσετε το βιογραφικό του εδώ ).
Πέρα από τις “υπηρεσίες” του έκανε και τον σωματοφύλακα για τον
αρχιτέκτονα και επιχειρηματία Stanford White, έκανε τόσο καλά την
δουλειά του που ο White δολοφονήθηκε από τον Harry Kendal Τhaw λόγω της
ερωτικής σχέσης του White με την γυναίκα του Thaw. Σαν τίμιος
“μεροκαματιάρης” οBergoff δεν έχασε ευκαιρία και πούλησε το ημερολόγιο
του θύματος με όλες τις πιπεράτες λεπτομέρειες στην εφημερίδα New York
World. Με τα χρήματα που πήρε ίδρυσε μαζί με τον αδερφό του Leo την
εταιρία Bergoff Brothers Strike Service and Labor Adjusters έτσι λοιπόν
από υπάλληλος στον απεργοσπαστικό κλάδο, έγινε αφεντικό της δικής του
εταιρίας απεργοσπασίας. Ανέλιξη μεγάλη βλέπεις… Η εταιρία του
αποδείχτηκε πολύ καλή στο “έργο” της με calling card των υπηρεσιών της
την έντονη και χωρίς φειδώ βία στις επιχειρήσεις της. Από την απεργία
των σκουπιδιάρηδων του 1907 έδωσε διαπιστευτήρια πως είναι ιδιαίτερα
ανταγωνιστική. Η πρώτη όμως μεγάλη παράσταση θα δινόταν δύο χρόνια
αργότερα στην Pennsylvania.
Τι έγινε ; Η Pressed Steel Car Company απέλυσε σαράντα άτομα.
Όμως μιλάμε για το 1909 τότε που τέσσερα χρόνια πριν διακόσιοι εργάτες
αποφάσισαν να ιδρύσουν την IWW, έμεινα γνωστοί και ως Wobblies ή
διαφορετικά μια από τις πιο λαμπρές σελίδες του αμερικανικού και
παγκόσμιου εργατικού κινήματος. Αυτοί λοιπόν οι παλαβοί της ιστορίας για
απόλυση μόλις 40 ανθρώπων οργάνωσαν συλλαλητήριο απάντηση 8 χιλιάδων
εργατών με δεκαέξι διαφορετικές εθνικότητες. Τα αφεντικά τρελάθηκαν και
κάλεσαν τον Bergoff να τους βοηθήσει. Ο τελευταίος δεν καθυστέρησε
καθόλου, έστειλε με πλοία και τρένα απεργοσπάστες να συγκρουστούν με
τους απεργούς και τους αλληλέγγυους. Αλλά ακόμα και οι απεργοσπάστες που
ήταν κατά κύριο λόγοι μετανάστες που μάντρωνε ο Bergoff με την βια και
τους φύλαγαν μπράβοι, είχαν ιδιαίτερη “μεταχείριση”. Οι περισσότεροι
ήταν είτε θύματα απαγωγής, είτε παραπλανημένοι με παχυλές υποσχέσεις και
τους συμπεριφερόταν σαν εμπορεύματα. Για παράδειγμα τους στοίβαζε σε
εμπορικά βαγόνια και τους κλείδωνε εκεί χωρίς τροφή, νερό ή ακόμα και
κάτι σαν τουαλέτα, για να τους δείξει πιο είναι το αφεντικό. Στο
προκείμενο όμως η απεργία μετατράπηκε σε μάχη και αργότερα σε πιστολίδι
που στέρησε την ζωή σε 22 απεργούς. Τελικά όμως οι απεργοί νίκησαν. Αυτό
όμως δεν έβλαψε τις επιχειρήσεις του Bergoff Που είχε πλέον στην
διάθεσή του γύρω στους 10 χιλιάδες απεργοσπάστες ενώ για κάθε επιχείρηση
αμειβόταν ως και 2 εκατομμύρια δολάρια… Μιλάμε για πολύ ανέλιξη…
Τέσσερα χρόνια μετά το πρώην αφεντικό τουJames Farley τίναξε τα πέταλα
και έτσι ο Bergoff αυτό-ανακυρήχθηκε “Βασιλιάς των Απεργοσπαστών”.
Μετακόμισε έτσι στο Bayonne του New Jersey και έφτιαξε τομεγαλύτερο
γραφείο που είχε δει η πόλη και από εκεί διεύθυνε το “αγαστό” έργο του.
Επένδυσε και τοπικά εννοείται καθώς ανακατεύτηκε και στην απεργία των
διυλιστηρίων του Bayonne το 1915-1916 με καλό “σκορ” πάλι 4 νεκροί και
34 τραυματίες.
