Όταν το γυαλί ράγισε: Η κατάργηση του νόμου Glass - Steagall και η μετατροπή της παγκόσμιας οικονομίας σε επιχείρηση χρηματοπιστωτικού τζόγου

Είναι 12 Νοέμβρη του 1999 και ο Λευκός Οίκος των Ηνωμένων Πολιτειών γιορτάζει. Μαζί του πανηγυρίζουν χιλιάδες επενδυτές και τραπεζίτες στην Αμερική, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη. Είναι η μέρα που υπογράφεται ο νόμος για την... “Μοντερνοποίηση του Οικονομικών Υπηρεσιών”, ή αλλιώς Gramm-Leach-Bliley Act.

Πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Δημοκρατικός Μπιλ Κλίντον, ο τελευταίος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που βομβάρδισε ευρωπαϊκό έδαφος. Από τον Μάρτιο του 1999 όλα τα μέσα ενημέρωσης του πλανήτη στρέφονται στην Σερβία, το Μαυροβούνιο και το Κόσοβο, για τον πόλεμο των 77 ημερών που, όπως ανακοίνωσαν ο Μπιλ Κλίντον και ο Τόνι Μπλερ, αποτέλεσε έναν “ανθρωπιστικό πόλεμο για την προστασία αμάχων από την εθνοκάθαρση του Σέρβου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς”.

Την ίδια στιγμή στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, σχηματιζόταν ένας κολοσσός τερατωδών διαστάσεων. Ήταν Οκτώβριος του 1998 και λίγο πριν τα ΝΑΤΟϊκά αεροσκάφη σφυροκοπήσουν το Βελιγράδι και δεκάδες ακόμη πόλεις και χωριά, σχηματιζόταν το... “too big to fail” μεγαθήριο που ακούει στο όνομα Citigroup.

Η εμπορική τράπεζα Citicorp ανακοινώνει τη συγχώνευση της με την ασφαλιστική κοινοπραξία Travelers Group και το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών βρίσκεται μπροστά σε ένα τεράστιο δίλημμα: Να ακυρώσει μία από τις μεγαλύτερες συγχωνεύσεις στην ιστορία της αμερικανικής οικονομίας ή να κάνει τα στραβά μάτια.

Το 2008 ο Άλαν Γκρίνσπαν, πρόεδρος της Αμερικανικής Ομοσπονδιακή τράπεζας από το 1987 ως το 2006 δηλώνει σε τηλεοπτική του συνέντευξη ότι “η FED είναι υπεράνω του νόμου. Ούτε η κυβέρνηση, ούτε ο ίδιος ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν μπορούν να παρέμβουν στο έργο της. Όσοι την διοικούν είναι υπόλογοι μονάχα στον ίδιο τους τον εαυτό”.

10 χρόνια πριν, το 1998, ο Άλαν Γκρίνσπαν από τη θέση του προέδρου της FED λαμβάνει μία απόφαση που θα σημαδέψει την παγκόσμια οικονομία για την επόμενη δεκαπενταετία: την προσωρινή παύση του νόμου Glass - Steagall, για την διευκόλυνση της δημιουργίας του τραπεζικού κολοσσού της Citigroup.


Πίσω στο μακρινό 1932 οι ΗΠΑ, αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης, βρίσκονται υπό την απειλή της ολοκληρωτικής διάλυσης. Η οικονομική κρίση που μαστίζει την παγκόσμια οικονομία έχει βυθίσει την Ευρώπη στη σκιά του φασισμού και του ναζισμού, την ώρα που η Αμερική βιώνει ένα πρωτοφανές και άνευ προηγουμένου χρηματοπιστωτικό κραχ. Η ανεργία ξεπερνά κάθε φαντασία και η κατάσταση μοιάζει μη αναστρέψιμη.

Είχαν ήδη συμπληρωθεί τρία χρόνια από την κατάρρευση του Χρηματιστηρίου της Wall Street. Ένα κενό αναπτυξιακό ράλι 9 συνεχόμενων ετών σταμάτησε στις 24 Οκτώβρη του 1929. Ήταν η “Μαύρη Πέμπτη” της αμερικανικής οικονομίας, όταν μέσα σε μία μόλις μέρα εξαφανίστηκε το 11% της συνολικής αξίας των μετοχών. Είχε προηγηθεί η κατάρρευση του βρετανικού χρηματιστηρίου, υπό το βάρος συγκλονιστικών αποκαλύψεων διαφθοράς στις τάξεις μερικών από τους μεγαλύτερους επενδυτές της εποχής.

Η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην αμερικανική αγορά χάθηκε. Όλα τα χρηματιστήρια της Δύσης βλέπουν τις αξίες των μετοχών να εξαφανίζονται και την πραγματική τους οικονομία να μετατρέπεται σε άχρηστα χαρτιά.


Το χάος των τριών χρόνων της κρίσης, έρχονται να καλύψουν δύο νομοσχέδια σχεδιασμένα από τους Δημοκρατικούς Carter Glass και Henry Steagall. Το Τραπεζικό νομοσχέδιο του 1932 επιτρέπει στην Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα την άμεση έκδοση χρήματος με εγγυητή το αμερικανικό κράτος και τα αποθέματα χρυσού του, αλλά και τον άμεσο δανεισμό έως και 5 εκατομμυρίων δολαρίων των συστημικών ή μικρότερων τραπεζών, κάτω από σχετικά ευνοϊκές συνθήκες.

Επειδή, όμως, το χρηματιστηριακό τζογάρισμα της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα έδωσε στην αμερικανική ηγεσία ένα πολύ καλό μάθημα διαχείρισης ακραίων καταστάσεων οικονομικής κρίσης, ο νομοθέτης παίρνει μία ακόμη πολύ σημαντική απόφαση. Να διαχωρίσει τις εμπορικές από τις επενδυτικές τράπεζες. Καμία εμπορική τράπεζα δεν θα έχει πλέον το δικαίωμα να κερδοσκοπεί με τα λεφτά των καταθετών της.

Είναι η αρχή του λεγόμενου New Deal, της απόφασης του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Φράνκλιν Ρούσβελτ, να προχωρήσει σε τεράστιες κρατικές επενδύσεις μετατρέποντας την, μέχρι τότε, ασταθή αμερικανική οικονομία, σε παγκόσμιο κυρίαρχο.

Κάποιοι λένε ότι ο νόμος Glass - Steagall κέρδισε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι Αμερικανοί οικονομικοί παράγοντες και τραπεζίτες βλέπουν να γεννιέται μπροστά τους ένα καινούριο αμερικανικό θαύμα ανίκανοι να απλώσουν τα χέρια τους μέχρι εκεί που επιθυμούν.

Ο Φρίντριχ Νίτσε για τον θάνατο των λαών

"Το κράτος; Τι ειν’ αυτό; Ε, λοιπόν, τώρα ανοίξτε τ’ αυτιά σας, γιατί θα σας μιλήσω για τον θάνατο των λαών."

Το κράτος είναι το πιο ψυχρό απ’ όλα τα ψυχρά κτήνη. Ακόμη και το ψέμα του είναι ψυχρό, κι αυτό το ψέμα σταλάζει από τα χείλη του: «Εγώ το κράτος, είμαι ο λαός».

Αυτό είναι ψέμα! Ήταν οι δημιουργοί που έφτιαξαν τους λαούς και κρέμασαν πάνω τους την πίστη και την αγάπη: έτσι υπηρέτησαν τη ζωή.

