Είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε ένα χώρο που να είναι εντελώς κενός;

Το απόλυτο κενό δεν υπάρχει ούτε στη Γη ούτε στο μακρινό διάστημα. Ακόμη και ανάμεσα στα άστρα υπάρχει ένα αραιό νέφος από ηλεκτρισμένα σωματίδια.
Όσο χαμηλότερη είναι η πίεση ενός αερίου, τόσο αυτό πλησιάζει προς το κενό. Η πίεση μετριέται σε torr. Ενδεικτικά, η κανονική ατμοσφαιρική πίεση είναι 760 torr. Σε εργαστηριακές συνθήκες έχει μετρηθεί πίεση 10-14 torr. Η πίεση μέσα σε ένα λαμπτήρα πυράκτωσης ανέρχεται στα 10-4 torr, ενώ μπορεί να φτάσει και στα 10-9 torr στον καθοδικό σωλήνα της τηλεόρασης. Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι στο απώτερο διάστημα η πίεση πρέπει να κυμαίνεται κάπου μεταξύ στα 10-14 και στα 10-19 torr. Στα 10-14 torr, το σύνολο των μορίων ανά κυβικό εκατοστό μπορεί να ανέρχονται σε μερικές χιλιάδες, ενώ υπό κανονικές συνθήκες στη Γη φτάνουν τα πεντάκις εκατομμύρια (1019).
Για τη δημιουργία υψηλού ατμοσφαιρικού κενού χρησιμοποιείται ένας αεροστεγής θάλαμος και μια αντλία αέρος, που απομακρύνει τον αέρα και τους υδρατμούς. Συχνά χρησιμοποιούνται περισσότερες από μία αντλίες, η οποίες συνδέονται σε σειρά, και η διαδικασία μπορεί να κρατήσει πολλές μέρες.



scienceillustrated.g

Πόσο χαρτί παράγει ένα δέντρο;

Στη Σκανδιναβία, για την παραγωγή χαρτιού χρησιμοποιείται κυρίως έλατο. Η ποσότητα που λαμβάνεται έχει άμεση σχέση με το μέγεθος του δέντρου και τη μάζα του κορμού του. Κατά κανόνα, ένα μέσο δέντρο δίνει 40 κιλά γραφικής ύλης (8.000 φύλλα Α4) και 80 περίπου είναι τα κιλά αν πρόκειται για χαρτί εφημερίδας.




 scienceillustrated.gr

Η προϊστορία της Αθήνας - Πλάτων, Κριτίας

Πρώτα απ' όλα, πρέπει να θυμηθούμε ότι πέρασαν συνολικά εννέα χιλιάδες χρόνια από τότε που έγινε ο πόλεμος ανάμεσα σ' εκείνους που ζούσαν έξω από τις στήλες του Ηρακλή και σ' όλους εκείνους που κατοικούσαν στο μέσα μέρος. Οφείλω λοιπόν να σας μιλήσω για τον πόλεμο με όλες τις λεπτομέρειες. Στην αρχηγία όσων κατοικούσαν μέσα λέγεται πως είχε αυτή η πόλη μέχρι το τέλος του πολέμου, ενώ των άλλων αρχηγοί ήταν οι βασιλιάδες της νήσου Ατλαντίδας, που, όπως είπαμε, ήταν κάποτε μεγαλύτερη από τη Λιβύη και την Ασία μαζί. Τώρα που βυθίστηκε από σεισμούς, έχει καλυφθεί από λάσπη, η οποία εμποδίζει όσους θέλουν να ταξιδέψουν στον ωκεανό που βρίσκεται πιο πέρα. Στα πολυάριθμα βαρβαρικά έθνη και όλα τα Ελληνικά γένη που υπήρχαν εκείνη την εποχή, θα τα φανερώσει ο λόγος σαν να σηκώνει ότι συναντά σε κάθε σημείο πρέπει όμως στην αρχή να πω πρώτα για τους Αθηναίους εκείνης της εποχής και τους εχθρούς, που πολέμησαν μεταξύ τους, για τη στρατιωτική δύναμη και τα πολιτεύματα τους. Από αυτά λοιπόν πρέπει να προτιμήσω ν' αναφέρω πρώτα τα εξής.

Κάποτε οι θεοί έβαλαν σε κλήρο τις διάφορες περιοχές όλης της γης και τις μοιράστηκαν μεταξύ τους, χωρίς τσακωμούς. Δεν θα ήταν ασφαλώς σωστό να μην ξέρουν τι ανήκει στον καθένα τους ούτε να θέλουν να πάρουν με έριδες κάτι, αν και ξέρουν ότι ανήκει σε κάποιον άλλο. Αφού λοιπόν έγινε η διανομή με κλήρο, πήρε καθένας το μερίδιο του και κατοίκησαν στην περιοχή που κέρδισαν. Κι όταν εγκαταστάθηκαν, μας έτρεφαν σαν κοπάδια, δικά τους αποκτήματα και ζωντανά, χωρίς να χρησιμοποιούν όμως σωματική βία, σαν τους βοσκούς που οδηγούν τα κοπάδια στη βοσκή χτυπώντας τα. Επειδή ο άνθρωπος είναι ευκολοκυβέρνητο πλάσμα, κατευθύνουν, όπως το πλοίο από την πρύμνη με το πηδάλιο, αγγίζοντας την ψυχή με την πειθώ ανάλογα με τις διαθέσεις τους, και δίνοντας κατεύθυνση μ' αυτό τον τρόπο κυβερνούσαν όλους τους θνητούς. Άλλοι λοιπόν από τους θεούς, αφού πήραν με κλήρο διάφορους τόπους, τους τακτοποίησαν. Tον Ήφαιστο και την Αθηνά όμως, επειδή είχαν κοινή φύση, σαν αδέλφια από τον ίδιο πατέρα, και είχαν την ίδια κατεύθυνση στη σοφία και τις καλές τέχνες, έτυχε να πέσει στον κλήρο αυτή εδώ η περιοχή, η οποία από τη φύση της τους ταίριαζε και ήταν κατάλληλη για την αρετή και τη φρόνηση τους. Έφτιαξαν λοιπόν εκεί καλούς κατοίκους και τους βοήθησαν ν' αντιληφθούν ποιος ήταν ο σωστότερος τρόπος για τη διακυβέρνηση της πολιτείας τους. Τα ονόματα των ντόπιων εκείνης της εποχής έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα, έχουν όμως χαθεί τα έργα τους από τις πολλές καταστροφές που έκαναν οι διάδοχοι τους και από τη φθορά του χρόνου. Όπως ήδη έχει αναφερθεί, όσοι επιζούσαν μετά από κάθε καταστροφή ήταν αγράμματοι βουνίσιοι, που είχαν ακούσει μόνο τα ονόματα των παλιών ηγετών αλλά γνώριζαν ελάχιστα πράγματα για τα έργα τους. Έτσι, προτιμούσαν να δίνουν αυτά τα ονόματα στα παιδιά τους, αγνοούσαν όμως τις αρετές και τους νόμους των προγενέστερων, εκτός από κάποιες ασαφείς πληροφορίες που είχε τύχει ν' ακούσουν για τον καθένα. Και επειδή ακόμα οι ίδιοι και τα παιδιά τους επί πολλές γενιές δεν είχαν τα αναγκαία μέσα για τη συντήρηση τους, σκέφτονταν συνεχώς για τα πράγματα που τους έλειπαν, χωρίς να δίνουν καμιά σημασία σε όσα είχαν συμβεί προηγουμένως τα περασμένα χρόνια. Οι ιστορικές γνώσεις και η έρευνα του παρελθόντος ήρθαν και τα δυο στις πόλεις αργότερα, όταν οι άνθρωποι είχαν εξασφαλίσει τα απαραίτητα για τη ζωή τους, και όχι πριν". Με αυτό τον τρόπο διατηρήθηκαν τα ονόματα των αρχαίων αλλά όχι και τα έργα τους.

Ο Καζαντζάκης περιγράφει την «γνωριμία» με τον Νίτσε

Μια μέρα εκεί που διάβαζα σκυμμένος στη Βιβλιοθήκη της Άγιας Γενεβιέβης, μια κοπέλα με ζύγωσε κι έγειρε από πάνω μου. Κρατούσε ανοιχτό ένα βιβλίο κι είχε βάλει το χέρι της κάτω από τη φωτογραφία ενός αντρός που “χε το βιβλίο, για να κρύψει τ” όνομά του, και με κοίταζε με κατάπληξη. -Ποιος είναι αυτός; με ρώτησε δείχνοντάς μου την εικόνα. Σήκωσα τους ώμους: -Πώς θέλετε να ξέρω; Είπα.

-Μα είστε εσείς, έκαμε η κοπέλα, εσείς, απαράλλαχτος. Κοιτάχτε το μέτωπο, τα πυκνά φρύδια, τα βαθουλά μάτια. Μονάχα που αυτός είχε χοντρά κρεμαστά μουστάκια, κι εσείς δεν έχετε.