Όμως το 1923 έπεσε αναδουλειά και η επιχείρηση του Bergoff έφθινε
τάχιστα. Προσπάθησε να ανακατευτεί στο real estate αλλά απέτυχε και
γύρισε στην παλιά του τέχνη. Έτσι λοιπόν αποφάσισε εκεί γύρω στο 1936 να
παίξει το τελευταίο το χαρτί και να αφήσει κληρονομιά στο κόσμο την
τεχνική του. Για αυτήν κατηγορήθηκε δικαστικά αλλά αθωώθηκε στις 18
Νοέμβρη του 1937. Αποσύρθηκε μετά μιας και του είχε αφαιρεθεί και η
άδεια ντετέκτιβ από την πολιτεία της Νέας Υόρκης. Ευτυχώς ψόφησε το
1947… αλλά ποιο ήταν το τελευταίο του χαρτί που ακόμα και σήμερα
χρησιμοποιείται ; Το όνομα αυτής είναι η φόρμουλα Mohawk Valley ή αλλιώς
τεχνική Bergoff.
O James Rand Jr. ήταν ένα Αμερικανός βιομήχανος που έφερε
επανάσταση στην επιχειρηματική μηχανοργάνωση και μηχανογράφηση. Ήταν
απόφοιτος του Harvard και τραπεζικός, εκεί κατάλαβε πως για να γίνουν
πιο αποδοτικές οι τράπεζες έπρεπε να οργανώσουν τις υπηρεσίες τους, να
τις κατηγοριοποιήσουν και ούτε κάθε εξής. Έτσι έφερε το σύστημα της
μηχανοργάνωσης και αρχειοθέτησης. Ήταν σημαίνον πρόσωπο της εποχής καθώς
την περίοδο της κρίσης έγινε ο άνθρωπος που άκουγαν η κυβέρνηση και οι
τραπεζίτες για να αντεπεξέλθουν. Ήταν συνιδρυτής μαζί με τον Frank
Vanderlipτης επιτροπής διάσωσης των Αμερικανικών τραπεζών, που μεταξύ
άλλων χειρίστηκε την κατάργηση του κανόνα του χρυσού και τον πληθωρισμό
του δολαρίου. Μαζί με αυτά ήταν βραβευμένος από την Αμερικανική
Συνομοσπονδία Εργασίας (AFL) και συγκεκριμένα τον πρόεδρό της William
Green. Όλα αυτά όμως φτάνει να είναι έξω από την πόρτα του. Το 1935
κατηγορείται για χρηματιστηριακή απάτη με τις μετοχές της τότε εταιρίας
του αλλά υπέγραψε συμβιβαστική λύση όπου δεσμευόταν να σταματήσει την
αγορά μετοχών που θα επηρέαζαν την τιμή των εταιρικών του μετοχών. Ένα
χρόνο πριν όμως, το 1934 οι εργάτες στα εργοστάσια παραγωγής
γραφομηχανών άρχισαν να οργανώνονται σε σωματεία από την AFL. Στις 8 Μάη
του 1934, 6,5 χιλιάδες εργάτες απήργησαν ώστε να αναγνωριστεί το
νεοσύστατο σωματείο τους και να κατοχυρωθεί η συλλογική διεκδίκηση μέσω
συλλογικών συμβάσεων μεταξύ σωματείου και επιχείρησης. Αυτό δεν άρεσε
πολύ στον εργατο-πονιάρη Rand και έτσι άρχισε να παίρνει μέτρα.
Το 1936 ήταν ιδιοκτήτης της εταιρίας κατασκευής γραφομηχανών Remington.