Αυτοί όμως που στήνουν παγίδες στους πολλούς και τις λένε κράτος είναι οι χαλαστές: κρεμούν ένα σπαθί κι εκατοντάδες πόθους πάνω τους.

Εκεί όπου υπάρχει ακόμη λαός, υπάρχουν οι άνθρωποι που δεν καταλαβαίνουν το κράτος, και το μισούν σαν το κακό μάτι και την αμαρτία ενάντια στα έθιμα και στο νόμο.

Σας προσφέρω αυτό το σημάδι: ο κάθε λαός μιλά τη δική του γλώσσα του Καλού και του Κακού: ο γείτονας του δεν καταλαβαίνει αυτή τη γλώσσα. Επινόησε τη γλώσσα αυτή για τον εαυτό του μεσ’ από τα έθιμα και τους νόμους.

Αλλά το κράτος λέει ψέματα σ’ όλες τις γλώσσες του Καλού και του Κακού· και με το κάθε τι που λέει, λέει ψέματα – και με το κάθε τι που κάνει, κλέβει.

Το κάθε τι πάνω του είναι επίπλαστο· δαγκώνει με κλεμμένα δόντια. Ακόμη κι η κοιλιά του είναι ψεύτικια.

Το μπέρδεμα της γλώσσας του Καλού και του Κακού, – αυτό το γνώρισμα σας προσφέρω, σαν το σημάδι του κράτους.

Αποκαλώ κράτος, εκεί όπου όλοι, καλοί και κακοί πίνουν δηλητήριο: το κράτος εκεί όπου όλοι αργά αυτοκτονούν κι αυτό το λένε ζωή.

Κοιτάξτε μονάχα αυτούς τους παραπανίσιους ανθρώπους! Κλέβουν για λογαριασμό τους τα έργα των εφευρετών και τους θησαυρούς της σοφίας: αποκαλούν την κλοπή τους πολιτισμό, – κι όλα γίνονται αρρώστια και κακομοιριά.

Κοιτάξτε μονάχα όλους αυτούς τους περισσευούμενους ανθρώπους! Είναι όλοι τους άρρωστοι, ξερνούν τη χολή τους κι αυτό το λένε εφημερίδα. Καταβροχθίζουν ο ένας τον άλλο και δεν μπορούν να χωνέψουν ούτε τον ίδιο τον εαυτό τους.

Κοιτάξτε μονάχα αυτούς τους περισσευούμενους ανθρώπους! Αποκτούν πλούτη και γίνονται φτωχότεροι μ’ αυτά! Ποθούν εξουσία κι ιδιαίτερα το μοχλό της εξουσίας, που είναι το πολύ χρήμα, – αυτοί οι ανίκανοι άνθρωποι!

Κοιτάξτε πως σκαρφαλώνουν αυτοί οι ευλύγιστοι πίθηκοι! Σκαρφαλώνουν ο ένας πάνω στον άλλο, κι έτσι βουλιάζουν στη λάσπη και στην άβυσσο.

Όλοι τους παλεύουν να φτάσουν το θρόνο: είναι μια τρέλα που τους κατέχει, – λες κι η ευτυχία κάθεται ποτέ πάνω σε θρόνο! Συχνά βρωμιάρηδες καθίζουν στο θρόνο, – και συχνά ο θρόνος καθίζει πάνω στις βρωμιές το ίδιο!

Η γη έχει ακόμη ελεύθερο τόπο για τις μεγάλες ψυχές. Πολλά μέρη – όπου η μυρωδιά της ήρεμης θάλασσας απλώνεται πανωθέ τους – ειν’ ακόμη ελεύθερα για τους μοναχικούς και τα μοναχικά ζευγάρια.

Μια λεύτερη ζωή εξακολουθεί ακόμη να υπάρχει για τις μεγάλες ψυχές. Στ’ αλήθεια, αυτός που κατέχει λίγα, πολύ λιγότερο κατέχεται, – ας είναι ευλογημένη έτσι τούτη η σεμνή μας φτώχια!

Μόνο εκεί όπου το Κράτος παύει να υπάρχει, μπορεί ν’ αρχίσει ο άνθρωπος που δεν είναι περισσευούμενος: μπορεί ν’ αρχίσει το τραγούδι του απαραίτητου ανθρώπου, η μοναδική κι αναντικατάστατη μελωδία.

Εκεί όπου το Κράτος παύει, – κοιτάξτε εκεί, αδελφοί μου. Δεν τα βλέπετε: το ουράνιο τόξο και τις γέφυρες του Υπεράνθρωπου;”

* Απόσπασμα από το βιβλίο του Φρίντριχ Νίτσε, Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα

Εκτυπωμένο αυτοκίνητο βγαίνει για την πρώτη βόλτα

Το Strati, ένα ηλεκτροκίνητο όχημα κατασκευάστηκε σε 44 ώρες ζωντανά μπροστά στα μάτια των θεατών μιας έκθεσης στο Σικάγο

Το Strati τυπώθηκε μπροστά στα μάτια των θεατών και βγήκε για μια βόλτα

 

Σικάγο, Ίλινοϊ 
«Εκτυπώστε το, θα περιμένω να το πάρω». Στο μέλλον, τα αυτοκίνητα θα μπορούσαν να παράγονται επιτόπου. Η αμερικανική εταιρεία Local Motors άνοιξε παράθυρο στο μέλλον παρουσιάζοντας το Strati, ένα ηλεκτροκίνητο όχημα που κατασκευάστηκε σε 44 ώρες, ζωντανά μπροστά στα μάτια των θεατών μιας έκθεσης στο Σικάγο.

Η εκτύπωση

Στη διάρκεια του International Manufacturing Show, ένας γιγάντιος εκτυπωτής τριών διαστάσεων παρήγαγε τα 40 βασικά εξαρτήματα του αυτοκινήτου αποθέτοντας αλλεπάλληλα στρώματα πλαστικού ABS ενισχυμένου με ανθρακόνημα.
Ένα τυπικό αυτοκίνητο μπορεί να αποτελείται από 20.000 και πλέον εξαρτήματα, και η μείωσή τους στα μερικές δεκάδες θα μπορούσε να περιορίσει τα μηχανικά προβλήματα, υποστηρίζει η Local Motors.

Μόνο ο κινητήρας, η μπαταρία, τα φανάρια, τα κρύσταλλα και μερικά ακόμα εξαρτήματα προστέθηκαν αργότερα στο βασικό, τυπωμένο σκελετό. Το Strati δεν είναι το πρώτο εκτυπωμένο αυτοκίνητο, ωστόσο η νέα τεχνολογία που χρησιμοποιεί η Local Motors υπόσχεται να μειώσει δραστικά το χρόνο εκτύπωσης.

Οι προσπάθειες

Το 2013, ο μηχανικός Τζιμ Κορ παρουσίασε στις ΗΠΑ το εκτυπωμένο αυτοκίνητο Urbee 2, το οποίο είναι «γερό σαν ατσάλι» ενώ ζυγίζει «το μισό» από ένα συμβατικό όχημα. Χρειάστηκε όμως 2.500 ώρες εκτύπωσης για να ολοκληρωθεί.
Η Local Motors χρησιμοποιεί τώρα έναν νεότερο, ταχύτερο εκτυπωτή που αναπτύχθηκε από την εταιρεία Cincinnati Inc σε συνεργασία με το Εθνικό Εργαστήριο του Όουκ Ριτζ. Η μηχανή, με την ονομασία BAAM, λέγεται ότι μπορεί να αποθέτει έως και 20 κιλά πλαστικού την ώρα.