Κοίταξα αλαφιασμένος: -Ποιος είναι λοιπόν; Έκανα προσπαθώντας ν” αναμερίσω το χέρι της κοπέλας, να δω τ” όνομα.

-Δεν τον γνωρίζετε; Πρώτη φορά τον βλέπετε;

Ο Νίτσε! Ο Νίτσε! Είχα ακούσει τ” όνομά του, μα δεν είχα ακόμα τίποτα διαβάσει δικό του.

-Δε διαβάσατε τη Γένεση της Τραγωδίας, το Ζαρατούστρα του; Για τον Αιώνιο Γυρισμό, για τον Υπεράνθρωπο;

-Τίποτα, τίποτα, απαντούσα ντροπιασμένος, τίποτα.

-Περιμένετε! Είπε κι έφυγε η κοπέλα πεταχτή.

Σε λίγο μου “φερνε το Ζαρατούστρα.

-Να, είπε γελώντας, να λιονταρίσια θροφή για το μυαλό σας – αν έχετε μυαλό. Κι αν το μυαλό σας πεινάει.

Ετούτη στάθηκε μια από τις πιο αποφασιστικές στιγμές της ζωής μου. Εδώ, στη Βιβλιοθήκη της Άγιας Γενεβιέβης, με τη μεσολάβηση μιας άγνωστης φοιτήτριας, μου “χε στήσει καρτέρι η μοίρα μου. Εδώ με περίμενε, φλογερός, αιματωμένος, μεγάλος πολεμιστής, ο Αντίχριστος. Στην αρχή με κατατρόμαξε. Τίποτα δεν του “λειπε: αναίδεια κι αλαζονεία, μυαλό απροσκύνητο, λύσσα καταστροφής, σαρκασμός, κυνισμός, ανόσιο γέλιο, όλα τα νύχια, τα δόντια και τα φτερά του Εωσφόρου.

Μα με είχε συνεπάρει η ορμή του κι η περηφάνια, με είχε μεθύσει ο κίντυνος και βυθίζουμουν μέσα στο έργο του με λαχτάρα και τρόμο, σα να “μπαινα σε βουερή ζούγκλα, γεμάτη πεινασμένα θεριά και ζαλιστικά σερνικολούλουδα. Βιάζουμουν να τελειώσουν τα μαθήματα στη Σορβόννη, να βραδιάσει, να γυρίσω σπίτι, να “ρθει η σπιτονοικοκυρά να ανάψει το τζάκι και ν” ανοίξω τα βιβλία του -πυργώνουνταν όλα απάνω στο τραπέζι μου- και να αρχίζω μαζί του το πάλεμα.

Σιγά σιγά είχα συνηθίσει τη φωνή του, την κομμένη ανάσα του, τις κραυγές του πόνου του. Δεν ήξερα, τώρα το μάθαινα, πως κι ο Αντίχριστος αγωνίζεται κι υποφέρει όπως κι ο Χριστός και πως κάποτε, στις στιγμές του πόνου τους, τα πρόσωπά τους μοιάζουν. Ανόσιες μου φάνταζαν βλαστήμιες τα κηρύγματά του, κι ο Υπεράνθρωπός του δολοφόνος του Θεού.

Κι όμως μια μυστική γοητεία είχε ο αντάρτης ετούτος, μαυλιστικό ξόρκι τα λόγια του, που ζάλιζε και μεθούσε κι έκανε την καρδιά σου να χορεύει. Αλήθεια, ένας χορός διονυσιακός ο στοχασμός του, ένας όρθιος παιάνας που υψώνεται θριαμβευτικά στην πιο ανέλπιδη στιγμή της ανθρώπινης κι υπερανθρώπινης τραγωδίας. Καμάρωνα, χωρίς να το θέλω, τη θλίψη του, την παλικαριά του και την αγνότητα και τις στάλες τα αίματα που περιράντιζαν το μέτωπό του, σαν να φορούσε και τούτος, ο Αντίχριστος, αγκάθινο στεφάνι.

Σιγά σιγά, χωρίς να το “χω διόλου συνειδητά στο νου μου, οι δυο μορφές, Χριστός κι Αντίχριστος, έσμιγαν. Δεν ήταν λοιπόν ετούτοι οι δυο, προαιώνιοι οχτροί, δεν είναι ο Εωσφόρος αντίμαχος του Θεού, μπορεί ποτέ το Κακό να μπει στην υπηρεσία του Καλού και να συνεργαστεί μαζί του; Με τον καιρό όσο μελετούσα το έργου του αντίθεου προφήτη, ανέβαινα από σκαλί σε σκαλί σε μια μυστική παράτολμη ενότητα. Το Καλό και το Κακό, έλεγα, είναι οχτροί, να το πρώτο σκαλοπάτι της μύησης.

Το Καλό και το Κακό είναι συνεργάτες, αυτό είναι το δεύτερο, το πιο αψηλό σκαλοπάτι της μύησης. Το Καλό και το Κακό είναι ένα! Αυτό “ναι το πιο αψηλό, όπου ως τώρα μπόρεσα να φτάσω σκαλοπάτι. [.] Λιονταρίσια η τροφή που με τάισε ο Νίτσε στην πιο κρίσιμη, την πιο πεινασμένη στιγμή της νιότης. Θράσεψα, δεν μπορούσα πια να χωρέσω στο σημερινό άνθρωπο, όπως εκατάντησε, μήτε στο Χριστό, όπως τον κατάντησαν.

Α! φώναζα αγαναχτισμένος, η παμπόνηρη θρησκεία που μετατοπίζει τις αμοιβές και τιμωρίες σε μελλούμενη ζωή, για να παρηγορήσει τους σκλάβους, τους κιότηδες, τους αδικημένους, και να μπορέσουν να βαστάξουν αγόγγυστα τη σίγουρη ετούτη επίγεια ζωή και να σκύβουν υπομονετικά το σβέρκο στους αφεντάδες! Τι οβραίικη Αγία Τράπεζα η θρησκεία ετούτη, που δίνεις μια πεντάρα στην επίγεια ζωή κι εισπράττεις αθάνατα εκατομμύρια στην άλλη! Τι απλοϊκότητα, τι πονηριά, τι τοκογλυφία! Όχι, δεν μπορεί να “ναι λεύτερος που ελπίζει Παράδεισο ή που φοβάται την Κόλαση.

Ντροπή πια να μεθούμε στις ταβέρνες της ελπίδας! Ή κάτω στα υπόγεια του φόβου. Πόσα χρόνια και δεν το “χα καταλάβει, κι έπρεπε να “ρθει ο άγριος ετούτος προφήτης να μου ανοίξει τα μάτια! [.] Κι άξαφνα η Εκκλησία του Χριστού, όπως την κατάντησαν οι ρασοφόροι, μου φάνταξε μια μάντρα, όπου μερόνυχτα βελάζουν, ακουμπώντας το ένα στο άλλο, χιλιάδες πρόβατα κυριεμένα από πανικό κι απλώνουν το λαιμό κι αγλείφουν το χέρι και το μαχαίρι που τα σφάζει. Κι άλλα τρέμουν γιατί φοβούνται πως θα σουβλίζουνται αιώνια στις φλόγες, κι άλλα βιάζουνται να σφαχτούν για να βόσκουν στους αιώνες των αιώνων σε αθάνατο ανοιξιάτικο χορτάρι.


antikleidi

Όταν έκλαψε ο Νίτσε – Απόσπασμα από το βιβλίο του Γιάλομ

«Τί θα συνέβαινε αν κάποιος δαίμονας σου έλεγε ότι αυτή τη ζωή – όπως τη ζεις τώρα και όπως την έχεις ζήσει στο παρελθόν- πρέπει να τη ζήσεις ξανά, αμέτρητες φορές?»

«Και χωρίς να συμβαίνει τίποτα καινούργιο? Όπου κάθε πόνος και κάθε χαρά κι ότι ήταν άφατα μικρό ή μεγάλο στη ζωή σου, θα επιστρέφει σε’σενα, όλα στην ίδια διαδοχή και ακολουθία? Φαντάσου την αιώνια κλεψύδρα της ύπαρξης ν’αναποδογυρίζει ξανά και ξανά και ξανά. Και κάθε φορά, αναποδογυρίζουμε κι εσύ και’γω, απλοί κόκκοι στη διαδικασία.»

«Προτείνεις ότι κάθε πράξη που κάνω, κάθε πόνος που νιώθω, θα βιώνεται συνεχώς στην αιωνιότητα?»



«Ναι, η αιώνια επανάληψη σημαίνει ότι κάθε φορά που επιλέγεις μια πράξη θα την επιλέγεις αιώνια. Και ισχύει το ίδιο για κάθε πράξη που δεν κάνεις, κάθε εμποδισμένη σκέψη, κάθε επιλογή που απέφυγες. Και όλη η αβίωτη ζωή θα μένει να φουσκώνει μέσα σου, αβίωτη για όλη την αιωνιότητα. Κι η αδιόρατη φωνή της συνείδησής σου θα σου διαμαρτύρεται αιώνια. Τη σιχαίνεσαι αυτή την ιδέα? Ή σ” αρέσει ?»