Στις 25 Μάη του 1936 οι εργαζόμενοι της Remington Rand Company
αποφάσισαν να απεργήσουν, μια απεργία που κράτησε ως τον Απρίλη του
1937.Σε αυτήν ξεδιπλώθηκε η τεχνική Bergoff ή η λεγόμενη και φόρμουλα
Mohawk Valley. O Rand Jr. αποφάσισε να συκοφαντήσει τους συνδικαλιστές
των εργατών αλλά έβλεπε πως αυτό δεν έφτανε έτσι κατέφυγε στις υπηρεσίες
του Bergoff με αποτέλεσμα αυτό το δίδυμο να καταρτίσει μια φόρμουλα
εννιά σημείων για την διάλυση σωματείων και απεργιών. Η φόρμουλα έχει ως
εξής, όπως αποδίδεται στο περιοδικό The Nation του 1937 :
1.Όταν απειλείται να γίνει απεργία χαρακτήρισε τους αρχηγούς του
σωματείο ως “αγκιτάτορες” ώστε να τους καταστήσεις αφερέγγυους στην
κοινή γνώμη και τους υποστηρικτές τους. Κάνε ψηφοφορία υπό το αυστηρό
βλέμμα των ελεγκτών εργασίας ώστε να δείξεις πως το σωματείο είναι
αδύναμο. Έτσι μπορείς να παρουσιάσεις λανθασμένα πως οι απεργοί είναι
μια μικρή μειοψηφία. Άσκησε οικονομική πίεση μέσω απειλών ότι θα
μεταφέρεις το εργοστάσιο. Συγκέντρωσε τραπεζίτες, γαιοκτήμονες,
ιδιοκτήτες real estate και επιχειρηματίας σχηματίζοντας μια επιτροπή
πολιτών ώστε να ασκούν πίεση και αυτοί.
2.Σήκωσε την σημαία του “νόμου και της τάξης” προκαλώντας την κοινότητα
να μαζέψει νόμιμα και αστυνομικά όπλα ενάντια στην φαντασιακή απειλή και
να ξεχάσει πως οι εργάτες έχουν ίσα δικαιώματα με όλη την κοινότητα.
3.Κάλεσε μια μαζική συγκέντρωση ώστε να κατευθύνεις την κοινή γνώμη
ενάντια στους απεργούς και να ενισχύσεις την επιτροπή πολιτών.
4.Σχημάτισε μια μεγάλη αστυνομική δύναμη που θα τρομάζεις τους απεργούς
και να τους προκαλεί ψυχολογικά πίεση. Χρησιμοποίησε για αυτό την τοπική
αστυνομία, την πολιτειακή αστυνομία, υπόκοσμο και ειδικές
πολιτοφυλακές, αν είναι δυνατόν από άλλες γειτονιές.
5.Πείσε τους απεργούς πως η προσπάθειά τους είναι απέλπιδα με μια κίνηση
επιστροφής στην δουλειά. Αυτή θα την καλεί μια οργάνωση μαριονέτα δήθεν
πιστών εργατών που θα έχει οργανωθεί κρυφά από τον εργοδότη.
6.Όταν έχουν γίνει αρκετά από τα παραπάνω όρισε μια ημερομηνία για το
άνοιγμα του εργοστασίου. Έχοντας λάβει τέτοια πρόταση από την οργάνωση
μαριονέτα που ζητά επιστροφή δουλειά.
7.Σκηνοθέτησε το άνοιγμα με θεατρινισμούς. Ανοιχτές πύλες και
εργαζόμενους που εισέρχονται μαζικά προστατευμένοι από ισχυρές δυνάμεις
ασφάλειας ώστε να δραματοποιήσεις το γεγονός, να το γεμίσεις με
υπερβολές και να ενδυναμώσει τον αντίκτυπο της απογοήτευσης.
8.Σπάσε το ηθικό των απεργών με μια συνεχή επίδειξη ισχύος. Αν χρειαστεί
μετέτρεψε την κοινότητα σε πολεμικό στρατόπεδο και απέκλεισέ την από
τον έξω κόσμο
9.Κλείσε το μπαράζ δημοσιότητας για το θέμα λέγοντας πως το εργοστάσιο
είναι σε πλήρη λειτουργία και πως οι απεργοί είναι μια ισχνή μειοψηφία
που προσπαθεί να εμποδίσει το δικαίωμα στην εργασία. Με αυτό η καμπάνια
τελειώνει και ο επιχειρηματίας έχει σπάσει την απεργία.
Και όπως καταλαβαίνουμε όλοι τα εφήρμοσαν όλα, μάλιστα εφήρμοσαν
περισσότερα από αυτά. Ποια ήταν τα εξτρά που εφαρμόστηκαν ; Πολλά αλλά
ας τα πάρουμε ένα-ένα. Χρησιμοποίησαν και ιδιωτικές δυνάμεις ασφάλειας
με κυρίαρχα τα γραφεία ντετέκτιβ της εποχής, την ενορχήστρωση ανέλαβε ο
Bergoff. Εξόπλισαν τις πολιτοφυλακές με όπλα και συμβατικά αυτοκίνητα
ώστε να εκτελούν περιπολίες. Η αστυνομοκρατία και τρομοκρατία έφτασε σε
επίπεδο που η εταιρία έβγαλε κάρτες-διαβατήρια που μοίρασε στους
κατοίκους και χωρίς αυτά δεν ήταν δυνατή η είσοδος στην πόλη. Φυσικά
πλημμύρισαν την περιοχή με απεργοσπάστες παρά τις φιλότιμες προσπάθειες
αλληλέγγυων εργατών από γειτονικά εργοστάσια και περιοχές να αρνηθούν.