Με τον κινητήρα και τη μπαταρία που χρησιμοποίησε η εταιρεία για την παραγωγή του Stati σε ζωντανή παρουσίαση, το όχημα φτάνει τα 65 χιλιόμετρα την ώρα με αυτονομία έως 2 ώρες. Η Local Motors σχεδιάζει να το προσφέρει στην αγορά από το 2015 σε τιμή γύρω στα 18.000 δολάρια. Η ελπίδα είναι ότι το προϊόν θα τυπώνεται φρέσκο μπροστά στον πελάτη.

Οι ΗΠΑ κατασκευάζουν στρατιώτες… Γούλβεριν!

Εμφυτεύματα θα εντοπίζουν και θα αποκαθιστούν άμεσα προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό

Τις μοναδικές ικανότητες του Γούλβεριν θέλουν να «αντιγράψουν» οι επιτελείς του αμερικανικού στρατού

Ουάσινγκτον 

Η Υπηρεσία Ανάπτυξης Προηγμένων Τεχνολογιών του αμερικανικού στρατού (DARPA) χρηματοδοτεί ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα ονόματι ElectRx. Στόχος είναι η δημιουργία μικροσκοπικών εμφυτευμάτων που θα ελέγχουν και θα παρακολουθούν τη λειτουργία των ζωτικών οργάνων ενός ανθρώπου και σε περίπτωση που διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα θα αναλαμβάνουν δράση για να γίνεται άμεσα αποκατάσταση του προβλήματος. Οταν διέρρευσε η είδηση για το εν λόγω πρόγραμμα κάποιοι έσπευσαν να πουν ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να δημιουργήσουν στρατιώτες που θα μοιάζουν με τον… Γούλβεριν τον δημοφιλή ήρωα των X-Men που μπορεί να αυτοθεραπεύεται.
Η τεχνική
Μια σημαντική αλλά άγνωστη στο ευρύ κοινό ανθρώπινη λειτουργία είναι η λεγόμενη νευροδιαμόρφωση (ή νευροτροποποίηση), ένα σύστημα ενδοεπικοινωνίας των νευρώνων με το οποίο διευκολύνεται η παρακολούθηση και ο έλεγχος του οργανισμού. Ο τομέας της τεχνητής νευροδιαμόρφωσης στοχεύει στην αλλαγή της λειτουργίας του κεντρικού νευρικού συστήματος με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία. Η τεχνική περιλαμβάνει την ηλεκτρική διέγερση συγκεκριμένων περιοχών στο νευρικό σύστημα και την τοπική παροχή υγρών στο σύστημα μέσω του νωτιαίου μυελού ή τις εγκεφαλικές κοιλίες.
Η έρευνα
Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί κάποιες συσκευές τεχνητής νευροδιαμόρφωσης αλλά είναι αρκετά μεγάλες για να χρησιμοποιηθούν ως εμφυτεύματα. Οι ερευνητές του προγράμματος ElectRx προσπαθούν να κατασκευάσουν εμφυτεύματα νευροδιαμόρφωσης τόσο μικρά που θα μπορούν να τοποθετούνται στις απολήξεις των νευρώνων. Αν διαπιστωθεί ότι κάποιο ζωτικό όργανο αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα (π.χ αν έχει κάνει την εμφάνιση της μια λοίμωξη) ένα τέτοιο εμφύτευμα θα διεγείρει το νευρικό σύστημα έτσι ώστε να ξεκινά άμεσα η διαδικασία (αυτό)θεραπείας. Σύμφωνα με τους ερευνητές η διαδικασία εμφύτευσης θα είναι απλή και θα γίνεται με τρόπο ανάλογο όπως μια ένεση. Οπως είναι ευνόητο εκείνοι που θα λάβουν πρώτοι αυτά τα εμφυτεύματα, αν τελικά επιτευχθεί η δημιουργία τους, θα είναι αμερικανοί στρατιώτες που βρίσκονται σε εμπόλεμες περιοχές.

Ο Αϊνστάιν περνά με άριστα τεστ διαστολής του χρόνου

 

Διεθνής ομάδα επιστημόνων επιβεβαιώνει τη θεωρία του με ακρίβεια 80 ως 100 φορές μεγαλύτερη

Το είπε ο Αϊνστάιν: Ο χρόνος κυλά πιο αργά όταν το ρολόι κινείται με μεγάλη ταχύτητα

Ουάσινγκτον 
Μια βασική πρόβλεψη της Ειδικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, σύμφωνα με την οποία ο χρόνος κυλά πιο αργά στα αντικείμενα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, έχει επιβεβαιωθεί πειραματικά αρκετές φορές στο παρελθόν. Τώρα, ερευνητές στη Γερμανία αναφέρουν ότι επιβεβαίωσαν το αλλόκοτο φαινόμενο με ακρίβεια 50 έως 100 φορές μεγαλύτερη.

Η διαστολή του χρόνου

Το κύριο συμπέρασμα της Ειδικής Σχετικότητας, την οποία διατύπωσε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν το 1905, είναι ότι η ταχύτητα του φωτός είναι πάντα ίδια για όλους τους παρατηρητές (σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην καθημερινή ζωή, όπου η ταχύτητα ενός αντικειμένου, για παράδειγμα ενός αυτοκινήτου, είναι σχετική και εξαρτάται από την ταχύτητα του παρατηρητή).

Απόρροια της θεωρίας είναι ότι ο χρόνος διαστέλλεται, δηλαδή τρέχει πιο αργά, για αντικείμενα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα. Σε ένα κλασικό θεωρητικό πείραμα, ένας αστροναύτης που ταξιδεύει στο Διάστημα με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός επιστρέφει στη Γη και βρίσκει τον δίδυμο αδελφό του πολύ πιο γερασμένο.

Πολλά από τα προηγούμενα πειράματα για την επιβεβαίωση αυτού του φαινομένου βασίζονταν στη σύγκριση ατομικών ρολογιών, από τα οποία το ένα παρέμενε στη Γη και το άλλο κινούνταν σε τροχιά.

Έπειτα από 15 χρόνια προσπαθειών, διεθνής ομάδα ερευνητών, στην οποία συμμετείχε και ο νομπελίστας γερμανός φυσικός Τέοντορ Χενς, παρουσιάζει τώρα ένα πείραμα που αυξάνει την ακρίβεια της μέτρησης κατά 50 με 100 φορές, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν οι ίδιοι.

Σύγκριση ατόμων λιθίου

Όπως εξηγεί το Nature.com, οι ερευνητές συνέκριναν άτομα λιθίου, ορισμένα από τα οποία παρέμειναν ακίνητα ενώ τα υπόλοιπα είχαν επιταχυνθεί στο ένα τρίτο της ταχύτητας του φωτός. Στη διάρκεια του πειράματος οι επιστήμονες μέτρησαν στις δύο ομάδες ατόμων τη συχνότητα με την οποία τα ηλεκτρόνια των ατόμων μεταπίπτουν σε διαφορετικά επίπεδα ενέργειας -η συχνότητα αυτή αποτέλεσε το «ρολόι» με το οποίο μετρήθηκε ο ρυθμός του χρόνου.

Πράγματι, η συχνότητα μετάπτωσης ήταν μικρότερη στα κινούμενα άτομα λόγω της διαστολής του χρόνου. Και το τελικό αποτέλεσμα συμφωνεί απόλυτα με τις προβλέψεις της Ειδικής Σχετικότητας, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Physical Review Letters.