«Τη σιχαίνομαι»

«Τότε ζήσε με τέτοιο τρόπο που να σου αρέσει η ιδέα..!! Δεν διδάσκω Γιόζεφ, ότι ο άνθρωπος οφείλει ν’αντέχει το θάνατο ή να «συμβιβάζεται» μαζί του. Ακολουθώντας αυτή την κατεύθυνση προδίδεις τη ζωή σου! Το μάθημα που σου διδάσκω είναι: Να πεθαίνεις τη σωστή στιγμή!»

«Να πεθαίνεις τη σωστή στιγμή!»  Η φράση αυτή προκάλεσε ένα σοκ στο Μπρόιερ.Η ευχάριστη απογευματινή βόλτα είχε αποκτήσει θανάσιμη σοβαρότητα.

«Να πεθαίνεις την κατάλληλη στιγμή; Τι εννοείς? Σε παρακαλώ, Φρήντριχ, δεν το αντέχω, σ” το “χω πει πολλές φορές, να μου λες κάτι τόσο σημαντικό με τόσο αινιγματικό τρόπο. Γιατί το κάνεις αυτό;»

«Θέτεις δυο ερωτήματα. Σε ποιό από τα δυο να απαντήσω;»

«Σήμερα, πες μου για το να πεθαίνει κανείς τη σωστή στιγμή»

«Ζήσε όταν ζεις! Ο θάνατος χάνει τη φρίκη του αν κάποιος πεθάνει έχοντας εξαντλήσει τη ζωή του! Αν ο άνθρωπος δε ζει στη σωστή στιγμή, τότε δεν μπορεί ποτέ να πεθάνει τη σωστή στιγμή»

«Και τι σημαίνει αυτό;» ξαναρώτησε ο Μπρόιερ, νιώθοντας ακόμη πιο μπερδεμένος.



«Ρώτησε τον εαυτό σου, Γιόζεφ: έχεις εξαντλήσει τη ζωή σου;»

«Απαντάς στην ερώτηση με ερώτηση.Φρήντριχ!»

«Κάνεις ερωτήσεις που γνωρίζεις την απάντησή τους» αντέκρουσε ο Νίτσε.

«Αν γνώριζα την απάντηση, γιατί να ρωτήσω;»

«Για ν’αποφύγεις να μάθεις τη δική σου απάντηση!»

«Στη διάρκεια αυτής της συνάντησης ο Νίτσε παρέμενε προσηλωμένος: έγνεφε επιδοκιμαστικά με το κεφάλι σε κάθε ερώτηση. Τον Μπρόιερ δεν τον παραξένευε αυτό. Δεν είχε ποτέ συναντήσει ασθενή που να μην απολάμβανε κρυφά την εξέταση της ζωής του στο μικροσκόπιο. Κι όσο μεγαλύτερη η μεγέθυνση τόσο χαιρόταν ο ασθενής. Η χαρά να σε παρατηρούν ήταν τόσο μεγάλη που ο Μπρόιερ πίστευε ότι ο αληθινός πόνος των γηρατειών, του πένθους, του να ζεις αφού οι φίλοι σου έχουν πεθάνει , ήταν η απουσία εξονυχιστικής παρατήρησης- η φρίκη του να ζεις μια ζωή που δεν την παρατηρεί κανείς»

by Antikleidi

Νίτσε – Ζαρατούστρα

Όταν ο Ζαρατούστρα έφτασε στην πιο κοντινή πόλη που συνόρευε με το δάσος, βρήκε πολλούς ανθρώπους μαζεμένους στην αγορά, επειδή είχε ανακοινωθεί ότι ένας σχοινοβάτης θα έκανε επίδειξη.

Και ο Ζαρατούστρα μίλησε έτσι στους ανθρώπους: Σας διδάσκω τον Υπεράνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι κάτι που πρόκειται να ξεπεραστεί. Τι έχετε κάνει για να ξεπεράσετε τον άνθρωπο; Όλα τα όντα μέχρι τώρα έχουν δημιουργήσει κάτι πέρα από τον εαυτό τους: κι εσείς θέλετε να είστε η άμπωτη αυτής της μεγάλης παλίρροιας, και θα προτιμούσαμε να ξαναγυρίσετε στο κτήνος παρά να ξεπεράσετε τον άνθρωπο; Τι είναι ο πίθηκος προς τον άνθρωπο; Ένα περιγέλασμα, ένα επόνειδο πράμα. Και το ίδιο ακριβώς θα είναι ο άνθρωπος προς τον Υπεράνθρωπο: ένα περιγέλασμα, ένα πράμα της ντροπής.

Έχετε προχωρήσει από το σκουλήκι στον άνθρωπο, και πολύ ακόμα μέσα σας είναι του σκουληκιού. Κάποτε ήσασταν πίθηκοι, κι όμως ακόμα ο άνθρωπος είναι περισσότερο πίθηκος από οποιονδήποτε πίθηκο. Ακόμα κι οι πιο σοφοί ανάμεσά σας είναι μόνο μια δυσαρμονία και μείγμα φυτού και φαντάσματος. Σας ζητάω όμως να γίνετε φυτά και φαντάσματα; Σταθείτε, σας διδάσκω τον Υπεράνθρωπο! Ο Υπεράνθρωπος είναι το νόημα της γης. Αφήστε τη βούλησή σας να πει: Ο Υπεράνθρωπος θα είναι το νόημα της γης!Σας εξορκίζω, αδελφοί μου, μείνετε αληθινοί στη γη, και μην πιστεύετε αυτούς που σας μιλάνε για υπεργήινες ελπίδες! Δηλητηριαστές είναι, είτε το ξέρουνε είτε όχι. Καταφρονητές της ζωής είναι, παρακμάζοντες και δηλητηριασμένοι οι ίδιοι, τους οποίους έχει βαρεθεί η γη: έτσι αφήστε τους να πάνε! Κάποτε βλασφημία ενάντια στο Θεό ήταν η μεγαλύτερη βλασφημία. Αλλά ο Θεός πέθανε, και μαζί και εκείνοι οι βλάσφημοι. Το να βλασφημήσεις τη γη είναι τώρα η πιο τρομερή αμαρτία, και το να επιτιμήσεις την καρδιά του μη γνωστέου υψηλότερο κι απ” το νόημα της γης! Κάποτε η ψυχή κοίταζε με περιφρόνηση το σώμα, και τότε αυτή η περιφρόνηση ήταν το ανώτερο πράγμα:- η ψυχή επιθυμούσε το σώμα να είναι αδύναμο, χλωμό, και πεινασμένο. Έτσι σκέφτηκε να ξεφύγει από το σώμα κι απ” τη γη. Ω, αυτή η ψυχή ήταν η ίδια αδύναμη, χλωμή, και πεινασμένη, και σκληρότητα ήταν η απόλαυση αυτής της ψυχής! Αλλά εσείς, επίσης, αδελφοί μου, μου λέτε: Τι λέει το σώμα σου για την ψυχή σου; Δεν είναι η ψυχή σου φτώχεια και μόλυνση και ελεεινή αυταρέσκεια; Αληθινά, ένα μολυσμένο ρέμα είναι ο άνθρωπος. Κάποιος πρέπει να είναι θάλασσα, για να δεχτεί ένα μολυσμένο ρέμα χωρίς να μολυνθεί ο ίδιος.

Σταθείτε, σας διδάσκω τον Υπεράνθρωπο: αυτός είναι εκείνη η θάλασσα, σ” αυτόν μπορεί η μεγαλύτερη περιφρόνησή σας να βυθιστεί. Ποιό είναι το σπουδαιότερο πράγμα που μπορείτε να ζήσετε; Είναι η ώρα της μεγάλης περιφρόνησης. Η ώρα στην οποία ακόμα και η ευτυχία σας σας γίνεται μισητή, και το ίδιο η λογική και η αρετή. Η ώρα που λέτε: «Τι καλό μου κάνει η ευτυχία! Είναι φτώχεια και μόλυνση και ελεεινή αυταρέσκεια. Μα η ευτυχία μου έπρεπε να δικαιολογεί την ίδια την ύπαρξη!» Η ώρα που λέτε: «Τι καλό μου κάνει η λογική! Λαχταράει τη γνώση όπως το λιοντάρι την τροφή του; Είναι φτώχεια και μόλυνση και ελεεινή αυταρέσκεια!» Η ώρα που λέτε: «Τι καλό μου κάνει η αρετή! Ακόμα δεν με έχει κάνει παθιασμένο. Πόσο έχω βαρεθεί το καλό και το κακό μου! Είναι όλα φτώχεια και μόλυνση και ελεεινή αυταρέσκεια!» Η ώρα που λέτε: «Τι καλό μου κάνει η δικαιοσύνη! Δε βλέπω να είμαι πυρετός και φωτιά! Οι δίκαιοι, όμως, είναι πυρετός και φωτιά!» Η ώρα που λέτε: «Τι καλό μου κάνει η συμπόνια! Δεν είναι η συμπόνια ο σταυρός στον οποίο καρφώθηκε αυτός που αγάπησε τον άνθρωπο; Αλλά η συμπόνια μου δεν είναι σταύρωση.» Έχετε μιλήσει ποτέ έτσι; Έχετε φωνάξει ποτέ έτσι; Α! μακάρι να σας είχα ακούσει να φωνάζετε έτσι! Δεν είναι δικό σας αμάρτημα- είναι η αυτοϊκανοποίησή σας που φώναξε στους ουρανούς, αυτή η ίδια σας η αποφυγή της αμαρτίας φώναξε στους ουρανούς! Πού είναι η αστραπή να σας γλύψει με τη γλώσσα της; Πού είναι η φρενίτιδα με την οποία έπρεπε να είστε εμβολιασμένοι; Σταθείτε, σας διδάσκω τον Υπεράνθρωπο: αυτός είναι αυτή η αστραπή, αυτός είναι η φρενίτιδα!-