Όμως η κρίση και η μεγάλη ύφεση έκανε τους απεργοσπάστες να τρέχουν πίσω
από τις υποσχέσεις για εύκολα λεφτά. Μαζί με αυτά υπήρχε ένα όργιο
παραπληροφόρησης πως συγκεκριμένοι εργάτες, συνήθως ηγετικές μορφές του
αγώνα επέστρεφαν στην δουλειά ή αποφάσισαν να κλείσουν την απεργία. Έτσι
δημιουργούσαν έριδες μέσα στις τάξεις των απεργών μέχρι να αποκαλυφθεί η
αλήθεια. Εξαγόρασε ο Rand Jr και τις τοπικές δικαστικές αρχές που είχαν
ιδιαίτερα σκληρή στάση απέναντι στους απεργούς και τους υποστηρικτές
τους ρίχνοντας φυλακές για ψύλλου πήδημα. Χαρακτηριστικά δύο έφηβες
κοπέλες καταδικάστηκαν σε φυλάκιση ενός μήνα επειδή κουνούσαν ψεύτικους
αρουραίους στους απεργοσπάστες. Δημιουργούσαν επίσης πολλές επιτροπές
κατοίκων που δήθεν καταδίκαζαν την βία του σωματείου και ζητούσαν την
επίμονη λήξη της απεργίας ώστε να επιστρέψουν στην κανονική ζωή τους.
Μέχρι και ιεραπόστολους επιστράτευσαν που έμπαιναν στα σπίτια και
έβγαζαν αμαρτωλούς τους απεργούς πείθοντας τις οικογένειές τους να
ασκήσουν πίεση για να γυρίσουν στον δρόμο του Κυρίου που δεν θέλει
φασαρίες. Ενώ όση διαρκούσε η απεργία ο Rand Jr οργάνωνε επιχειρησιακά
σωματεία ώστε να δείχνει πως οι εργαζόμενοι θέλουν να δουλέψουν… Παλιά
μου τέχνη…
Η όλη μάχη ήταν ιδιαίτερα βίαιη με συνεχόμενες συγκρούσεις που κρατούσαν
μέρες και τους εργάτες να επιστρατεύουν κάθε μέσο ώστε να επιβιώσουν
από αυτοσχέδιο βόμβες μέχρι τεράστιες μεταλλικές μπάλες. Τελικά μετά από
11 μήνες απεργίας και μια αντίστοιχα πολύμηνη δικαστική μάχη οι εργάτες
κέρδισαν την αναγνώριση του σωματείου και την ικανότητα σύναψης
συλλογικών συμβάσεων. Αυτό όμως που έμεινε είναι μια θεωρία
αντιμετώπισης καταστάσεων κοινωνικής εξέγερσης όπως θα έλεγαν κάποιοι
ειδικοί αναλυτές .Δηλαδή για να το πούμε στην γλώσσα μας, εξάλειψης και
καταστολής κάθε αντίδρασης. Το ότι την περίοδο της κρίσης έγινε από
κοινού παγκοσμίως τέτοιες προσπάθειες πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε
πως ο φασισμός ενυπάρχει στο ίδιο το σύστημα που ονομάζουμε καπιταλισμό,
οι εκφάνσεις αλλάζουν. Όπως είχα γράψει και σε προηγούμενο άρθρο για το
πως οι Ναζιστές αντιμετώπισαν το εργατικό κίνημα όταν ανέβηκαν στην
εξουσία (εδώ) ο στόχος ήταν κοινός (για αυτό και η φωτογραφία του
Αδόλφου στο post). Ήθελα όμως να παρουσιάσω όμως και την άλλη πλευρά
αυτή του λεγόμενου New Deal που δεν ήταν τίποτε άλλο από μια
διαφορετικής οπτικής καπιταλιστική απάντηση που στόχο είχε το εργατικό
κίνημα. Δεν υπάρχει λοιπόν αντί-φασιστικό κίνημα χωρίς να βάζει ως
πρόταγμα την καταστροφή του καπιταλισμού μιας και πολύ απλά θα βρεθεί να
παλεύει για ένα φασισμό με διαφορετικό προσωπείο… Τα σχόλια και οι
σκέψεις δικές σας όπως πάντα.