Επισημαίνουν μάλιστα ότι η χρήση κινούμενων ατόμων επιτρέπει τη μέτρηση της διαστολής του χρόνου με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι τα πειράματα με ρολόγια που κινούνται σε τροχιά.

Σημαντικές πρακτικές εφαρμογές

Σε κάθε περίπτωση, τα πειράματα αυτού του είδους δεν έχουν μόνο θεωρητικό ενδιαφέρον αλλά και σημαντικές πρακτικές εφαρμογές. Για παράδειγμα, οι δορυφόροι του συστήματος GPS διαθέτουν ατομικά ρολόγια, στα οποία όμως ο χρόνος τρέχει λίγο πιο αργά από ό,τι στα ατομικά ρολόγια στη Γη.

Αν το σύστημα δεν λάμβανε υπόψη αυτό το σχετικιστικό φαινόμενο, το στίγμα που δίνει το GPS θα παρουσίαζε ολοένα και μεγαλύτερη απόκλιση. Σε διάστημα λίγων ημερών, η απόκλιση θα έφτανε τα δεκάδες χιλιόμετρα και το GPS θα ήταν πια ουσιαστικά άχρηστο.

Εκτός όμως από τη διαστολή του χρόνου λόγω υψηλής ταχύτητας, ο Αϊνστάιν προέβλεψε και ένα δεύτερο, παραπλήσιο φαινόμενο: τη διαστολή του χρόνου λόγω της βαρύτητας. Σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα, η οποία διατυπώθηκε το 1916 και αντικατέστησε τη θεωρία του Νεύτωνα για τη βαρύτητα, ο χρόνος τρέχει πιο αργά όταν η δύναμη της βαρύτητας αυξάνεται.

Αυτό σημαίνει ότι ένα ρολόι στην επιφάνεια της Γης τρέχει πιο αργά από ό,τι ένα ίδιο ρολόι στην κορυφή του Έβερεστ, το οποίο βρίσκεται πιο μακριά από τον πυρήνα της Γης και δέχεται έτσι ασθενέστερη βαρυτική δύναμη.

Και σε αυτή την περίπτωση, ο Αϊνστάιν έχει επιβεβαιωθεί με μεγάλη ακρίβεια. Το 2010, οι φυσικοί μέτρησαν τη διαστολή του χρόνου ανάμεσα σε δύο ρολόγια με κατακόρυφη απόσταση μόλις 33 εκατοστών.

Χτύπημα «νοκ άουτ» στη μελέτη για τα αρχέγονα βαρυτικά κύματα;

Νέο πόρισμα αμφισβητεί τα ευρήματα της «κοσμολογικής ανακάλυψης της δεκαετίας»

Ευρήματα του δορυφόρου Planck πιστοποιούν τα λάθη που έγιναν στη μελέτη της ανίχνευσης αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων

Λονδίνο 

Τον περασμένο Μάρτιο ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ που χρησιμοποίησε το εξειδικευμένο τηλεσκόπιο Bicep στην Ανταρκτική ανακοίνωσε ότι ανίχνευσε αρχέγονα βαρυτικά κύματα. Η ανακάλυψη έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο και χαρακτηρίστηκε ως η «ανακάλυψη της δεκαετίας» επειδή τα ευρήματα θα υποστήριζαν την κοσμολογική θεωρία του λεγόμενου πληθωρισμού. Λίγες μέρες μετά έπειτα από καταιγισμό επικρίσεων για εσφαλμένη ανάλυση των δεδομένων οι ερευνητές αναγνώρισαν την πιθανότητα να έχουν κάνει κάποια λάθη με βασικότερο ότι το σήμα που ανίχνευσε το τηλεσκόπιο Bicep δεν αποκλείεται να αντιστοιχεί όχι σε βαρυτικά κύματα, αλλά στην ακτινοβολία που εκπέμπει η σκόνη μέσα στον δικό μας Γαλαξία.
Η ομάδα των ερευνητών που ελέγχει τον δορυφόρο Planck του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος δίνει ένα ακόμη, πιθανώς το τελικό, χτύπημα στην «ανακάλυψη της δεκαετίας». Οι ερευνητές του Planck επιβεβαιώνουν ότι τα αποτελέσματα των συναδέλφων τους του Bicep είναι λάθος επειδή πράγματι δεν έλαβαν υπόψη τους ή υποεκτίμησαν την επίδραση και τα φαινόμενα που παράγει η παρουσία της κοσμικής σκόνης που υπάρχει στον δικό μας γαλαξία. Το πόρισμα των ερευνητών του Planck δημοσιεύεται στην επιθεώρηση ιαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων «arXiv.org».
Τα κύματα
Τα βαρυτικά κύματα είναι θεωρητικές ρυτιδώσεις στο χωροχρόνο οι οποίες διαδίδονται σαν κύμα με την ταχύτητα του φωτός -ουσιαστικά συμπιέζουν το χώρο σε μία κατεύθυνση και τον τεντώνουν προς μια άλλη. Η ύπαρξή τους προβλέφθηκε τo 1916 από τον Άλμπερτ Άινσταϊν ως συνέπεια της Γενικής Σχετικότητας, μέχρι σήμερα όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Η επίμαχη μελέτη αφορά ένα ιδιαίτερο είδος βαρυτικών κυμάτων, τα οποία υπολογίζεται ότι εμφανίστηκαν κατά τη φάση του λεγόμενου πληθωρισμού: μια φάση που διήρκεσε μόλις 10-32 δευτερόλεπτα και ανάγκασε το Σύμπαν να διογκωθεί απότομα, πιο γρήγορα κι από την ταχύτητα του φωτός.
Η θεωρία του πληθωρισμού, η οποία προτάθηκε ως εξήγηση για την παρατηρούμενη ομοιογένεια του Σύμπαντος, είναι σήμερα αποδεκτή από τους περισσότερους κοσμολόγους και θεωρητικούς φυσικούς, παραμένει όμως αναπόδεικτη.
Η αναζήτηση
Το εξειδικευμένο τηλεσκόπιο Bicep 2 στην Ανταρκτική αναζήτησε ίχνη των αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων στη λεγόμενη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου (CMB) -το αρχαίο υπόλειμμα μιας λάμψης που γέμισε τα πάντα όταν το νεαρό Σύμπαν έγινε ξαφνικά διαφανές περίπου 380.000 χρόνια μετά τη γέννησή του (σήμερα έχει ηλικία περίπου 13,8 δισ. ετών).
Οι ερευνητές γνώριζαν ότι η σκόνη μέσα στον Γαλαξία εκπέμπει κι αυτή μικροκύματα που μπορούν να επηρεάσουν της μετρήσεις της ακτινοβολίας CBM. Έπρεπε λοιπόν να υπολογίσουν τη συμβολή της σκόνης στο σήμα και να την αφαιρέσουν από τις μετρήσεις.
Για να το κάνουν αυτό χρησιμοποίησαν συνολικά έξι διαφορετικά μοντέλα, ένα από τα οποία βασίστηκε σε χάρτη της ακτινοβολίας CBM τον οποίο ολοκλήρωσε σχετικά πρόσφατα το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Planck.
Τα δεδομένα του Planck δεν έχουν δημοσιευτεί στο σύνολο τους ακόμα, οπότε οι ερευνητές προχώρησαν στην ανορθόδοξη κίνηση να αντιγράψουν τα δεδομένα από μια διαφάνεια που παρουσιάστηκε σε συνέδριο. Η ερευνητική ομάδα παραδέχτηκε αργότερα ότι δεν μπορούσε να ποσοτικοποιήσει το σήμα που προερχόταν από την ακτινοβολία CMB και όχι από τη γαλαξιακή σκόνη. Μέχρι σήμερα (πριν δηλαδή το νέο πόρισμα) η ομάδα του Bicep επέμενε στα ευρήματά της και πίστευε ότι η δημοσιευμένη πλέον μελέτη δεν θα χρειαστεί να ανακληθεί. Ισως τώρα αλλάξουν γνώμη…