Όταν ο Ζαρατούστρα μίλησε έτσι, ένας από το πλήθος φώναξε: «Έχουμε ως τώρα ακούσει αρκετά για τον σχοινοβάτη, είναι καιρός να τον δούμε!» Και όλος ο κόσμος γέλασε με τον Ζαρατούστρα. Αλλά ο σχοινοβάτης, που νόμισε ότι τα λόγια ίσχυαν γι” αυτόν, ξεκίνησε την επίδειξή του.

Ο Ζαρατούστρα, όμως, κοίταξε το πλήθος και θαύμασε. Μετά μίλησε έτσι: Ο άνθρωπος είναι ένα σκοινί τεντωμένο ανάμεσα στο ζώο και τον Υπεράνθρωπο- ένα σκοινί πάνω από την άβυσσο. Ένα επικίνδυνο πέρασμα, ένα επικίνδυνο ταξίδεμα, μια επικίνδυνη ματιά προς τα πίσω, ένα επικίνδυνο τρεμούλιασμα και σταμάτημα. Το σπουδαίο στον άνθρωπο είναι οτι είναι μια γέφυρα και όχι ένας στόχος: το αξιαγάπητο στον άνθρωπο είναι ότι είναι υπερβατής και καταβάτης.

Αγαπώ αυτούς που δεν ξέρουν να ζουν παρά μόνο σαν καταβάτες, επειδή είναι οι υπερβάτες. Αγαπώ τους μεγάλους καταφρονητές, επειδή είναι οι μεγάλοι λάτρες, και βέλη που λαχταρούν την άλλη ακτή. Αγαπώ εκείνους που δεν ψάχνουν πρώτα ένα λόγο πέρα από τ” αστέρια για να κατεβούνε και να θυσιαστούνε, αλλά θυσιάζουν τον εαυτό τους στη γη, ώστε η γη του Υπεράνθρωπου στη συνέχεια να έρθει. Αγαπώ αυτόν που ζει για να μαθαίνει, και αναζητεί να μαθαίνει ώστε ο Υπεράνθρωπος στη συνέχεια να ζήσει. Έτσι αναζητεί τη δική του κατάβαση. Αγαπώ αυτόν που μοχθεί και εφευρίσκει, ώστε να χτίσει το σπίτι για τον Υπεράνθρωπο, και να προετοιμάσει γι” αυτόν γη, ζώα, και φυτά: γιατί έτσι αναζητεί τη δική του κατάβαση. Αγαπώ αυτόν που αγαπάει την αρετή του: γιατί η αρετή είναι η βούληση προς κατάβαση, και ένα βέλος λαχτάρας.

Αγαπώ αυτόν που δεν κρατάει μερίδιο πνεύματος για τον εαυτό του, αλλά θέλει να είναι πλήρως το πνεύμα της αρετής του: έτσι περπατάει σαν πνεύμα πάνω απ” τη γέφυρα. Αγαπώ αυτόν που κάνει την αρετή του κλίση και πεπρωμένο του: έτσι, για χάρη της αρετής του, είναι διατεθειμένος να συνεχίσει να ζει, διαφορετικά να μη ζήσει άλλο. Αγαπώ αυτόν που δεν επιθυμεί πολλές αρετές. Μια αρετή είναι περισσότερο αρετή από δύο, επειδή είναι περισσότερο κόμβος για να πιαστεί το πεπρωμένο κάποιου. Αγαπώ αυτόν του οποίου η ψυχή είναι πλουσιοπάροχη, που δεν θέλει ευχαριστώ και δεν τα επιστρέφει: αφού πάντα παρέχει, και δεν επιθυμεί να κρατήσει για τον εαυτό του. Αγαπώ αυτόν που ντρέπεται όταν τα ζάρια πέφτουν ευνοϊκά γι” αυτόν, και που στη συνέχεια ρωτάει: «Είμαι ανέντιμος παίχτης;»- επειδή είναι διατεθειμένος να υποχωρήσει.

Αγαπώ αυτόν που σκορπάει λόγια χρυσά πριν από τα έργα του, και πάντα κάνει περισσότερα απ” ότι υποσχέθηκε: γιατί αναζητάει τη δική του κατάβαση. Αγαπώ αυτόν που δικαιολογεί τους μελλοντικούς, και συγχωρεί τους παρελθόντες: γιατί είναι διατεθειμένος να υποχωρήσει στους τωρινούς. Αγαπώ αυτόν που δαμάζει το Θεό του, επειδή αγαπάει το Θεό του: γιατί πρέπει να υποχωρήσει δια της οργής του Θεού του. Αγαπώ αυτόν του οποίου η ψυχή είναι βαθιά ακόμα και στο πλήγωμα, και μπορεί να υποχωρήσει σε κάτι μικρό: έτσι περνάει εθελουσίως πάνω από τη γέφυρα. Αγαπώ αυτόν που οποίου η ψυχή είναι τόσο υπερπλήρης που ξεχνάει τον εαυτό του, και όλα τα πράγματα είναι μέσα του: έτσι όλα τα πράγματα γίνονται η κάθοδός του.

Αγαπώ αυτόν που είναι ελεύθερο πνεύμα και ελεύθερη καρδιά: έτσι το κεφάλι του είναι μόνο τα σπλάχνα της καρδιάς του, η καρδιά του, όμως, προκαλεί την κατάβασή του. Αγαπώ όλους όσοι είναι σα βαριές σταγόνες που πέφτουν μια-μια απ” το μαύρο σύννεφο που χαμήλωσε πάνω απ” τον άνθρωπο: προμηνύουν τον ερχομό της αστραπής, και υποχωρούν σαν προάγγελοι.

Να, είμαι ένας προάγγελος της αστραπής, και μια βαριά σταγόνα από το μαύρο σύννεφο: η αστραπή, όμως, είναι ο Υπεράνθρωπος.

Αφού ο Ζαρατούστρα είχε πει αυτά τα λόγια, κοίταξε ξανά τον κόσμο, και σιώπησε.

«Νάτοι στέκονται,» είπε στην καρδιά του, «νάτοι γελάνε: δεν με καταλαβαίνουν, δεν είμαι το στόμα γι” αυτά τα αυτιά. Πρέπει πρώτα κάποιος να κοπανάει στ” αυτιά τους, ώστε να μάθουν να ακούνε με τα μάτια τους; Πρέπει κάποιος να κλαγγίζει όπως οι κατσαρόλες και οι δάσκαλοι των «μετανοείτε!»; Ή μόνο πιστεύουν τους τραυλούς; Έχουν κάτι για το οποίο είναι περήφανοι. Πώς το αποκαλούν, αυτό που τους κάνει περήφανους; Πολιτισμό, το αποκαλούν, τους ξεχωρίσει από τα γιδοκόπαδα. Δεν τους αρέσει, συνεπώς, ν” ακούνε για “περιφρόνηση” των εαυτών τους. Άρα θα μιλήσω στην περηφάνια τους. Θα τους μιλήσω για το πιο περιφρονητικό πράμα: αυτό, όμως, είναι ο τελευταίος άνθρωπος!»

by Αντικλείδι

Άλλαν Πέρσυ: «Νίτσε: 99 Μαθήματα Καθημερινής Φιλοσοφίας»

Η μοίρα των ανθρώπων είναι φτιαγμένη  από ευτυχισμένες στιγμές, όλων η ζωή τις έχει, αλλά όχι από ευτυχισμένες εποχές

Η ευτυχία είναι εύθραυστη και φευγαλέα, επειδή μπορεί να τη ζήσει κανείς μόνο σε ορισμένες στιγμές. αν μπορούσαμε να την απολαμβάνουμε αδιάκοπα, θα  έχανε όλη την αξία της, αφού μπορούμε να την αντιληφθούμε μονάχα ως αντίθεση. Έπειτα από μια εβδομάδα με συννεφιά, η ηλιόλουστη μέρα μάς φαίνεται σαν θαύμα της Δημιουργίας. Κατά τον ίδιο τρόπο, αισθανόμαστε τη χαρά πιο λαμπερή όταν βγαίνουμε από το πηγάδι της θλίψης. τα δυο συναισθήματα αλληλοσυμπληρώνονται και χρειάζονται το ένα το άλλο, γιατί ούτε η μελαγχολία είναι αιώνια ούτε θα μπορούσαμε να υποφέρουμε εκατό χρόνια ευτυχία.

