Τελευταία υπάρχει μια νέα ύποπτη έννοια στην έρευνα για τη μυστηριώδη δύναμη που αναγκάζει το σύμπαν να διαστέλλεται με ολοένα και μεγαλύτερη φρενίτιδα.
Φαίνεται ότι θα νιώθουμε πολύ μόνοι τις τελευταίες μέρες του σύμπαντος. Η λαμπερή απεραντοσύνη του θα εξασθενίζει αργά-αργά καθώς αμέτρητοι γαλαξίες θα υποχωρούν πέρα από τον ορατό ορίζοντα μας. Σε δεκάδες δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, θα μείνει μόνο ένα πυκνό πλήθος κοντινών γαλαξιών, απελπιστικά λίγοι στην απεραντοσύνη του ουρανού.
Αυτό το ζοφερό μέλλον έρχεται επειδή ο χώρος επεκτείνεται όλο και πιο γρήγορα, επιτρέποντας τις μακρινές περιοχές να γλιστρούν πέρα από το όριο εκείνο από το οποίο το φως μπορεί να μας φτάσει. Την αιτία αυτών των δεινών την ονομάζουμε σκοτεινή ενέργεια, αλλά δεν είμαστε κοντά στην ανακάλυψη της ταυτότητας της. Μπορεί ο ένοχος να είναι μια απωθητική δύναμη που να προκύπτει από την ενέργεια του κενού χώρου, ή ίσως μια τροποποίηση της βαρύτητας στις μεγαλύτερες κλίμακες; Κάθε επιλογή έχει τις χάρες της, αλλά και βαθιά προβλήματα.
Τι γίνεται όμως αν αυτή η μυστηριώδης δύναμη εξηγείται αλλιώς; Το φως (η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία) όπως ξέρουμε είναι μια έκφραση της δύναμης του ηλεκτρομαγνητισμού. Έτσι, τεράστια ηλεκτρομαγνητικά κύματα με μήκη κύματος τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερα από το ίδιο το παρατηρήσιμο σύμπαν – τα οποία απαγορεύονται από τη συμβατική φυσική-, θα μπορούσαν να εξηγήσουν την ολέθρια παρουσία της σκοτεινής ενέργειας. Αυτή είναι η τολμηρή ιδέα δύο κοσμολόγων που πιστεύουν ότι τέτοια κύματα θα μπορούσαν επίσης να εξηγήσουν τα μυστηριώδη μαγνητικά πεδία που βλέπουμε παντού, ακόμα και στα αδειανά μέρη του σύμπαντος μας. Μικρότερα μήκη κύματος θα μπορούσαν να προέρχονται από τις μαύρες τρύπες μέσα στο γαλαξία μας.
Πέρασαν σχεδόν δύο δεκαετίες από τότε που συνειδητοποιήσαμε ότι ο Κόσμος ‘τρέχει μακριά από τον εαυτό του’. Η ανακάλυψη προήλθε από τις παρατηρήσεις μακρινών υπερκαινοφανών που ήταν πιο εξασθενημένοι και έτσι πιο μακριά, από ό,τι αναμενόταν, κάτι που απέφερε στους ερευνητές το βραβείο Νόμπελ στη φυσική το 2011.
Κύριος ύποπτος για την μυστηριώδη σκοτεινή ενέργεια είναι η κοσμολογική σταθερά, μια αμετάβλητη ενέργεια που ενδέχεται να προκύπτει από βραχύβια, εικονικά σωματίδια που, σύμφωνα με την κβαντική θεωρία αναδύονται συνεχώς στον κατά τα άλλα κενό χώρο.
Μεταλλαγμένη βαρύτητα
Για να προκαλέσει την κοσμική επιτάχυνση που βλέπουμε, η σκοτεινή ενέργεια θα πρέπει να έχει μια ενεργειακή πυκνότητα περίπου 0.5 Joule ανά κυβικό χιλιόμετρο διαστήματος. Όμως, όταν οι φυσικοί προσπαθούν να προσθέσουν την ενέργεια όλων των εικονικών σωματιδίων στο κενό χώρο, η απάντηση που έρχεται είναι ότι η ενέργεια του κενού είναι είτε ακριβώς μηδέν (το οποίο είναι πολύ κακό), ή κάτι τόσο τεράστιο που η ενέργεια αυτή του κενού θα είχε ήδη ξεσχίσει όλη την ύλη σε κομμάτια (που είναι κι αυτό πολύ κακό). Στην τελευταία αυτή περίπτωση, η απάντηση είναι συγκλονιστική: 120 τάξεις μεγέθους, καθιστώντας την σαν την πιο λιγότερο ακριβή πρόβλεψη σε όλη τη φυσική.
Αυτό το εμπόδιο έχει στείλει μερικούς ερευνητές σε ένα άλλο μονοπάτι. Υποστηρίζουν ότι η σκοτεινή ενέργεια που βλέπουμε είναι μια εντελώς νέα πλευρά της βαρύτητας. Σε αποστάσεις πολλών δισεκατομμυρίων ετών φωτός, θα μπορούσε να μετατραπεί από ελκυστική σε μια απωστική δύναμη.