Οι προφητείες του Στίβεν Χόκινγκ

Οι προβλέψεις του διάσημου αστροφυσικού προκαλούν κάθε φορά πλήθος συζητήσεων εντός και εκτός της επιστημονικής κοινότητας

Ο Στίβεν Χόκινγκ κάνει επιστημονικές προβλέψεις που συγκεντρώνουν πάντοτε τα φώτα της δημοσιότητας

 

Αναμφισβήτητα είναι ο μεγαλύτερος σταρ της επιστημονικής κοινότητας. Ο βρετανός αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ μπορεί να είναι εδώ και δεκαετίες παράλυτος και να επικοινωνεί μόνο μέσω ειδικού υπολογιστή, ωστόσο ταράζει τα νερά κάθε φορά που δημοσιοποιεί τις σκέψεις του. Πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι ο Χόκινγκ προλογίζει ένα νέο βιβλίο για την ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης στο οποίο υποστηρίζει ότι το μποζόνιο Χιγκς, το επονομαζόμενο «σωματίδιο του Θεού», είναι πιθανό να καταστρέψει κάποτε το Σύμπαν. Ας ρίξουμε μια ματιά στις πιο πρόσφατες... προφητείες του Χόκινγκ.

Η καταστροφή του κόσμου

Ο Χόκινγκ προλογίζοντας το βιβλίο «Starmus, 50 Years of Man in Space» παρουσιάζεται ως υποστηρικτής της θεωρίας του λεγόμενου «κυκλικού Σύμπαντος». Πρόκειται για μια θεωρία που αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990, σύμφωνα με την οποία υπάρχει ένας αέναος κύκλος δημιουργίας συμπάντων.

Αν καταφέρουμε να μεταφέρουμε τον εγκέφαλό μας σε έναν υπολογιστή ίσως κατακτήσουμε την αιώνια ζωή, σύμφωνα με τον Χόκινγκ
Η συμπαντική εναλλαγή γίνεται, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, μέσω μιας φυσαλίδας την οποία κβαντικές διακυμάνσεις δημιουργούν σε κάποιο κοσμικό κενό. Η φυσαλίδα αρχίζει να μεγαλώνει και καθώς μεγαλώνει «καταπίνει» τον χώρο, δηλαδή το Σύμπαν στο όποιο δημιουργήθηκε επιτρέποντας έτσι σε ένα νέο Σύμπαν να εγκατασταθεί στη θέση του προηγούμενου. Στη δημιουργία της φυσαλίδας, έστω και άθελά του, παίζει ρόλο το μποζόνιο Χιγκς, οι ιδιότητες του οποίου δείχνουν ότι το Σύμπαν είναι ασταθές και άρα μπορεί να καταρρεύσει κάποτε.

To multitasking αλλάζει τον εγκέφαλο

Η ταυτόχρονη χρήση πολλών συσκευών προκαλεί μεταβολές στη φαιά ουσία

H ταυτόχρονη χρήση πολλών γκάτζετ μεταβάλει όπως φαίνεται κρίσιμους τομείς στον εγκέφαλο

Λονδίνο 
Άλλη μια επιστημονική έρευνα παρέχει ενδείξεις ότι η σύγχρονη τεχνολογία αλλάζει τον ανθρώπινο εγκέφαλο, ιδίως αν κανείς ταυτόχρονα βλέπει τηλεόραση, «σερφάρει» στο διαδίκτυο, ενώ «τσεκάρει» στο κινητό του τα μηνύματα που έχει στο facebook. Η νέα βρετανική μελέτη δείχνει ότι όσοι είναι φανατικοί χρήστες ηλεκτρονικών συσκευών, χρησιμοποιώντας παράλληλα ή εναλλάσσοντας διαδοχικά ταμπλέτες, "έξυπνα" κινητά τηλέφωνα, τηλεόραση κ.α., εμφανίζουν μεταβολές στη φαιά ουσία σε μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, η οποία σχετίζεται με τα συναισθήματα.
Ο κίνδυνος
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν -αλλά δεν μπορούν και να βεβαιώσουν κατηγορηματικά (προς το παρόν τουλάχιστον)- ότι αυτή η συνήθεια (multitasking) έχει ως συνέπεια να αυξάνεται εν καιρώ ο κίνδυνος στους συγκεκριμένους ανθρώπους για συναισθηματικά προβλήματα, όπως δυσκολία συγκέντρωσης, άγχος και κατάθλιψη.
Οι ερευνητές του Κέντρου Σάκλερ για τη Συνείδηση του Πανεπιστημίου του Σάσεξ μελέτησαν με ειδικές τεχνικές λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI) τους εγκεφάλους 75 εθελοντών, τους οποίους προηγουμένως είχαν ρωτήσει αναλυτικά για τις συνήθειές τους σχετικά με την χρήση διαφόρων ηλεκτρονικών συσκευών.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μια περιοχή του εγκεφάλου, ο πρόσθιος φλοιός του προσαγωγίου, είναι μικρότερος σε όσους χρησιμοποιούν τις περισσότερες συσκευές ταυτόχρονα, ενώ έχει και μικρότερη πυκνότητα φαιάς ουσίας. Η εν λόγω περιοχή εμπλέκεται στη ρύθμιση των συναισθημάτων, στην λήψη των αποφάσεων, στον έλεγχο των ορμών, στην ενσυναίσθηση (συναισθηματική κατανόηση των άλλων) κ.α.
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν ότι η συχνή και εκ παραλλήλου χρήση συσκευών μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλο και τη συναισθηματική ισορροπία, ιδίως ενός νέου. «Είναι σημαντικό να αποκτήσουμε επίγνωση ότι ο τρόπος που αλληλεπιδρούμε με τις συσκευές, μπορεί να αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αυτές οι αλλαγές μπορεί να συμβαίνουν στο επίπεδο της δομής του εγκεφάλου», δήλωσε ο Κεπ Κι Λοχ, που αναγνώρισε ότι είναι ακόμη άγνωστο με ποιό ακριβώς τρόπο η τεχνολογία μπορεί να επιφέρει αυτές τις εγκεφαλικές μεταβολές; Όπως είπε, χρειάζεται μια νέα μεγαλύτερη έρευνα για να φωτίσει περισσότερο το ζήτημα. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PloS ONE».
Τι γνωρίζαμε
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος είναι αρκετά εύπλαστος, με αποτέλεσμα να αλλάζει ακόμη και δομικά λόγω της παρατεταμένης έκθεσής του σε νέα περιβάλλοντα και εμπειρίες. Οι νευρώνες (τα εγκεφαλικά κύτταρα) και οι μεταξύ τους συνάψεις συνεχώς μεταβάλλονται υπό την επίδραση των καθημερινών εμπειριών, ενώ ορισμένες αλλαγές -λόγω της μακρόχρονης μάθησης- μπορεί να είναι πιο μόνιμες.
Για παράδειγμα, διεθνώς γνωστή είναι η έρευνα που αποκάλυψε προ ετών ότι οι ταξιτζήδες του Λονδίνου έχουν μεγαλύτερη μια περιοχή του εγκεφάλου, τον ιππόκαμπο, που εμπλέκεται στην μνήμη και στην πλοήγηση στον χώρο (κάτι ανάλογο πιθανότατα συμβαίνει στους ταξιτζήδες και άλλων πόλεων ανά τον κόσμο).
βημα

το νερό που πίνουμε είναι αρχαιότερο από το ηλιακό μας σύστημα!