Ένας από τους παράγοντες του στρες της σύγχρονης κοινωνίας είναι ακριβώς αυτό: το να πιστεύουμε ότι έχουμε την υποχρέωση να είμαστε ευτυχισμένοι πάντα και παντού. Η άρνηση της θλίψης προκαλεί τη διάδοση της κατανάλωσης αντικαταθλιπτικών και των θεραπειών, όπως και τη σπατάλη σε πράγματα που δε χρειαζόμαστε. μοιάζει σαν να πρέπει να νιώθουμε ντροπή αν δεν έχουμε ένα μόνιμο χαμόγελο χαραγμένο στο πρόσωπό μας. αντίθετα προς αυτή την ψευδή και παιδαριώδη οπτική γωνία, ο Νίτσε μας υπενθυμίζει πως η ευτυχία δίνεται μόνο σε αναλαμπές, κι όταν εμείς προσπαθούμε να τη διαιωνίσουμε καταστρέφουμε ακόμα και τις στιγμές αυτές, που μας βοηθούν να προχωράμε στον μακρύ και βασανιστικό δρόμο της ζωής.

Το γεγονός ότι νιώθουμε τόσο ευχάριστα στη φύση οφείλεται στο ότι αυτή δεν έχει γνώμη για μας

οι άνθρωποι του 21ου αιώνα είμαστε ξεκομμένοι από τη φύση κι αυτό συχνά μας κάνει να αισθανόμαστε σαν εξωγήινοι στον ίδιο μας τον πλανήτη. ακόμα κι αν πιστεύουμε ότι η παιδεία και ο πολιτισμός έχουν αναπληρώσει το πιο ζωώδες και ενστικτώδες μέρος του εαυτού μας, εξακολουθούμε να χρειαζόμαστε την επαφή με το φυσικό μας περιβάλλον.

για να σβήσουμε εικόνες άγχους που οφείλονται στην υπερβολική εργασία και σε αρκετά παρατεταμένη παραμονή στη ζούγκλα της πόλης, μια απόδραση δύο τριών ημερών κοντά στη φύση μπορεί να είναι περισσότερο αποτελεσματική από το να στουμπωθούμε με φάρμακα.

με την ευωδιά της εξοχής, τον καθαρό αέρα, την ησυχία τη διακοπτόμενη μόνο από μικρά πλασματάκια που βουίζουν και τιτιβίζουν τριγύρω μας, ξαναβρίσκουμε τη δική μας φύση, την εγκαταλειμμένη πολύ μακριά.

Κι όπως τονίζει ο Νίτσε, στην πόλη οφείλουμε να υποδυόμαστε κάποιο ρόλο, επειδή μας ενδιαφέρει πολύ το τι σκέφτονται οι άλλοι για μας. αντίθετα, όταν επιστρέφουμε στη φύση, μπορούμε να επιτρέπουμε στον εαυτό μας την πολυτέλεια να είμαστε εμείς οι ίδιοι. Δε χρειάζεται να ντυνόμαστε, να μιλάμε ή να ενεργούμε με έναν ιδιαίτερο τρόπο. αρκεί το να αφηνόμαστε να μας οδηγεί εκείνη στον πυρήνα του εαυτού μας, όπου μας περιμένει μια πηγή ηρεμίας.



Οφείλει κανείς να πληρώσει για την αθανασία, κι οφείλει να πεθάνει πολλές φορές ενώ συνεχίζει να ζει

ο Νίτσε μας υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει ένας μόνο  θάνατος κατά τη διάρκεια της ύπαρξης ενός ανθρώπου. Κατά τη διάρκεια της ζωής, ολοκληρώνουμε φάσεις και είναι χρήσιμο να πεθαίνουμε –συμβολικά– για να μπορούμε να γεννιόμαστε στο επόμενο στάδιο.

Το "Black Album" των Metallica έγινε 16 φορές πλατινένιο

Πάνω από δύο δεκαετίες μετά την πρώτη του κυκλοφορία, το ομώνυμο άλμπουμ των Metallica -γνωστό και ως "Black Album"- συνεχίζει να πουλάει με εκπληκτικούς ρυθμούς.

Η RIAA (Recording Industry Association of America) απένειμε στο συγκρότημα τον Δεκέμβριο πιστοποιητικό πως έχουν πουληθεί περισσότερα από 16 εκατομμύρια αντίτυπα του δίσκου.

Επιπλέον, η μπάντα έλαβε εννέα ακόμη πιστοποιητικά για τις επιδόσεις των δουλειών της. Το "Ride the Lightning" του 1984 έγινε 6 φορές πλατινένιο ενώ 6 single ("Nothing Else Matters", "Fade To Black", "The Unforgiven", "For Whom The Bell Tolls", "Master Of Puppets" και "The Day That Never Comes") έγιναν χρυσά ξεπερνώντας τις 500.000 πωλήσεις.

Τέλος, δύο ringtones των Metallica έλαβαν την πιστοποίηση Mastertone Gold από την RIAA αφού ξεπέρασαν τα 500.000 downloads.






rocking.gr

ΑΤΖΕΝΤΑ 21‏

Ατζέντα 21 είναι ένα αναλυτικό σχέδιο δράσης που πρέπει να ληφθει σε παγκόσμιο επίπεδο, εθνικό και τοπικό , από τους οργανισμούς του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, τις κυβερνήσεις, και σημαντικές ομάδες ανθρωπων σε κάθε περιοχή στην οποία ο άνθρωπος επιδρά στο περιβάλλον.

Ατζέντα 21, η Διακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, και η Δήλωση των αρχών για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών εγκρίθηκε από περισσότερες από 178 κυβερνήσεις στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (UNCED) που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Janerio, τη Βραζιλία,την περιοδο: 3 έως τις 14 Ιουνίου 1992.

Η Επιτροπή για την Βιωσιμη Ανάπτυξη (CSD) δημιουργήθηκε το Δεκέμβριο του 1992 για να διασφαλισει την αποτελεσματικοτητα στην παρακολούθηση της UNCED και να και να αναφέρει τις πληροφοριες σχετικά με την εφαρμογή των συμφωνιών σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Συμφωνήθηκε ότι μετα πέντε χρόνια ανασκόπησης της προόδου, θα γίνε και παλιι το 1997 από τον ΟΗΕ συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης σε έκτακτη σύνοδο.

Η πλήρης εφαρμογή της Ατζέντας 21, το πρόγραμμα για την περαιτέρω εφαρμογή της Agenda 21 και των υποχρεώσεων προς τις αρχές του Ρίο, επιβεβαιώθηκαν με ιδιαίτερη έμφαση στην Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για την Βιωσιμη (Αειφόρο) Ανάπτυξη (WSSD) που πραγματοποιήθηκε στο Γιοχάνεσμπουργκ, Νότια Αφρική από 26 Αυγούστου έως 4 Σεπτεμβρίου 2002.

Πηγη:www.un.org(επισημη ηλεκτρονικη σελιδα του ΟΗΕ)

Πως θα μπορούσε η σύγχρονη μορφή φασισμού που ζει η δυτική κοινωνία να είναι τμήμα της ατζέντας 21;
Πως θα μπορούσε ο κορπορατισμος και ο νεοφιλελευθερισμός που είναι οι κυρίαρχες τάσεις στον δυτικό κόσμο σήμερα να συνδέονται με την ατζέντα 21;

Ας δούμε αναλυτικά τι ειναι η βιώσιμη ανάπτυξη.