Απρόσμενη όσο και εντυπωσιακή ανακάλυψη για την «καταγωγή» του νερού. Νέα δεδομένα για την ύπαρξη ζωής στο Σύμπαν

Οπως φαίνεται το νερό που πίνουμε προέρχεται από κοσμικές δομές που προυπήρχαν του ηλιακού μας συστήματος

 

Μίσιγκαν 

Ένα μεγάλο μέρος από το νερό που υπάρχει στη Γη και πέρα από αυτήν, είναι αρχαιότερο από τον Ήλιο, καθώς προϋπήρχε της δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη. Η έρευνα δείχνει ότι σχεδόν το μισό νερό που βρίσκεται στο ποτήρι μας, είναι πιο παλιό και από το άστρο μας. Η εκτίμηση αυτή ενισχύει την πιθανότητα να υπάρχει ζωή κάπου αλλού στον γαλαξία μας, καθώς φαίνεται πως το νερό είναι πιο διαδεδομένο στα πλανητικά συστήματα από ό,τι πιστευόταν ως τώρα.

Η ανάλυση
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Ισεντορ Κλιβς του Τμήματος Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, συνέκριναν -με την βοήθεια υπολογιστικών μοντέλων που ανέπτυξαν- την αναλογία των ισοτόπων του υδρογόνου με το βαρύτερο ισότοπό του, το δευτέριο (που έχει ένα νετρόνιο παραπάνω), αναλύοντας δείγματα νερού από τον πλανήτη μας και μετεωρίτες.
Στο ηλιακό μας σύστημα νερό έχει βρεθεί στη Γη, τη Σελήνη, τον Άρη, μετεωρίτες, κομήτες και τους παγωμένους δορυφόρους των μεγάλων πλανητών. Το ερώτημα που εδώ και χρόνια απασχολεί τους επιστήμονες, είναι από πού προέρχεται όλο αυτό το νερό. Η νέα «ετυμηγορία» είναι ότι το 30% έως 50% από τα μόρια του νερού στη Γη και γενικότερα στο ηλιακό μας σύστημα -και σχεδόν όλο το παγωμένο νερό πάνω στους κομήτες- σχηματίστηκαν νωρίτερα από τη δημιουργία του ίδιου του Ήλιου πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, προερχόμενα από μικροσκοπικά σωματίδια πάγου που έπλεαν στον διαστρικό χώρο. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».
Η ζωή
Η διαπίστωση των ερευνητών αποτελεί άλλη μια ένδειξη ότι συνθήκες ευνοϊκές για τη ζωή μπορεί να υπήρχαν ήδη -και να υπάρχουν ακόμη- κάπου «εκεί έξω», πιθανώς σε ορισμένους εξωπλανήτες, προτού αναπτυχθούν καν στον δικό μας πλανήτη.
Οι πιθανότερες περιοχές εκτός του ηλιακού μας συστήματος που θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί αυτές οι μεγάλες ποσότητες νερού, είναι τα κρύα διαστρικά νέφη αερίων και σκόνης, που αποτέλεσαν την πρώτη ύλη και για το δικό μας ηλιακό σύστημα. Το νερό ή ο πάγος με διαστρική προέλευση έχει μεγάλη αναλογία δευτέριου προς υδρογόνο, επειδή σχηματίζεται σε χαμηλές θερμοκρασίες. Η διακριτή αυτή χημική «υπογραφή» αποκαλύπτει την εξωηλιακή προέλευση αυτών των μορίων.

Καλλιτεχνική απεικόνιση της ροής του νερού που υπάρχει στο ηλιακό μας σύστημα. Το νερό ξεκίνησε από το εσωτερικό ενός διαστρικού νέφους διασκορπίστηκε στο διαστρικό κενό και τελικά κατέληξε στο υπό εκκόλαψη ηλιακό μας σύστημα. Credit: Bill Saxton, NSF/AUI/NRAO
βημα

Η Φιλανδική εκπαίδευση…ενα σχολείο αλλιώτικο από τα άλλα.

«… Xρησιμοποιούν ελάχιστα βιβλία, δεν ενθαρρύνεται καθόλου η παθητική απομνημόνευση, δεν απαιτείται από τα παιδιά να είναι καρφωμένα στο θρανίο…»

Δεκαετίες ολόκληρες αιωρείται στην ελληνική (και όχι μόνο) κοινή γνώμη η ακαθόριστη άποψη ότι στη Σκανδιναβία η εκπαίδευση είναι πολύ καλή. Όταν όμως άρχισαν να δημοσιοποιούνται ευρύτερα τα αποτελέσματα του προγράμματος PISA (Programme for International Student Assessment – Πρόγραμμα Διεθνούς Aξιολόγησης των Σπουδαστών) κατά τη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας, το όνομα της Φινλανδίας βρέθηκε στα χείλη αλλά και τις γραφίδες πολλών… Oι εντυπωσιακές επιδόσεις των Φινλανδών μαθητών και φοιτητών προκάλεσαν αίσθηση σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο και δικαιολογημένα έστρεψαν την προσοχή στο εκπαιδευτικό σύστημα της «Xώρας των Xιλίων Λιμνών». Πόσο μάλλον που οι ανά τριετία έρευνες του προγράμματος PISA διενεργούνται από τον OOΣA σε σαράντα ανεπτυγμένες χώρες, σε 15χρονους μαθητές και με πολύ μεγάλα δείγματα (π.χ. στη Φινλανδία εξετάστηκαν 6.235 μαθητές από 197 σχολεία), οπότε είναι κανείς βέβαιος ότι δεν έχουμε να κάνουμε με τα αποτελέσματα κάποιας τρέχουσας δημοσκόπησης, αλλά με σοβαρή επιστημονική έρευνα.

Αγγελάκας: Είμαστε άντρο απατεώνων και ηλιθίων

«Μια χαρά Δικτατορία είμαστε! Ποδόσφαιρο, "Να η ευκαιρία" και... σιωπή! λέει ο Γιάννης Αγγελάκας, που αύριο βράδυ εμφανίζεται στο θέατρο Βράχων, στο Βύρωνα, έχοντας στις αποσκευές του όχι μόνο τις ροκ μουσικές του, που ξυπνάνε νεκρό, και το ρεμπέτικο, που αγάπησε με πάθος, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Θα παρουσιάσει και μέρος απ' τη δουλειά που έχει κάνει σκύβοντας στην εγχώρια μουσική παράδοση, για την οποία έχει φτάσει στο σημείο να πιστεύει ότι «σαν να υπήρχε στο DNA μου. Ηταν, δηλαδή, σα να χρωστούσα κάτι σ' αυτήν τη μουσική».

- Πέρσι τέτοια εποχή, λίγο μετά το φόνο του Παύλου Φύσσα, κλείσατε τη συναυλία σας στο Βύρωνα με τη φράση «Να προσέχουμε το φασίστα που κρύβουμε μέσα μας». Ο κόσμος απογοητεύτηκε, θυμάμαι, η φόρτιση ήταν μεγάλη, περίμενε να πείτε κάτι πιο οργισμένο. Πέρασε κιόλας ένας χρόνος απ' τη δολοφονία. Βλέπετε να έχει αλλάξει κάτι;
«Τι να 'χει αλλάξει; Τίποτα δεν άλλαξε. Ενα χρόνο μετά, υπάρχει ακόμα ένα 8-10% έτοιμο να ψηφίσει αυτούς που σκοτώνουν παιδιά και βαράνε ξένους. Ντρέπομαι που ένα τόσο μεγάλο μέρος του πληθυσμού μας συμφωνεί με όλη αυτή την εγκληματική βλακεία. Αυτό που είχα πει και προκάλεσε αντιδράσεις -μου γράφανε στο twitter "δηλαδή, αν μας την πέφτουν οι φασίστες, εμείς θα κάνουμε διαλογισμό;"- δεν ήταν μια σκέψη της στιγμής. Πιστεύω ότι ο φασισμός είναι μια δύναμη στην κοινωνία που υπήρχε και απλώς βρήκε την ευκαιρία να εκφραστεί. Μίλησα για έναν πνευματικό αγώνα κατά του σκοταδιού που έχουμε μέσα μας και του σκοταδιού που γεννιέται συγκεκριμένες εποχές στην κοινωνία. Πάντα σε εποχές κρίσης οι ακροδεξιοί ήταν η λύση, το φρένο στο να προχωρήσει μια κοινωνία είτε σε πιο φιλελεύθερα είτε σε αριστερά μοτίβα. Οποτε ο καπιταλισμός ήταν σε κρίση αμολούσε τα ακροδεξιά σκυλιά».
- Το προχώρημά μας προς μοτίβα αριστερά προϋποθέτει προσκυνήματα στο Αγιον Ορος;
«Δεν πιστεύω σ' αυτή την Αριστερά, όπως δεν πιστεύω στο ΚΚΕ. Κι οι δύο διατηρούν τα μαγαζάκια της αντιπολίτευσης και πασχίζουν να τα κρατήσουν ανοικτά. Οταν ξεκινούσε η κρίση, θεωρούσα ότι ήταν μια ευκαιρία να ξυπνήσουνε μερικά πράγματα μέσα μας, όπως η συλλογικότητα. Αντ' αυτού, ξύπνησε το τέρας τη Χρυσής Αυγής και η ανοησία της ψευτοαριστεράς, που πηγαίνει από εδώ κι από εκεί και τα βρίσκει με τους πάντες - απ' την Ευρώπη μέχρι την Εκκλησία. Και δυστυχώς, οι άνθρωποι ακόμα πιστεύουνε στα κόμματα κι ότι θα βρεθεί ο βοσκός που θα τα πάει σε ένα καλύτερο μέρος! Αλλά κανένας δεν αναλαμβάνει πραγματικά την ευθύνη τού τι θα κάνουμε όλοι μαζί».
- Η συλλογικότητα έχει πεθάνει;
«Δεν ξέρω αν έζησε ποτέ σε αυτή τη χώρα!»
- Την ώρα που ανακοινώθηκε ο ΕΝΦΙΑ εμφανίστηκε, πάντως, ως μάννα εξ ουρανού, η Αμφίπολη.
«Αν ξαφνικά νομίζουμε ότι όλα τα θέματά μας είναι ένας ωραίος τάφος, μια χαρά είμαστε! Αλλά, πραγματικά, δεν καταλαβαίνω γιατί έχει γίνει η Αμφίπολη reality!».
- Ακόμη κι ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στη ΔΕΘ επικαλέστηκε τους καλούς οιωνούς που του γνέφουν απ' την Αμφίπολη! Σε ποιους απευθύνεται;
«Σε ηλίθιους! Αυτός ο τόπος ήταν πάντοτε -αλλά ειδικά σήμερα είναι ολοφάνερο!- ένα άντρο απατεώνων και ηλιθίων. Τίποτα άλλο. Και κάποιοι ευαίσθητοι πολίτες που κυκλοφορούν ανάμεσα σε αυτά τα δύο όρια νιώθουν αμήχανοι και μόνοι. Αγωνιούν, αλλά δεν ξέρουν από πού να πιαστούνε. Ομως αυτό συνέβαινε σε τούτη τη χώρα πάντα. Το ευαίσθητο και το πιο έξυπνο κομμάτι του πληθυσμού τρεπόταν σε φυγή. Ή έφευγε σε εξορίες ή πήγαινε μετανάστης, όπως τώρα τα καλύτερα παιδιά μας που φεύγουν έξω».
- Ακούσατε τις ομιλίες στη ΔΕΘ;
«Τις διάβασα στο Ιντερνετ. Και βλέπω την ιστορία να κάνει κύκλους. Κάποιος, εν μέσω κρίσης, υπόσχεται ότι θα μας τα δώσει όλα! Δεν νομίζω ότι είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Λυπάμαι. Ακόμα και αν έχουν κάποια διάθεση να κάνουν καλό σε αυτό τον τόπο, δεν νομίζω ότι θα τους είναι εύκολο».
- Ο κόσμος έχει να πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ;
«Πιστεύω, πέρα από τον ΕΝΦΙΑ, αρκετός κόσμος δεν έχει να βγάλει το μήνα - ακόμα και άνθρωποι που δουλεύουνε απ' το πρωί μέχρι το βράδυ αλλά για ξεφτιλομεροκάματα. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό το πράγμα. Εφτασε στον πάτο. Οι μάσκες έχουν πέσει. Μπορεί να βγάζει ο κόσμος την οργή του, αλλά κανένας δεν βρέθηκε να απαιτήσει μια καλύτερη Δημοκρατία, μια αληθινή Δημοκρατία. Γιατί αυτό που ζούμε τα τελευταία χρόνια είναι μια γελοιότητα».
- Πού βλέπετε μια προοπτική; Οι νεότερες γενιές τι πρέπει να κάνουν, σε τι μπορούν να ελπίζουν;
«Οι νεότερες γενιές πρέπει να δούνε πού την έχουν πατήσει οι προηγούμενες γενιές. Αλλά να το δουν πραγματικά. Να ξεβρακωθούμε κι εμείς μπροστά στα παιδιά, να δούνε πώς φτάσαμε στη σημερινή μικροπολιτική, στον κατακερματισμό και στην κρίση, όπου χτυπούσαν τη μια κάστα και το τάδε επάγγελμα και οι υπόλοιποι σωπαίνανε. Και σιγά σιγά ήρθε η σειρά όλων μας, αλλά πάλι κανένας δεν μίλησε. Και σήμερα όλοι είναι παραδομένοι και υπνωτισμένοι. Και απλά αγανακτήσαμε, αλλά δεν αποφασίσαμε ποτέ να κάνουμε κάτι για να πάει το πράγμα ένα βήμα μπροστά. Ηρθε όμως η ώρα καθένας μας να αναλάβει μια ευθύνη για όλα όσα δεν μπορεί πια να περιμένει ούτε από τους πολιτικούς ούτε από κανέναν. Γιατί αν εμείς, αν η ίδια η ψυχή μας ζητήσει καλύτερους πολιτικούς, θα βρεθούνε, θα υπάρξουνε. Απ' τη μια έχουμε τα ακροδεξιά τομάρια της Χρυσής Αυγής και από την άλλη τους ανίκανους δήθεν δεξιούς και δήθεν αριστερούς και όλο αυτό το καλαμπούρι. Θα μπορέσει να τα δει όλα αυτά η νέα γενιά και να κάνει το άλμα, το κβαντικό άλμα να πάει παραπέρα; Μπας και γίνουμε ποτέ χώρα; Γιατί τι είναι το ζητούμενό μας; Η Δημοκρατία και η Δικαιοσύνη, μερικά βασικά πράγματα για να μπορούμε να ζούμε ανθρώπινα διατηρώντας την αξιοπρέπειά μας».
- Κανείς δεν έχει τη διάθεση να εξεγερθεί, να επαναστατήσει.
«Δεν είναι θέμα εξέγερσης. Είναι θέμα σκέψης, θέμα αντίληψης. Να αλλάξουμε τη γωνία από όπου βλέπουμε τα πράγματα, γιατί μας έχουν θολώσει το τοπίο. Δεν ξέρουμε πραγματικά τι γίνεται και κυρίως δεν ξέρουμε τι μας ενώνει. Και το μόνο που συμβαίνει είναι να κυκλοφορούμε σαν νευρωτικοί και ο ένας εναντίον του άλλου. Αυτό είναι η λύση;»
- Ζήσαμε το παραμύθι της ευμάρειας απενοχοποιημένα. Ομως αυτό που υφίσταται ο ελληνικός λαός σήμερα το άξιζε;
«Κάθε λαός έχει τους πολιτικούς -και τους καλλιτέχνες- που του αξίζουν! Ομως, δεν νομίζω ότι του ελληνικού λαού του άξιζε όλη αυτή η ξεφτίλα. Κι η ιστορία δεν είναι να φορτώσουμε ενοχές τον κόσμο. Η ιστορία είναι να φορτώσουμε τον κόσμο καθαρότητα. Να μπορέσουμε να επικονωνήσουμε καθαρά και να δούμε πως είμαστε όλοι θύματα της ίδιας ιστορίας».
- Παρακολουθήσατε τον ντόρο που προκάλεσε ο αντιρατσιστικός νόμος;
«Στην Ελλάδα ανακαλύπτουμε έναν όρο όταν δεν υπάρχει πια καμιά ελπίδα να λειτουργήσει. Αν και, κατά βάθος, ακόμα και την εποχή της ευμάρειας ο Ελληνας ρατσιστής ήταν. Θυμάμαι τους Αλβανούς που δεν τους γουστάραμε καθόλου ενώ μας χτίζανε το οικονομικό μας θαύμα. Το mainstream, η κυρίαρχη τάση που δημιουργεί τα αισθητικά status πάντα ήταν ξενοφοβική και κρυπτορατσιστική».
- Η τέχνη, η μουσική, μια συναυλία τι μπορούν να πουν, να μεταδώσουν στο νευρωτικό, έτοιμο να αρπαχτεί, μιζεριασμένο μικροαστό;
«Δεν ξέρω τι μπορεί να πει η τέχνη. Εγώ έχω μια ιδιαίτερη σχέση με το κοινό γιατί ήδη από τα καλά χρόνια -σε εισαγωγικά- μέχρι τα κακά σημερινά χρόνια του οικονομικού ξεπεσμού είχαμε ιδιαίτερα ακροατήρια. Ανθρώπους που δεν τους ταΐζαμε μασημένη τροφή. Δεν παίξαμε ποτέ το παιχνίδι του mainstream».
- Πάντως, δεν καθαρίσαμε από ό,τι ξέρασε το lifestyle τα τελευταία χρόνια.
«Μα ποιος οδηγεί την αισθητική μας τόσο χαμηλά; Ποιος εκπέμπει όλη αυτή την αθλιότητα, τη δουλικότητα και την κακογουστιά; Εγώ ακούω ότι πηγαίνουν κατά χιλιάδες στην Πάολα, στον Παντελίδη και στον Ρέμο. Μια χαρά Δικτατορία είμαστε! Ποδόσφαιρο, "Να η ευκαιρία" και... σιωπή!»
- Πιστεύετε σε κάτι;
«Στην εξέλιξη. Αλλά τη βλέπω να πηγαίνει πάρα πολύ αργά. Παρ' όλα αυτά πιστεύω ότι όλα θα γίνουν καλύτερα μια μέρα. Οχι μόνο για τον τόπο μας. Και στον πλανήτη».
Πηγή: Ελευθεροτυπία