Η αειφόρος ανάπτυξη ή βιώσιμη ανάπτυξη αναφέρεται στην οικονομική ανάπτυξη που σχεδιάζεται και υλοποιείται λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιωσιμότητα. Γνώμονας της αειφορίας είναι η μέγιστη δυνατή απολαβή αγαθών από το περιβάλλον, χωρίς όμως να διακόπτεται η φυσική παραγωγή αυτών των προϊόντων σε ικανοποιητική ποσότητα και στο μέλλον. Η βιώσιμη ανάπτυξη προϋποθέτει ανάπτυξη των παραγωγικών δομών της οικονομίας παράλληλα με τη δημιουργία υποδομών για μία ευαίσθητη στάση απέναντι στο φυσικό περιβάλλον και στα οικολογικά προβλήματα (όπως ορίζουν παραδοσιακές επιστήμες σαν τη γεωγραφία). Η βιωσιμότητα υπονοεί ότι οι φυσικοί πόροι υφίστανται εκμετάλλευση με ρυθμό μικρότερο από αυτόν με τον οποίον ανανεώνονται, διαφορετικά λαμβάνει χώρα περιβαλλοντική υποβάθμιση. Θεωρητικά, το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα της περιβαλλοντικής υποβάθμισης είναι η ανικανότητα του γήινου οικοσυστήματος να υποστηρίξει την ανθρώπινη ζωή (οικολογική κρίση).
Σημείο αναφοράς για τις εξελίξεις στη μελέτη της οικολογικά ευαίσθητης ανάπτυξης αποτελεί το πρωτόκολλο του Κιότο, που υπογράφηκε το 1997 (ως συμπλήρωμα της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για τις Κλιματικές Μεταβολές του 1992) και τέθηκε μερικώς σε ισχύ από το 2005. Ορισμένες από τις τάσεις και τα ζητήματα που απασχολούν τη βιώσιμη ανάπτυξη στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 1990 είναι: η προώθηση χρήσης «ενεργειακά καθαρών» μορφών μετακίνησης (π.χ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα), η «βιωσιμότερη» αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ο οικολογικός χαρακτηρισμός καταναλωτικών προϊόντων, η βιοτεχνολογία, η εξάλειψηφυλετικών και σεξιστικών διακρίσεων στον εργασιακό τομέα κλπ.

Οικονομική ανάπτυξη
Η έννοια της σταθερής ανάπτυξης δεν υπήρχε από τις πρώτες ιστορικές περιόδους, αλλά διαμορφώθηκε σταδιακά μέσα από το πέρασμα διαφόρων πολιτισμών. Οι πρώτες ιδέες περί «προόδου», συναφείς με την ιδέα της ανάπτυξης, διαμορφώθηκαν κατά τηνκλασσική Αρχαιότητα, αλλά ήταν η εβραϊκή και η χριστιανική θεολογία η οποία, δίνοντας έκφραση στη γραμμική αντίληψη του χρόνου ως μία κατευθυνόμενη διαδοχή γεγονότων (π.χ. προς τα γεγονότα που προφητεύει η χριστιανική Αποκάλυψη του Ιωάννη), άλλαξε τον τρόπο σκέψης σχετικά με την ιστορία και την πρόοδο (Du Pisani, 2006). Χρησιμοποιώντας ένα σχήμα έξι σταδίων της ανθρώπινης ιστορίας ο Αυγουστίνος(στην «Πόλη του Θεού») παρουσίασε την πρόοδο του ανθρώπινου είδους με όρους διαδοχικών, αναδυόμενων σταδίων.

Eφήμερε άνθρωπε...

«Κυνηγούσε, λέει η αφήγηση*, ο βασιλιάς Μίδας αγρίμια στα όρη της Μακεδονίας. Εκεί, αποσταμένος, έγειρε στη ρίζα ενού δρυ να συνεφέρει. Τότες ήταν που είδε δίπλα του το Σιληνό να κοιμάται.
Έχω την ευκαιρία, συλλογίστηκε ο ξύπνιος βασιλιάς. Και πιάνει το δαίμονα, και τον δένει με το σκοινί, να μη φύγει. Λέει:
- Εγώ θα σ’ απολύσω, αλλά πρώτα να μου ειπείς.
- Πες το μου, να στο ειπώ, κι απέ να μ’ αφήσεις να φύγω, του λέει ο αρχισάτυρος. Κι ούτε χρειαζόταν να με δέσεις, για να σου ειπώ.
- Εξήγα μου, λοιπόν. Εσύ που κρέμεσαι ανάμεσα ουρανού και γης, και γνωρίζεις πράγματα που δεν τα φτάνει ανθρώπου νους. Εξήγα μου, γιατί χρόνους τώρα τυραννιέμαι, και πάω να κρεπάρω.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο στον άνθρωπο καλό;

Ο Σιληνός αλαφιάστηκε. Τον συνεπήρε το ξάφνιασμα, ιδιοτρόπησε, κοίταξε πέρα.
- Λύσε με να πηγαίνω, του λέει, και τράβα στο καλό σου. Ρωτάς πράγματα που δεν απαντιούνται.
Ο Μίδας εστάθηκε.
- Κι αν δε μου αποκριθείς, του λέει, σ’ αυτό που σ’ ερωτώ, δεν έχεις λευτεριά. Εδώ στο δέντρο θα μείνεις δεντρωμένος. Όσο να σε λύσει ο λιμός, και να σε κατελύσει ο λύκος.
Θύμωσε τότε ο δαίμονας. Τίναξε βίαια τα χέρια του ψηλά, πέσανε τα δεσμά. Έστρεψε και κοίταξε τον άνθρωπο βλοσυρά, κι όλα τα γύρω μυρίσανε θειάφι. Το θείο συνεπήρε τον τόπο. Ο Μίδας, του πάρθηκε η μιλιά, κι έπεσε κατά γης. Και τότε ο Σιληνός, ο κορυφαίος στα όργια και ο σύντροφος του Διονύσου, τον επετίμησε:
- «Δαίμονος ἐπιπόνου και τύχης χαλεπῆς ἐφήμερον σπέρμα, τί μὲ βιάζεσθε λέγειν, ἃ ὑμῖν ἄρειον μὴ γνῶναι;» («εφήμερε άνθρωπε, τέκνο της κακής τύχης και του πόνου, γιατί με πιέζεις να σου πω αυτά που θα ήταν προτιμότερο να μη γνώριζες;)
μ’ ερωτάς, συνεχίζει,
«τί ἐστὶ το βέλτιστον τοῖς ἀνθρώποις, καί τί τῶν πάντων αἱρετώτατον»• μάθε το λοιπόν, και σκάσε:

«μετ᾿ ἀγνοίας γὰρ τῶν οἰκείων κακῶν ἀλυπότατος ὁ βίος. Άριστον γὰρ πᾶσι καὶ πάσαις τὸ μὴ γενέσθαι. Δεύτερον δε τὸ γενομένους ἀποθανεῖν ὡς τάχιστα»**. («η ζωή θα ήταν καλλίτερη, αν δεν γνώριζε ὁ καθένας τις συμφορές και τις θλίψεις του… το καλλίτερο απ’ όλα τα αγαθά για άνδρες και γυναίκες θα ήταν να μην είχαν ποτέ γεννηθεί. Το αμέσως επόμενο καλό για αυτούς που γεννήθηκαν θα ήταν να πεθάνουν όσο πιο γρήγορα γίνεται»)

Εντελώς ομοιότυπη για τον πεσσιμισμό των ελλήνων με τις δημοτικές μαρτυρίες του Ομήρου, του Αριστοτέλη και του Πλουτάρχου, είναι και η προσωπική κατάθεση του Σοφοκλή που γίνεται με το στόμα του χορού στο βασιλιά Οιδίποδα:
μὴ φῦναι τὸν ἅπαντα νικᾷ λόγον•
τὸ δ’ ἐπεὶ φανῇ,
βῆναι κεῖσ' ὁπόθεν περ ἥκει
πολὺ δεύτερον ὡς τάχιστα.
(Το πιο καλύτερο απ’ όλα θε να ‘τανε
να μην είχε κανείς γεννηθεί,
ή μια που ήρθε στο φως,
να γυρνά κείθ’ όπου ήρθε μια ώρα πιο μπρος***).»
________________________________________
* Rose V., Aristotelis qui ferebantur Librorum Fragmenta, Lipsiae 1886, 40, 1481b
** Πλουτάρχου, Παραμυθητικός προς Απολλώνιον, 115 d.
*** Σοφοκλέους, Οιδίπους επί Κολωνώ, 1224. Μετάφρ. Γ. Γρυπάρη. Εκτός από το Σοφοκλή είναι και πολλοί άλλοι έλληνες που μιλάνε με την ίδια πεσιμιστική σφοδρότητα. Ο Πλάτων λ.χ., ο Ευριπίδης, ο Βακχυλίδης, ο Θέογνις.
_____________________________
Δημήτρης Λιαντίνης - "Τα Ελληνικά".

Δυνάμεις αδρανείας, φυγόκεντρη δύναμη και δύναμη Coriolis

Φανταστείτε ένα λεωφορείο που κινείται με σταθερή ταχύτητα. Ο οδηγός του λεωφορείου βλέπει ότι το φανάρι άναψε κόκκινο και πατάει απότομα φρένο. Τότε όλοι οι επιβάτες – ενώ μέχρι τότε ήταν ακίνητοι σε σχέση με το λεωφορείο – αισθάνονται μια μυστηριώδη «δύναμη» να τους ωθεί προς τα μπρος.
Ένας παρατηρητής που βρίσκεται ακίνητος στο πεζοδρόμιο και παρατηρεί το λεωφορείο με τους επιβάτες εξηγεί εύκολα το φαινόμενο, χωρίς να χρειάζεται την «μυστηριώδη» δύναμη. Το λεωφορείο μειώνει απότομα την ταχύτητά του, ενώ οι επιβάτες του σύμφωνα με τον νόμο της αδράνειας τείνουν να διατηρήσουν την σταθερή ταχύτητα που είχαν μαζί με το λεωφορείο – και για τον λόγο αυτό κινούνται προς τα μπρος.

Όμως ο παρατηρητής μέσα στο λεωφορείο δεν αντιλαμβάνεται τη σταθερή ταχύτητα του λεωφορείου, παρά μόνο αν κοιτάξει έξω από το παράθυρο. Για να ερμηνεύσει την κίνηση των επιβατών κατά τη διάρκεια του φρεναρίσματος, πρέπει να υποθέσει την ύπαρξη μιας δύναμης που προσδίδει επιτάχυνση προς τα μπρος, σε όλους τους επιβάτες του λεωφορείου, ίση κατά μέτρο με την επιβράδυνση που έχει το λεωφορείο. Η υποθετική αυτή δύναμη ονομάζεται συνήθως δύναμη αδρανείας.
Παρόμοιο φαινόμενο συμβαίνει όταν το λεωφορείο επιταχύνεται, οπότε οι επιβάτες αισθάνονται μια δύναμη να τους σπρώχνει προς τα πίσω.
Αυτό το απλό φαινόμενο έδωσε το έναυσμα στον Albert Einstein για να διατυπώσει την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Ο Einstein θεώρησε ως αξίωμα την ισοδυναμία επιταχυνόμενου συστήματος αναφοράς με ένα ομογενές βαρυτικό πεδίο. Με απλά λόγια, δεν μπορούμε να διαπιστώσουμε με κάποιο πείραμα – μέσα στο δωμάτιό μας – αν αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην επιφάνεια του πλανήτη Γη, όπου η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι 10 μέτρα ανά δευτερόλεπτο στο τετράγωνο ή μέσα σε ένα γιγάντιο διαστημόπλοιο που κινείται ευθύγραμμα, με σταθερή επιτάχυνση 10 μέτρα ανά δευτερόλεπτο στο τετράγωνο. Αλλά δεν είναι το θέμα μας η Σχετικότητα…

Για να εφαρμόσουμε τους νόμους της κλασικής μηχανικής σε σύστημα αναφοράς που κινείται ευθύγραμμα με σταθερή επιτάχυνση α , πρέπει να δεχθούμε ότι σε κάθε μάζα m του συστήματος επιδρά μια δύναμη:
F =  - m α
που ονομάζεται δύναμη αδράνειας.
To ίδιο είμαστε αναγκασμένοι να πράξουμε και όταν το σύστημα αναφοράς περιστρέφεται. Στην περίπτωση αυτή διακρίνουμε δυο δυνάμεις αδρανείας, την φυγόκεντρη δύναμη και τη δύναμη Coriolis….Φανταστείτε κάποιον (έναν αθλητή σφυροβολίας…) που έχοντας μια σφαίρα δεμένη με σχοινί στα χέρια του, να περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα, έτσι ώστε και η σφαίρα να εκτελεί ομαλή κυκλική κίνηση.
Ένας θεατής θεωρεί ότι η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται στη σφαίρα παίζει τον ρόλο της κεντρομόλου δύναμης, εξαιτίας της οποίας η σφαίρα αποκτά την κεντρομόλο επιτάχυνση εκτελώντας ομαλή κυκλική κίνηση. Η κεντρομόλος δύναμη έχει φορά προς το κέντρο περιστροφής.
Ο στρεφόμενος όμως αθλητής μαζί με τη σφαίρα, βλέπει τη σφαίρα ακίνητη (και τον υπόλοιπο κόσμο να γυρίζει!). Για να εξηγήσει την ακινησία της σφαίρας παρότι σ’ αυτή ασκείται η κεντρομόλος δύναμη, δέχεται την ύπαρξη μιας αδρανειακής δύναμης, της φυγόκεντρης δύναμης.

Η φυγόκεντρη δύναμη πρέπει να είναι δύναμη αντίθετη της κεντρομόλου (ίδιο μέτρο και αντίθετης φοράς). Την ύπαρξη αυτής της  ανύπαρκτης δύναμης πρέπει να υποθέσει ο περιστρεφόμενος παρατηρητής ώστε να εφαρμόσει τους νόμους της μηχανικής.
Στα σώματα που κινούνται σε σχέση με περιστρεφόμενα συστήματα αναφοράς, εκτός της φυγοκέντρου δύναμης, εμφανίζεται και η δύναμη Coriolis. Για τη μελέτη του φαινομένου εκτελούμε το παρακάτω πείραμα. Στο κέντρο ενός περιστρεφόμενου οριζόντιου τραπεζιού είναι στερεωμένο ένα πιστόλι το οποίο πυροβολεί έτσι ώστε το βλήμα να εκτοξεύεται σε οριζόντια διεύθυνση.

Παρατηρούμε ότι το βλήμα δεν φθάνει στο σημείο Α – στο σημείο που θα έφθανε αν το τραπέζι δεν περιστρεφόταν – αλλά σε ένα σημείο δεξιότερα.
Ένας εξωτερικός παρατηρητής βλέπει το βλήμα να κινείται ευθύγραμμα και ομαλά γιατί δεν ασκείται σ’ αυτό καμία δύναμη (θεωρούμε την επιδραση της βαρύτητας αμελητέα). Το βλήμα δεν φθάνει στο σημείο Α εξαιτίας της περιστροφής του τραπεζιού.
Όμως για έναν παρατηρητή που περιστρέφεται μαζί με το τραπέζι το βλήμα διαγράφει καμπύλη τροχιά, οπότε πρέπει να υποθέσει ότι ασκείται σ’ αυτό μια δύναμη κάθετη στην ταχύτητά του. Η δύναμη αυτή ονομάζεται δύναμη Coriolis.
Στη δύναμη Coriolis οφείλονται μετεωρολογικά φαινόμενα, όπως ο σχηματισμός κυκλώνων. Επίσης στο φαινόμενο Coriolis βασίστηκε και ο Foucault για να αποδείξει την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της, χρησιμοποιώντας το εκκρεμές του.
Τα βίντεο που ακολουθούν διαφωτίζουν κάπως τα παραπάνω.

                                                                         
               




http://physicsgg.me

Η μέτρηση της απόστασης Γης – Σελήνης

Μελέτη του Αρίσταρχου περί μεγέθους της γης, του ήλιου και της σελήνης (αντίγραφο του 10ου αι.)



Ένας φίλος που αγαπάει πολύ τα μαθηματικά, κάνοντας χιούμορ σε συζήτηση που είχαμε πρόσφατα, ισχυρίστηκε πως ελάχιστοι φυσικοί μπορούν να αποδείξουν την σχέση μεταξύ του μεγέθους της Γης και της προβολής της σκιάς της επί της Σελήνης.
«Ζήτα από συναδέλφους σου, φυσικούς να αποδείξουν την σχέση μεταξύ του μεγέθους της Γης και της προβολής της επί της Σελήνης. Καίτοι είναι απλή, πολλοί κάνουν λάθος…», μου είπε. Kαι δυστυχώς είχε δίκιο…
Για να καλύψω τα κενά … ανέτρεξα στην σχετική βιβλιογραφία. Το ζήτημα αυτό αναλύεται πολύ όμορφα από τον Case Rijsdijk σε άρθρο του στο περιοδικό QUANTUM (Ιανουάριος/Φεβρουάριος 2000, Τόμος 7/ τεύχος 1) – αλλά και στο βιβλίο του Ελευθερίου Ν. Οικονόμου: «ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΠΟΥ ΕΔΥ ΣΟΥ Η ΘΕΛΞΗ») - με έναν τρόπο που μας βοηθά να «ανακαλύψουμε εκ νέου» μερικές πλευρές της πρώιμης ελληνικής αστρονομίας, όπως την ασκούσαν οι αστρονόμοι που εργάστηκαν στη μεγάλη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδειας στην περίοδο από το 300 π.Χ. ως το 150 μ.Χ. περίπου.
Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος βασίστηκε σε μια σεληνιακή έκλειψη για να εκτιμήσει τη διάμετρο της Σελήνης. Αργότερα ο Ίππαρχος ήλθε να βελτιώσει την εκτίμηση αυτή. Την ίδια γεωμετρία χρησιμοποίησε έπειτα από πολλούς αιώνες και ο Κοπέρνικος στο De Revolutionibus orbium coelestium (Περί της περιστροφής των ουράνιων σφαιρών).
Στη συνέχεια περιγράφεται ο τρόπος υπολογισμού της σχέσης μεταξύ του μεγέθους της Γης και της προβολής της σκιάς της επί της Σελήνης, της ακτίνας της Σελήνης, της ακτίνας της Γης και της απόσταση Γης – Σελήνης με την μέθοδο των αλεξανδρινών αστρονόμων.
Κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης της Σελήνης, όταν η Σελήνη εισέρχεται στη σκιά της Γης βλέπουμε την παρακάτω εικόνα