Οι 10 ακριβότεροι ζωγραφικοί πίνακες

1. The Card Players

Paul Cezanne
Τιμή πώλησης: $250 εκατ. 
Πρώην ιδιοκτησία του Έλληνα εφοπλιστή Γεωργίου Εμπειρίκου, είναι μία από τις πέντε εκδοχές που σχεδίασε ο Πολ Σεζάν το 1894-95. Έμεινε στην κατοχή του Εμπειρίκου επί δεκαετίες και μάλιστα λέγεται ότι ο ίδιος διασκέδαζε με τις εξωφρενικές προσφορές που του έκαναν μουσεία, γκαλερί και οίκοι δημοπρασιών για να τον πουλήσει, αλλά εκείνος πάντα αρνούνταν.
Λίγο πριν από το θάνατό του έδωσε εντολή να αρχίσουν μυστικές διαπραγματεύσεις για την πώλησή του και αμέσως είχε προσφορές που ξεπερνούσαν τα $200 εκατ. Όμως, ο εμίρης του Κατάρ τις ξεπέρασε όλες και με $250 εκατ. (άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσό στα $300 εκατ.) και τον προσέθεσε το 2011 στην παγκοσμίου φήμης συλλογή του, συντρίβοντας το προηγούμενο ρεκόρ που είχε ο πίνακας του Τζάκσον Πόλοκ.

 

2. Νο5, 1948

Jackson Pollock
Τιμή πώλησης: $140 εκατ. 
Ο μουσικός παραγωγός και συνιδρυτής της Dreamworks, Ντέιβιντ Γκέφεν, αγόρασε το υπέροχο αυτό δείγμα αφηρημένου εξπρεσιονισμού από τον εκδότη Σάμιουελ Ίρβινγκ Νιούχαουζ και το πούλησε το 2006 σε άγνωστο αγοραστή. Οι New York Times έγραψαν ότι ήταν ο μεγαλοεπενδυτής Ντέιβιντ Μαρτίνεζ, αλλά ο ίδιος το αρνείται μέχρι σήμερα.
  

3. Woman III

Willem de Kooning
Τιμή πώλησης: $137,5 εκατ. 
Ο πίνακας ολοκληρώθηκε το 1953 και βρήκε το δρόμο του ως το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Τεχεράνης, τότε που το Ιράν είχε ως πρότυπο τη Δύση και ο Σάχης είχε καταφέρει να φτιάξει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων τέχνης εκτός ΗΠΑ και Ευρώπης.
Μετά την ισλαμική επανάσταση του ’79 ο πίνακας κρύφτηκε λόγων των νέων συντηρητικών κανόνων. Το 1994 ανταλλάχθηκε σε μια κρυφή συναλλαγή με τον Ντέιβιντ Γκέφεν, ο οποίος παραχώρησε ένα πολύτιμο ισλαμικό χειρόγραφο του 16ου αιώνα. Το 2006 ο Γκέφεν τον πούλησε στον Αμερικανό hedge fund manager Στίβεν Α. Κοέν.

4. Le Reve