Αν s=ακτίνα του κύκλου του κύκλου της σκιάς της Γης και a=η ακτίνα της Σελήνης, το μαθηματικό πρόβλημα που τίθεται είναι να βρούμε τον λόγο s/a.
Αν λοιπόν διαθέτουμε μια καθαρή φωτογραφία από μια έκλειψη Σελήνης, τότε ονομάζουμε Α και Β τα σημεία τομής των δυο κύκλων

Σύμφωνα με το σχήμα 2, Ν και Ν’ είναι τα μέσα των χορδών ΑD και DB. Oι κάθετοι που άγονται από αυτά τα σημεία τέμνονται στο σημείο Ρ, οπότε το μήκος DP εκφράζει την ακτίνα της Σελήνης στο σχήμα.
Με παρόμοιο τρόπο καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το τμήμα OC παριστάνει την ακτίνα της σκιάς της Γης σε απόσταση ίση με την ακτίνα της τροχιάς της Σελήνης. Έτσι,
ΟC/DP = s/a
Η ακτίνα της Σελήνης
Χρησιμοποιώντας τον παραπάνω λόγο μπορούμε να υπολογίσουμε την ακτίνα της Σελήνης (και στη συνέχεια την απόσταση μεταξύ Γης – Σελήνης) θεωρώντας στο παρακάτω σχήμα:
ΕS=D=απόσταση Ήλιου Γης
ΕΜ=d=απόσταση Γης – Σελήνης
AS=R=ακτίνα του Ήλιου
EF=r=ακτίνα της Γης
MN=a=ακτίνα της Σελήνης
MK=s=ακτίνα της Γης ΜΚ

Αν ο Ήλιος απέχει από τη Γη απόσταση n φορές μεγαλύτερη απ’ ότι η Σελήνη, τότε μπορούμε να γράψουμε: SE=n•EM ή σύμφωνα με τους παραπάνω συμβολισμούς:
n=SE/EM=D/d        (1)
Όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε από την παρατήρηση των ηλιακών εκλείψεων, ο Ήλιος και η Σελήνη έχουν την ίδια φαινόμενη διάμετρο, διότι φαίνονται υπό την ίδια (περίπου) γωνία στον ουρανό.
Συνεπώς: γωνία(AES)=γωνία(ΜΕΝ)
Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι τα τρίγωνα ASE και ΝΜΕ είναι όμοια (έστω και αν δεν φαίνονται στο σχήμα 3, το οποίο δεν συνιστά ακριβή απεικόνιση υπό κλίμακα της γεωμετρίας της σεληνιακής έκλειψης).
Έτσι από την ομοιότητα των τριγώνων και βάσει της εξίσωσης (1) έχουμε
ΑΕ/ΝΕ=AS/NM=SE/ME=n
οπότε
n=AS/MN=R/a       (2)
Τα τρίγωνα ATF και FPK είναι επίσης όμοια, οπότε παίρνουμε τις αναλογίες
TF/PK=AT/FP ή SE/EM=AT/FP=(SA-TS)/(FE-PE) ή
SE/EM=(SA-FE)/(FE-KM)      (3)
Aν εισάγουμε στην εξίσωση (3) τα σύμβολα που καθορίσαμε για τα χαρακτηριστικά μήκη του προβλήματος και λάβουμε υπόψη τις εξισώσεις (1) και (2), καταλήγουμε στη σχέση
D/d=n=(R-r)/(r-s)     (4)
Mπορούμε να αναδιατάξουμε τους όρους της εξίσωσης (4) και να πάρουμε
a(1 + s/a) = r(1 + 1/n)       (5)
Όσον αφορά την παραπάνω εξίσωση:
• Στην παραπάνω σχέση ο λόγος s/a υπολογίζεται με τον τρόπο που περιγράφηκε στην αρχή κατά την διάρκεια μιας μερικής έκλειψης της Σελήνης.
• Στον αριθμό n που εκφράζει τον λόγο της απόστασης Γης – Ήλιου προς την απόσταση Γης – Σελήνης, ο Αρίσταρχος είχε δώσει την τιμή 20. Όμως πραγματική τιμή του είναι πολύ μεγαλύτερη, οπότε ο λόγος 1/n είναι πολύ μικρός σε σχέση με την μονάδα και μπορεί να παραληφθεί από την εξίσωση (5).
• Η ακτίνα της Γης r μπορεί να υπολογιστεί (χωρίς την χρήση της μοντέρνας τεχνολογίας) με την κλασσική μέθοδο του Ερατοσθένη

Το πείραμα του Ερατοσθένη θα μπορούσε εύκολα να επαναληφθεί. Αν σε δυο σημεία που βρίσκονται πάνω στον ίδιο μεσημβρινό (και απέχουν μεταξύ τους τουλάχιστον 500 km) τοποθετηθούν σε επίπεδο έδαφος κατακόρυφες ράβδοι και μετρηθεί το μήκος της σκιάς τους την ίδια χρονική στιγμή, τότε μπορούν να μετρηθούν οι γωνίες φ και β. Είναι εύκολο να αποδειχθεί ότι: θ=β-φ
Στηριζόμενοι σε απλές αναλογίες, καταλήγουμε στο αποτέλεσμα
S/2πr = θ/360 όπου r η ακτίνα της Γης και S η απόσταση των σημείων W και Τ. Λύνοντας ως προς r υπολογίζουμε την ακτίνα της Γης
r = S•360/2πθ      (6)
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω από την εξίσωση (5) υπολογίζουμε την ακτίνα της Σελήνης

Η απόσταση Γης – Σελήνης
Η ακτίνα της Σελήνης r μπορεί να εκφραστεί συναρτήσει της απόστασης Γης-Σελήνης d, αρκεί να μετρήσουμε την γωνιακή διάμετρο της Σελήνης.
Μπορούμε να την μετρήσουμε άμεσα αν χρησιμοποιήσουμε τη διάταξη του παρακάτω σχήματος

Ο δρομέας στη διάταξη του σχήματος 5 μπορεί να κινείται ελεύθερα κατά μήκος του μετρητικού κανόνα. Πάνω στον δρομέα στερεώνεται ένα μικρό χαλύβδινο σφαιρίδιο (π.χ. μια μπίλια ρουλεμάν) διαμέτρου περίπου 6 mm. Στο ένα άκρο του κανόνα προσαρμόζεται ένας δίσκος με μια μικρή οπή. Στηρίζουμε τον κανόνα σε μια ακλόνητη βάση και παρατηρούμε τη Σελήνη μέσα από τη μικρή οπή του σταθερού δίσκου. Εν συνεχεία μετακινούμε το δρομέα έτσι ώστε το χαλύβδινο σφαιρίδιο να καλύψει ακριβώς το δίσκο της Σελήνης. Στη θέση αυτή, η γωνία υπό την οποία φαίνεται το σφαιρίδιο συμπίπτει με εκείνη υπό την οποία φαίνεται η Σελήνη:
εφψ = Δ/L
Συνεπώς η γωνιακή διάμετρος της Σελήνης υπολογίζεται από την εξίσωση
ψ=τοξεφ(Δ/L)       (8)
Επειδή εμείς ενδιαφερόμαστε για την γωνιακή ακτίνα της σελήνης θα χρησιμοποιήσουμε το μισό αυτής της γωνίας οπότε η σχέση της ακτίνας a της Σελήνης με την απόσταση Γης –Σελήνης d θα είναι
a = d εφ(ψ/2)
και από την εξίσωση (7) θα έχουμε για την απόσταση Γης – Σελήνης

Οι τιμές των αλεξανδρινών αστρονόμων
O Ίππαρχος χρησιμοποίησε τις τιμές
s/a = 8/3 και ψ = 31´
Έτσι οδηγήθηκε στην σχέση
d≈a•220
Για την ακτίνα r της Γης, υιοθέτησε την τιμή των 6500 km του Ερατοσθένη. Εάν χρησιμοποιήσουμε αυτή την τιμή παίρνουμε από την εξίσωση (7) για την ακτίνα της Σελήνης
a≈1773 km
οπότε η απόσταση Γης-Σελήνης θα είναι
d≈390000 km
Oι παραπάνω τιμές βρίσκονται πολύ κοντά στις τιμές που είναι αποδεκτές σήμερα (ακτίνα Σελήνης = 1738 km και η απόσταση Γης – Σελήνης κυμαίνεται μεταξύ 356000 km έως 466700 km)
ΠΗΓEΣ:
1. Case Rijsdijk – ελληνική έκδοση του περιoδικού QUANTUM Ιανουάριος/Φεβρουάριος 200, Τόμος 7/ τεύχος 1
2. Ελευθέριος Ν. Οικονόμου: «ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΠΟΥ ΕΔΥ ΣΟΥ Η ΘΕΛΞΗ;», εκδόσεις Ευρασία


http://physicsgg.me

Aστεροειδής θα περάσει ανάμεσα στη γη και τη Σελήνη..